Op 13 juli 2021 organiseerde Alles is Gezondheid met The Pando Network een webinar over de vraag hoe je de beweging naar gezondheid en gedragsverandering bij inwoners kan ondersteunen met campagnes.

TERUGKIJKEN

Overal in Nederland werken publieke en private partijen samen om meer gezondheid te creëren voor wijken, dorpen, steden en regio’s. Het bereiken van inwoners en ze aansporen tot ander gedrag vormt daarbij een behoorlijke uitdaging. Je komt dan immers al snel uit in de wereld van campagnes en communities.

Inhoud

• Waaruit bestaat een campagne en hoe bouw je die stapsgewijs op?
• Wanneer en voor welke doelgroepen, thema’s of regio’s zijn campagnes interessant?
• Praktijkvoorbeelden: wat zijn lessen uit bestaande (gezondheids)campagnes?
• Healthy Hillegom: hoe breng je beweging naar gezondheid op gang in de regio?
• Case: wat kunnen we leren van de GGD campagne ‘30 dagen gezonder’?
• Tips: wat kan je zelf doen om inwoners mee te krijgen voor meer gezondheid?

Sprekers

• Daan Warmerdam: is ondernemer en mede oprichter van The Pando Network, een strategie- en campagnebureau voor gezondheidsprojecten. In zijn werk is Daan constant op zoek naar creatieve manieren om de gezonde keuze weer de makkelijke keuze te maken. Bijvoorbeeld in het Healthy Hillegom netwerk waarin publieke en private partners samen bouwen aan een gezonde gemeenschap en actief campagne voeren om inwoners te enthousiasmeren voor een gezonde(re) leefstijl.
• Janny de Boer: is netwerkadviseur Publieke Gezondheid & Preventie bij Alles is Gezondheid: een netwerk van 3.000 publieke en private partijen die samenwerken aan een gezonder Nederland. Janny zal het webinar modereren.

Slides

Belijk hier de slides

Links

• Healthy Hillegom
• 30 dagen gezonder
• 8-luik Publiek-Private Samenwerking

Praktijkdag Campagnevoering

• Donderdag 14 oktober 2021
• Verdieping in het opzetten van campagnes
• Stappen uitwerken (visie, boodschap, middelen, e.d.)
• Praktijkvoorbeelden en cases (tips, lessen)
• Werken aan een fictieve campagne waarna je je eigen campagne op kunt zetten
• Door: Alles is Gezondheid en The Pando Network
• Locatie: Overveen (bij Haarlem)

Interesse? Mail naar Janny de Boer janny.de.boer@allesisgezondheid.nl

Op 28 juni 2021 organiseerde Alles is Gezondheid, Health KIC en 8HRK Gezond (Achterhoek) een webinar over de vraag hoe het Kavelmodel een regio kan helpen in het organiseren van de gezondheid en zorg van inwoners.

TERUGKIJKEN:

Programma

• Hoe zorgt het Kavelmodel dat investeren in gezondheid loont?
• Voor welke soort regio’s is het model kansrijk? Wat is daar nodig?
• Hoe begin je met veranderen naar een lokaal gezondheidsstelsel?
• Hoe betrek je inwoners? Hoe krijg je systeemspelers mee?
• Waar kun je gezondheidsverbeteringen in de regio aan aflezen (data)?
• Wat zijn de eerste inzichten en (leer)ervaringen in de Achterhoek?

Sprekers

• Leonie Voragen: is directeur bij de Stichting Health KIC (initiatiefnemer Kavelmodel). Leonie zal vertellen hoe het Kavelmodel bijdraagt aan de transitie van ziekte en zorg naar (positieve) gezondheid en gedrag.
• Maarten den Braber: is expert in digitalisering in de gezondheidszorg. Bij het Kavelmodel is hij verantwoordelijk voor monitoring, data en analyse. Waaronder het meten van gezondheidsinterventies.
• Rob Jaspers: is bestuurder bij GGNet en voorzitter van Thematafel ‘De Gezondste Regio’ bij 8RHK ambassadeurs. Rob zal ingaan op de ervaringen in de implementatie van het Kavelmodel in de Achterhoek.
• Karen van Ruiten: is programmahoofd van Alles is Gezondheid en moderator van het webinar.

