-Zet de stap naar buiten, vind de weg naar binnen. Op 21 juni 2023 organiseerde Alles is Gezondheid het jaarcongres: De Groene Route. Speciaal voor 400 vooruitstrevende gezondheidsprofessionals uit heel Nederland. Op deze pagina vind je de videos, visuals, leestips, interessante links, publicaties en foto’s. Dit in navolging van het belang dat Alles is Gezondheid al langer hecht aan de kracht van natuur en gezondheid. 

Op de langste dag van het jaar weken we af van de gebaande paden. Op weg naar een groener, gezonder en gelukkiger Nederland. Met de focus op natuur, buiten en groen. Maar De Groene Route staat ook voor veranderen, verduurzamen en het natuurlijke in jezelf. De vraag is hoe we gezamenlijk koers houden en wie de rol als gids vervult. Op het Inspyrium terrein van Boomkwekerij Ebben deden bezoekers mee aan een programma vol interactie, inspiratie en praktijkvoorbeelden.

Animatie: welkom bij De Groene Route

Congresvisual: welke groene stappen zet jij?

Praatplaat: bij evaluatie Alles is Gezondheid

Labyrint: veerkracht en verlies

Leestips en interessante links

• Uitleg praatplaat ‘Zonder gezonde omgeving geen gezond bestaan. Samen werken we aan een evenwicht’ n.a.v. de wetenschappelijke evaluatie van Alles is Gezondheid
• Lees hier het volledige evaluatieonderzoek en transformatie inzichten vanuit acht jaar Alles is Gezondheid (van Universiteit Maastricht/WUR/RU/RIVM voor ZonMW).
• Lees hier de Handreiking Natuurinclusief bouwen voor gezonde bewoners: Top-10 maatregelen voor nieuwbouw en gebiedsontwikkeling.
• Bekijk hier de video van kunstenaar Maria Koijck over het afval dat overbleef na haar borstkankeroperatie.
• Lees hier meer over natuurlijk rouwen en de rol van het labyrinth. Een labyrint kan je helpen dát los te laten wat je los mag laten en is zo een krachtige manier om bij jezelf te komen.

Klein cadeau: muziekwandeling en Smove

• Maak de Muziekwandeling Pelgrim van Lotte Pen in je eigen omgeving: hier staat de uitleg en link waar je de audio kan streamen of downloaden.
• Smove staat voor smart movement. Heb je het gemist? Check deze video. Speciaal voor Alles is Gezondheid staan ze klaar om jullie organisatie of team te laten kennismaken met smove tijdens werktijd. De eerste 10 aanmeldingen krijgen 25% korting op het Smove light pakket (o.v.v. AiG2023).

Fotoverslag: congres in beeld

Op 3 november 2022 organiseerde Alles is Gezondheid-iPH een jaarcongres en livecast op het centrale thema is Onderstroom.

Aanwezig geweest op het jaarcongres? Vul hier de bezoekersenquête in:

We kijken dan naar de (leef)wereld van gedachten en gevoelens die minder zichtbaar zijn. Naar wat iedereen onbewust wel voelt en ervaart, maar niet altijd doordringt tot stelsels, structuren en systemen.

De vraag is hoe we hiervan een samenhangend geheel maken en daarbij de beweging stimuleren naar een gezonder Nederland. Met minder spanning, meer verbindingen, nieuwe gevoelens en ander gedrag. De kloof overbruggen dus. Ook bij jezelf.

We halen de onderstroom naar boven met voorbeelden, verhalen en ervaringen (#hoedan). Daarbij kwamen de bekende Alles is Gezondheid-iPH thema’s aan bod zoals Positieve Gezondheid, groen en gezondheid, mentale gezondheid, regio’s en wijken, gezond werkgeverschap en leefomgeving.

Onderstroom: Spoken Word

Spoken Word over de Onderstroom door arts, inspirator en vernieuwer Mia Wessels.

Onderstroom: Livecast

Met Mia Wessels, Tim ’S Jongers (Wiardi Beckman Stichting), Grace Brok en Finn (Wijk voor Elkaar, Buurtgeluk), Karen van Ruiten (Alles is Gezondheid) en Lea Bouwmeester (specialist gezondheidszorg).