Terugkijken

Webinar terugkijken? Dat kan via deze link

Clips

• Wat is het Kavelmodel (animatie)?
• Population Health Data NL (animatie)
• Achterhoek Gezondste regio (animatie)

Lees meer

• Publiek privaat samen (net)werken (AiG 8-luik) 
• Regionale visie Zorg en Gezondheid Achterhoek

Kavelmodel

Door te focussen op méér gezondheid zorgen we dat onze zorg betaalbaar en toegankelijk blijft. Het Kavelmodel is bedacht om deze ambitie op lokaal niveau waar te maken. Met inwoners die gezondere keuzes maken en zorgprofessionals die ‘de mens’ weer centraal stellen. Essentie is om gezondheid en zorg anders te organiseren, financieren en monitoren.

Achterhoek

De Achterhoek is de eerste regio in Nederland waarin het Kavelmodel verder vorm krijgt. Lokale trekker is de thematafel ‘De Gezondste Regio’ van 8RHK ambassadeurs. Aangesloten partijen zijn zorgorganisaties, ondernemers, overheden, zorgverzekeraars, GGD, Zorgbelang en Proscoop. Samen gaan ze een veranderplan opstellen voor een ander gezondheidsstelsel. Met afspraken over financiën, organisatie, governance en data. Ook bestaande plannen uit de Regiovisie 2030 voor de Achterhoek krijgen hierbij een plek.

Het Kavelmodel is een initiatief van Health KIC en wordt gefaciliteerd door Noaber Foundation, Menzis, PGGM, Bernard van Leer Foundation, Alles Is Gezondheid en Ministerie van VWS.

Op 10 juni 2021 organiseerde Alles is Gezondheid met het Netwerk Zicht op Buiten het webinar Zicht op Buiten, als onderdeel van de landelijke Buitenspeelweek. Tijdens deze week is er aandacht gevraagd voor het belang van buitenspelen. Het is een initiatief van Jantje Beton, Johan Cruyff Foundation, Krajicek Foundation, Kenniscentrum Sport & Bewegen en het Mulier Instituut. Beleidsmakers kregen in één uur presentaties vanuit kennis, beleid en praktijk en tips over hoe buitenspelen te stimuleren.

BEKIJK DE SLIDES.

BEKIJK DE TIPS VANUIT HET NETWERK OM BUITENSPELEN TE STIMULEREN.

Programma

In de Buitenspeelweek speelden we toch één uurtje binnen tijdens het webinar Zicht op Buiten.

Bijdragen waren er van o.a. Caroline Klaver, oogarts en hoogleraar epidemiologie (Erasmus MC en Radboud MC), Mai Chin A Paw, hoogleraar epidemiologie van jeugd en gezondheid (Amsterdam UMC) en Dave Ensberg-Kleijkers, directeur-bestuurder (Jantje Beton) en Vasanthi Iyer (AJN, namens het netwerk ‘Zicht op Buiten’). Ook deelde de gemeente Katwijk haar aanpak. Annette Postma was dagvoorzitter.

In de Buitenspeelweek 2021 stimuleerden we kinderen en jongeren om veel buiten te spelen. Dat is nodig, want kinderen spelen steeds minder buiten en brengen veel tijd door achter het beeldscherm. Kinderen en jongeren ondervinden hier schade van. De zorgen over hun ontwikkeling op het gebied van lichamelijke en psychische gezondheid zijn groot. Is dit tij nog te keren? Als beleidsmaker heb je daarin een rol. Buitenspelen kun je stimuleren vanuit diverse lokale, regionale en landelijke beleidskaders, zoals omgevingsvisie, preventie- en sportakkoorden. Er zijn al veel mooie voorbeelden: denk aan gezonde schoolpleinen, speelbossen en tiny forests.

Organisatie

Het webinar Zicht op Buiten is georganiseerd door Alles is Gezondheid en het Netwerk Zicht op Buiten met o.a. Vasanthi Iyer en is onderdeel van de landelijke Buitenspeelweek. Tijdens deze week is er aandacht gevraagd voor het belang van buitenspelen. Het is een initiatief van Jantje Beton, Johan Cruyff Foundation, Krajicek Foundation, Kenniscentrum Sport & Bewegen en het Mulier Instituut.

Webinar 16 november 2022: ‘Help, hoe krijg ik mijn kinderen naar buiten’

Op 16 november 2022 organiseerden de partners uit het netwerk ‘Zicht op Buiten’ een webinar specifiek voor ouders: ‘Help hoe krijg ik mijn kind naar buiten?’ Meer dan 100 aanmeldingen lieten de grote interesse in dit onderwerp zien. Het bewustzijn over het belang van buitenspelen groeit. Buitenspelen is niet alleen goed voor de longen, de motoriek en voor creativiteit, daglicht helpt ook om de ogen zo gezond mogelijk te houden. Heb je het webinar gemist? Deze is hieronder te bekijken.

Op 10 juni 2021 organiseerde Alles is Gezondheid met de Alliantie Kinderarmoede en het platform WEL in Flevoland een webinar over de vraag hoe we door publiek-private samenwerking kunnen bijdragen aan preventie, gezondheid en welzijn.

TERUGKIJKEN

BEKIJK DE SLIDES

Programma

In de wereld van gezondheid en welzijn kom je ze steeds vaker tegen: publiek-private allianties, collectieven, partnerschappen, lokale coalities en regionetwerken die over grenzen heen kijken en de handen ineen slaan om een maatschappelijke uitdaging aan te pakken.

Doelen lopen uiteen van leefstijlverandering op scholen, bevorderen van beweging, tegengaan van eenzaamheid, implementeren van fitcoins tot het terugdringen van kinderarmoede en het mobiliseren van hele regio’s om de beweging te maken naar een gezonder, vitaler en socialer leven.

Factoren die bepalen of deze samenwerkingsverbanden succesvol zijn en netwerken een duurzaam bestaan op weten te bouwen zijn talrijk. Zoals:

• Waarom is zo’n netwerk überhaupt nodig (toegevoegde waarde)?
• Lukt het de netwerkpartners om af te zien van eigen belangen?
• Hoe krijg je de private kant actief betrokken?
• Hoe voorkom je dat de waan van de dag het weer overneemt?
• Kun je samen voor de dag te komen met concrete resultaten?
• Hoe maken we de samenwerking niet-vrijblijvend en duurzaam?
• Hoe dan?

Met de opgedane ervaringen binnen het Alles is Gezondheid netwerk een whitepaper gepubliceerd over publiek-private samenwerking: hoe dan? De publicatie is een handreiking met bouwstenen en praktijkvoorbeelden in verschillende fasen van netwerkontwikkeling.

In dit webinar delen we onze lessen over samenwerking en zoomen we met praktijkvoorbeelden in op de hoe dan vraag. Sprekers en onderwerpen zijn:

• Hans Christiaanse (Netwerkadviseur bij Alles is Gezondheid): neemt ons mee in de praktijk van netwerkvorming en licht de verschillende stadia van samenwerking toe: geboorte, ontwikkeling, groei, impact maken, borgen en verduurzamen. Hans kijkt daarbij met een schuin oog naar zijn persoonlijke ervaring bij netwerken zoals de Alliantie Gezondheidsvaardigheden, Alliantie Kinderarmoede en het Child Friendly Cities netwerk.
• Anne Hoogenboom (Projectleider Alliantie Kinderarmoede en Adviseur Sardes): staat dagelijks met de voeten in de klei bij de Alliantie Kinderarmoede. Met meer dan 250 partners uit het publieke en private domein is dit netwerk sinds 2019 een van de grootse maatschappelijke offensieven tegen kinderarmoede. Anne zal ingaan op de onstuimige landelijke start, voortdurende groei van het netwerk en hoe de alliantie zich verder ontwikkelt met de Theory of Change benadering (impacttool). We horen ook welke obstakels er zijn en waar je soms tegen aanloopt in draagvlak, financiering en politiek.
• Ineke Moerman (Arts Maatschappij & Gezondheid en Programmamanager WEL in Flevoland): maakt zich hard voor het verbinden van publieke gezondheid in het sociaal domein. In Flevoland trekt ze de kar bij WEL: een platform voor alle Flevolanders, gemeenten, bedrijven en instellingen met een hart voor Positieve Gezondheid. Ineke vertelt hoe ze sturing aan verandering geeft vanuit een inhoudelijke visie en dit vervolgens vertaalt naar de praktijk. Met de inwoner als leidend perspectief en transformationeel leiderschap als randvoorwaarde voor succes. Ineke deelt ook enkele lessen voor lokale coalities vanuit het traject ‘Terugdringen van gezondheidsverschillen‘.