Interviews met sprekers

• Tim ’S Jongers (auteur, Wiardi Beckman Stichting) over de kloof én brug tussen de systeemwereld en de leefwereld van (kwetsbare) bewoners.
• Najla Edriouch alias ‘Psycholoog Najla’ over het verbeteren van je eigen leven, behoeften van jongeren, social media en (innerlijke) verbondenheid.
• René Cuperus (Atlas van Afgehaakt Nederland) over waarom Nederland een ‘gezondheidsdemocratie’ dreigt te worden. Wie haken er af, waar en waarom?

Primeur: Toolkit Natuur voor Gezondheid

Ga naar hier naar het platform met praktische hulpmiddelen voor professionals in de (eerstelijns) gezondheidszorg, welzijns- en sportsector die meer willen doen met de inzet van de natuur voor een gezonder leven. Verrijk jezelf met inspiratie, tips, materialen, advies en voorbeelden.

Foto’s van het jaarcongres

Op 20 september 2022 organiseerden Alles is Gezondheid en iPH voor de derde keer de landelijke Praktijkdag Positieve Gezondheid bij de KNVB Campus in Zeist.<

Doel was om uitleg te geven, praktijkervaringen te delen en een handreiking te bieden hoe te werken met Positieve Gezondheid.

Bekijk hier het programma en de sprekers.

Lees hier een kort verslag van de dag

Bekijk hier de slides van de presentaties:

• Presentatie Machteld Huber
• Presentatie PG en emotie
• Presentatie PG en werkgeverschap
• Presentatie PG en de regio
• Presentatie PG en de wijk
• Presentatie PG en onderwijs

Bekijk hier de clip van Laila

Vul hier de deelnemers-enquête in

Hoe kunnen gemeenten mensen verleiden om te gaan lopen? Om beleidsmakers in het ruimtelijk en sociaal domein daarbij te helpen presenteert de City Deal Ruimte voor Lopen samen met Alles is Gezondheid een handige infographic die hulp biedt bij de zoektocht naar het meest passende initiatief voor de betreffende gemeente of organisatie. Tijdens de week van de Gezonde Jeugd van 7 t/m 11 juni vragen de partners van deze City Deal met de infographic aandacht voor het stimuleren van lopen voor jong en oud.

Er is steeds meer aandacht voor het belang van beweging en buiten en de voordelen ervan voor je gezondheid. Mei 2022 verscheen vanuit CBS een rapport met als uitkomst dat ruim de helft van de Nederlanders te weinig beweegt. Over heel het land zijn er gelukkig verschillende initiatieven die lopen stimuleren en verleiden om te lopen. Vanuit de behoefte om deze initiatieven te bundelen in een overzicht voor beleidsmakers is de infographic Verleiden om te Lopen ontstaan.

Infographic Verleiden om te Lopen

De infographic focust vooral op gedrag. Een uitnodigende inrichting van de stedelijke ruimte is ook van belang bij het stimuleren van lopen. Als thema maken we onderscheid tussen Gezondheid & Zorg, Werk, Groen, Mobiliteit, Onderwijs, Buurt, Recreatie & Sport en Centrum. Elk thema richt zich op actuele kennis, tips hoe deze dan binnen de omgeving te integreren (hoe dan?), praktijkvoorbeelden en nudging. De praktijkvoorbeelden zijn gebundeld als inspiratie. De infographic is onmisbaar voor jou als beleidsmaker actief in zowel ruimtelijk als sociaal domein. De infographic zal periodiek worden aangevuld met de meest actuele documenten en voorbeelden.

Over de City Deal Ruimte voor Lopen & Alles is Gezondheid

De City Deal Ruimt voor Lopen is een samenwerkingsverband waarin gemeenten, rijksoverheid en maatschappelijke partijen zich committeren om gedurende 4 jaar te experimenteren met loopbeleid in een stedelijke omgeving. Alles is Gezondheid is een netwerk van publieke en private partners die de beweging naar een gezonder Nederland stimuleert.

Meer informatie?

Voor meer informatie neem alsjeblieft contact op met Merel Eijken via mail@mereleijken.nl of Ornella van der Ende via ornella.van.der.ende@allesisgezondheid.nl

Mensen die moeite hebben met lezen en schrijven missen de vaardigheden om goed om te gaan met informatie over gezondheid, ziekte en zorg. De negatieve gevolgen hiervan op de gezondheid kunnen groot zijn. Daarom helpt Alles is Gezondheid in en rond het netwerk initiatieven op het gebied van taal, gezondheid en basisvaardigheden.

Het Expertisepunt Basisvaardigheden is er voor iedereen die laaggeletterden helpt bij het verbeteren van basisvaardigheden. Het is dé plek waar je kennis kunt vinden en delen. En waar je inspiratie en samenwerking vindt.

Het Expertisepunt Basisvaardigheden is een partnerschap tussen Movisie en Stichting
Lezen en Schrijven. Zij delen kennis en versterken samenwerking tussen gemeenten, organisaties, professionals en vrijwilligers. Ze laten ook extra onderzoek uitvoeren. Zo kunnen lokale en landelijke organisaties hun werk voor laaggeletterden verder professionaliseren. Want alleen samen kunnen we ervoor zorgen dat iedere laaggeletterde kan meedoen in de samenleving.

Het Expertisepunt Basisvaardigheden wordt mogelijk gemaakt door het programma Tel mee met Taal, een initiatief van Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Sinds dinsdag 25 januari 2022 stelt ZonMw de subsidieoproep open voor het aanvragen van een kennisvoucher Positieve Gezondheid. Hierbij werken Alles is Gezondheid, Institute for Positive Health (iPH) en ZonMw in opdracht van VWS samen aan het verspreiden van goede voorbeelden op het gebied van Positieve Gezondheid.

Hierin stellen wij professionals werkzaam in de zorg en ondersteuningsorganisaties, gemeenten en provincies in staat om op een laagdrempelige manier gebruik te maken van opgedane ervaring elders in het land. Want ervaring delen is kennis vermenigvuldigen. In de regio constateren wij een toenemende behoefte om te leren van elkaar en kennis uit te wisselen over implementatie in de praktijk.

Kennisvoucher

Kennisvouchers zijn een beproefd middel voor kennisdeling tussen professionals. Een geselecteerde groep ervaren professionals wordt gefaciliteerd om andere professionals te helpen in een vergelijkbare situatie.

De voorbeelden hebben betrekking op samenwerking op provinciaal, gemeentelijk, of wijkniveau. Met een kennisvoucher kan een expert worden ingehuurd betrokken bij de organisatie uit een goed voorbeeld. Dankzij deze expert krijg je ondersteuning bij de implementatie van een positieve gezondheid aanpak in de eigen wijk, gemeente of provincie. Als organisatie maak je zelf ook tijd en geld vrij om de implementatie tot een succes te maken.

Kennisvoucher aanvragen

De aanvraagprocedure is laagdrempelig op basis van High Trust volgens het principe “wie het eerst komt wie het eerst maalt”. Hiervoor dient de aanvrager een aanvraagformulier in waarin de motivatie voor de keuze voor het voorbeeld wordt toegelicht. Per goed voorbeeld worden maximaal twee aanvragen gehonoreerd. Op dinsdag 25 januari is de voucherregeling door ZonMw opengesteld en kan er een aanvraag worden ingediend.

Van iedere deelnemer en expert wordt aan het einde van het traject deelname aan een eindevaluatie verwacht.

Vraag een Kennisvoucher aan bij een van deze voorbeelden

Alles is Gezondheid en Institute for Positive Health hebben met zorg 11 goede voorbeelden geselecteerd waarin het thema Positieve Gezondheid succesvol wordt toegepast. Hieronder de 11 voorbeelden met elk eigen expertise op het gebied van Positieve Gezondheid. Wij houden het aantal aanvragen nauwlettend bij. Het kan zijn dat er al zodanig veel aanvragen bij een goed voorbeeld zijn gedaan, dat reageren niet meer mogelijk is. Deze hebben we aangemerkt als VOL.

1. Positieve Gezondheid in beleid, praktijk, onderzoek & onderwijs – Netwerk Positieve Gezondheid Noordelijke Maasvallei, Chantal Walg VOL
2. Positieve Gezondheid in de wijk – Indekerngezond VOL
3. Positieve Gezondheid in de regio & de wijk – Alliantie Positieve Gezondheid Zuid Holland Noord en Wijzer in de Wijk VOL
4. Positieve Gezondheid in het onderwijs – Utrecht Vitaliteitslab VOL
5. Positieve Gezondheid in netwerk – Noordkop Gezond voor Elkaar VOL
6. Positieve Gezondheid op de werkvloer – VVT organisatie Omring VOL
7. Positieve Gezondheid in regionaal netwerk (nazorg bij ziekte) – Huis aan het Water VOL
8. Positieve Gezondheid in het onderwijs – Jos Clout VOL
9. Positieve Gezondheid voor een Kansrijke Start – Trendbreuk VOL
10. Positieve Gezondheid in de wijk – WIJKR8CHT VOL
11. Positieve Gezondheid en Leefomgeving – Louis Bolk Instituut VOL

Meer weten?

Wil je meer weten over de kennisvouchers of of de expertise binnen een goed voorbeeld aansluit op je kennisvraag? Neem dan contact op met Margriet de Jager of Merel Spijkerman van programma Alles is Gezondheid.

Voor meer informatie over de goede voorbeelden verwijzen we naar de contactgegevens vermeld bij ieder voorbeeld onderaan de pagina.

Voor vragen omtrent het formulier en administratieve zaken kunnen aanvragers bij ZonMw terecht. Neem dan contact op met Riëtte van Spanje via spanje@zonmw.nl.

Het Louis Bolk Instituut heeft een model en werkmethode ontwikkeld voor verbetering van gezondheid door interventies in de Leefomgeving. Het model is gebaseerd op de zes domeinen van Positieve Gezondheid en kan worden ingezet om behoeften en kwaliteiten van bewoners in kaart te brengen.
Voordelen: het model verheldert bij wie de regie moet liggen, maakt zichtbaar waar samenwerkings- en synergiemogelijkheden liggen, biedt structuur, fungeert ook als een afvinklijstje en leidt tot een gezamenlijk gedragen verbeterplan.

Daarnaast is er een app ontwikkeld voor de inventarisatie van onder meer de ervaren gezondheid door wijkbewoners. Model en app maken onderdeel uit van een breed pakket van beschikbare Bolk-tools voor Positieve Gezondheid en Leefomgeving (zie figuur).

Wat levert het op?

Het model biedt een integrale benadering van zowel gezondheid, leefomgeving als betrokkenen. Het vormt het uitgangspunt voor een verbetertraject waarbij alle betrokkenen een rol blijven spelen.
Het Louis Bolk Instituut heeft er veel ervaring mee opgedaan in bestaande of nieuwe stadswijken, maar ook in het landelijk gebied bij spanningen tussen intensieve veehouders en omwonenden. Ook bij andere thema’s die spelen in de Leefomgeving (plaatsing windturbines, geluidhinder) kan het uitkomst bieden.

Voor wie?

Gemeentes, GGD’s, wooncoöperaties, etc. De meeste toepassingen zijn tot dusver in buurten en wijken, maar ook op bijvoorbeeld St Eustatius. Ook in het kader van de nieuwe Omgevingswet zijn er veel toepassingsmogelijkheden. Door de flexibele keuze voor schaalgroottes kan het model op elk niveau (micro, meso, macro) worden gebruikt.

Kennisvoucher aanvragen?

Vraag een kennisvoucher voor de toepassing van het Bolk-model aan, als je gezondheid wilt verbeteren vanuit de leefomgeving!

Het Bolk-model is mede aan de hand van een Gezonde Wijk project van ZonMw Preventie ontwikkeld in Amsterdam Zuidoost.

Contact

Meer weten over dit voorbeeld? Neem dan contact op met Sjef Staps via s.staps@louisbolk.nl.

Meer weten?
Handleiding Integrale Wijkaanpak op basis van Positieve Gezondheid en Leefomgeving.

Zet met Positieve Gezondheid de wijk aan!

Eind 2020 heeft stichting ‘MFC Harderwijk’ het initiatief genomen voor het doorontwikkelen van zalencentrum de Kiekmure naar een wijkcentrum op basis van Positieve Gezondheid. Organisaties op gebied van ontmoeten, cultuur, zorg en welzijn gaan onder één dak samenwerken om de kwaliteit van leven en gevoel van welbevinden voor de wijkbewoners van deze (kwetsbare) wijk te vergroten. WIJKR8CHT heeft een domeinoverstijgende en uitvoeringsgerichte werkwijze ontwikkeld die Design Thinking combineert met Positieve Gezondheid. Het ontwikkelen van maatschappelijk vastgoed, de publieke ruimte of andere wijkprojecten wordt in deze aanpak ingezet als vliegwiel voor het versnellen van het efficiënter organiseren van zorg, welzijn en de sociale leefomgeving van de wijkbewoners.

WIJKR8CHT werkt vanuit de filosofie dat mensen de sleutel vormen tot een succesvol project. Of het nu de professionals zijn die werkzaam zijn in de wijk, het ambtelijke apparaat, lokale ondernemers of betrokken wijkbewoners; samen kennen zij het DNA van de wijk van binnenuit. Zij kennen de bestaande sociale netwerken, de krachten, de kansen maar ook de ontbrekende schakels en de ‘onzichtbare’ vragen die leven in de wijk. Design thinking helpt om complexe processen tastbaar en inzichtelijk te maken. Hierdoor creëer je een speelveld voor wijkbewoners, professionals en gemeente om met elkaar samen te werken aan de veerkracht van de wijk en, wellicht nog belangrijker, aan de veerkracht van de individuele wijkbewoners zelf.

Praktijkcase “De Kiekmure”

De Kiekmure is een zalencentrum in de wijk Stadsdennen in Harderwijk. De wijk kent veel uitdagingen en de werkdruk voor zorg- en welzijnsorganisaties neemt toe. Om deze druk het hoofd te bieden zien de betrokken organisaties het samenwerken onder één dak en op basis van Positieve Gezondheid als een robuuste manier om in de toekomst de bewoners nog kwalitatieve diensten, faciliteiten en ondersteuning te kunnen bieden. Al in een vroeg stadium van de conceptontwikkelingsfase voor de nieuwbouw hebben ruim 20 wijkorganisaties en -verenigingen zich verbonden aan het project.

Het concept voor de Kiekmure op basis van Gezondheid en het daar uit vloeiende plan voor de uitbreiding van het gebouw kunnen rekenen op een breed draagvlak. Deze zijn tot stand gekomen in samenspraak met buurtbewoners, wijkorganisaties (cultuur, welzijn & zorg), verenigingsleven, stichting MFC Harderwijk (beheer) én de verschillende domeinen binnen de gemeente. Alle belanghebbenden zijn vanaf het begin meegenomen in de vraag wat eenieder nodig heeft om de wijk beter te maken.

Voor wie?

WIJKR8CHT helpt gemeenten, corporaties, gebiedsontwikkelaars of maatschappelijke organisaties om op een uitvoeringsgerichte wijze complexe projecten te initiëren en/of uit te voeren met een domeinoverstijgend karakter. Het stelt de bewoner centraal zonder de collectieve belangen uit het oog te verliezen.

Kennisvoucher aanvragen?

Ontdek ook de kracht van ‘jouw’ wijk en vraag een kennisvoucher aan bij dit voorbeeld. WIJKR8CHT wandelt graag een keer door jouw wijk om samen te bespreken wat WIJKR8CHT voor je kan betekenen.

Contact

Voor vragen bij dit voorbeeld neem je contact op met Peter Bisschop via peter@ontroerendgoed.nl.

Meer weten van onze praktijkcase?
KiekmureDichterbij.nl

Bijlage: brochure Positieve Gezondheid in de wijk – WIJKR8CHT

Ieder kind verdient de best mogelijke start van zijn of haar leven en een optimale kans op een goede toekomst

De Veenkoloniën (Drenthe) en Zuid-Limburg zijn twee regio’s met grote gezondheidsachterstanden.

Binnen Trendbreuk slaan de 16 Zuid-Limburgse gemeenten, provincie, zorgverzekeraars, kennisinstituten, maatschappelijke instellingen en het bedrijfsleven sinds enkele jaren de handen in elkaar om gezondheidsverschillen te verkleinen.

De eerste 1000 dagen van een kind zijn cruciaal voor een goede start en goede gezondheid op latere leeftijd. Daarom zet Zuid-Limburg in op het bevorderen van een kansrijke start. Dat gebeurt door het beschikbaar maken van bewezen interventies. Ook gaan partijen in het medische en sociale domein intensiever met elkaar samenwerken in de geboortezorg.

Zuid-Limburg kampt al heel lang met een zeer hardnekkige gezondheidsachterstand. Inwoners van Zuid-Limburg leven korter en minder jaren in goede gezondheid. Niet alleen ontstaat deze achterstand al in het prille begin van het leven maar deze achterstand wordt te vaak van generatie op generatie doorgegeven. In Zuid-Limburg zijn de krachten gebundeld in het programma: Trendbreuk.

Binnen Goede Start in de Veenkoloniën werken 11 gemeenten met vergelijkbare partners al ruim 10 jaar samen aan de doelstelling gezondheidsverschillen te verkleinen.

Impology begeleidt als (onderdeel van het) programmabureau de regio’s De Veenkoloniën en Zuid-Limburg op basis van Positieve Gezondheid bij het vormgeven van deze samenwerking en de realisatie ervan.

Positieve Gezondheid is gekozen als gezamenlijke taal voor een betere verbinding binnen het team en voor het goede gesprek met de gezinnen. De partnerorganisaties worden gestimuleerd en ondersteund om interventies in te zetten die aansluiten bij het gedachtengoed van positieve gezondheid.

Meer weten?
Bekijk in onderstaande video de rol van Positieve Gezondheid bij het verkleinen van gezondheidsverschillen.

Lees meer:
Combinatie van e-learning, reflectiesessies en intervisie PG voor de partners.

Kennisvoucher aanvragen

Vraag een kennisvoucher aan bij dit voorbeeld wanneer je:

• Positieve Gezondheid als gezamenlijke taal wilt inzetten voor een team rondom het gezin.
• Een keten wilt bouwen van signaleren, verkennen en het aanbieden van steun op maat aan het gezin.
• Partnerorganisaties wilt ondersteunen in een transitie naar Positieve Gezondheid.

Contact

Vragen bij dit voorbeeld? Neem dan contact op met Paul Asbreuk via Paul.Asbreuk@ggdzl.nl.

Er zijn steeds meer scholen die aan de slag willen met het implementeren van het gedachtengoed van positief (gezond) onderwijs. Het is belangrijk dat kinderen weerbaar en flexibel worden om met grote veranderingen om te kunnen gaan. Positief gezond onderwijs is geen doel maar een middel waarbij de verbinding wordt gezocht met ketenpartners. Jos Clout biedt begeleiding bij het toepassen van het gedachtegoed Positieve Gezondheid in het onderwijs.

In 2019 startte Jos met een speciaal programma voor kinderen van 10-11 jaar op ‘zijn’ basisschool de Zonnewijzer in Roermond, waarvan hij directeur is. Met het idee om de reparaties die aan de ‘achterkant’ worden uitgevoerd, proberen aan de voorkant al te verhelpen.

Als eerste stap maakt Jos de kinderen en hun directe omgeving bekend met het begrip Positieve Gezondheid. Daarna is er een netwerk gevormd van ketenpartners, en er werd een activiteitenplan opgesteld. Om het traject ingebed te krijgen moest er draagvlak komen door het betrekken van de juiste mensen en instanties. Dan komen de kinderen aan bod die het Spinnenweb invulden. Op school zijn de workshops en naschoolse activiteiten met de ketenpartners ingezet. Het traject is nu afgerond en er is ervaren op welke wijze Positieve Gezondheid een plek kan krijgen in het reguliere onderwijs.

Voor wie?

Voor alle scholen en ketenpartners die de uitdaging durven aangaan om tot actie over te gaan.

Kennisvoucher aanvragen

Wil je aan de slag met Positieve Gezondheid op een (basis)school? Vraag dan een kennisvoucher aan bij dit voorbeeld. Jos Clout heeft zijn gedachten omgezet in een schoolprogramma en begeleid je bij het implementeren van kernelementen die bijdragen aan een succesvolle implementatie.

Contact

Meer weten over dit voorbeeld? Neem dan contact op met Jos Clout via josclout@swalmenroer.nl.