Op 9 maart 2021 organiseerde de Federatie voor Gezondheid en Alles is Gezondheid het verdiepende Webinar: ‘Batenstrategie voor Gezondheid en Vitaliteit: kansen voor de toekomst’.

Kijk hier het webinar terug:

Thomas Plochg (de Federatie voor Gezondheid), Peter Hoekstra (De Nederlandsche Bank) en Karen van Ruiten (Alles is Gezondheid) gingen in op de vraag hoe verzekeraars en andere belanghebbenden het investeren in de gezondheid van mensen meer kunnen laten lonen.

Met speciale aandacht voor de ontwikkeling van een ‘batenstrategie’ als ontbrekend puzzelstuk voor een toekomstbestendige gezondheid en zorg. Dit complementair aan de huidige focus op ziekte, risico’s en schadelast. Lees het artikel op Zorgvisie.

We zien dat verzekeraars voorzichtig de beweging naar vitaliteitsdenken maken. Kijk naar initiatieven als Samen Gezond, Actify, het Fitzme portal en a.s.r. vitality. Maar is dit voldoende voor zoveel mogelijk gezonde en vitale levensjaren met een minimum aan chronische aandoeningen?

Het idee is dat een batenstrategie pas tot volle wasdom komt als de juiste prikkels in het zorgstelsel worden ingebouwd. Denk aan meerjarige polissen in de basisverzekering met vitaliteitsprogramma’s van dezelfde looptijd. Dit omdenken zien we bijvoorbeeld ook terug in regionale vitaliteitsfondsen, leefstijlrekeningen of de Kavelmethode.

In de uitzending geeft Ruben Wenselaar (Menzis) een reactie op het voorstel voor een batenstrategie.

Vragen

• Waarom is de verschuiving van ‘kosten naar baten’ zo belangrijk?
• Wat zijn kansrijke ontwikkelingen voor gezondheid als verdienmodel?
• Hoe kunnen we investeringen in preventie (toch) terugverdienen?
• Hoe kunnen verzekeraars de beweging naar gezondheid versnellen?
• Wat zijn ideale systeemprikkels om gezondheid te laten floreren?
• Welke kennis is nodig om mensen te gidsen in een gezond leven?

Voor wie

Alle zorg- en gezondheidsprofessionals die (willen) werken aan het vitaliseren van mensen en het laten lonen van gezondheid.

Clipjes

• Fryslân DOK Onbeperkte Elfstedentocht: mogelijkheden voor mensen met een beperking.
• HealthKIC: Kavelmodel: anders organiseren en financieren van gezondheid in de regio

Slides

Bekijk de slides uit webinar.

Lees meer

• Artikel Zorgvisie Batenstrategie voor Gezondheid en Vitaliteit
• Zorgverzekeraars willen ‘gezondheidsplicht’ voor heel de zorg
• Volkskrant: Preventie als gezondheidsplicht
• Opinie.: Gezondheidsplicht bestaat uit meer dan ontmoediging van ongezond gedrag
• CZ, Menzis en Zilveren Kruis: betere zorgsamenwerking in de regio, meer preventie
• Onderzoek laat zien: investeren in leefstijl loont
• Onderzoek: leefstijladvisering inde praktijk
• Voor effectief preventiebeleid is meer verantwoordelijkheid nodig
• Blog: Niet één, maar twee paradigmashifts
• Nu investeren in de publieke gezondheidszorg loont
• KIC: Achterhoek eerste kavel in acceleratiefase
• Gezonde rekenkamer: dialoog over gezondheid als verdienmodel
• Onderzoek in de huisartsenpraktijk: Positieve gezondheid zet de zorg op zijn kop

Op 18 februari 2021 organiseerde Alles is Gezondheid met Dialoog Gemeenschapskracht een webinar over de bouwstenen van een Sociale Basisinfrastructuur in de wijk. De praktijk staat centraal. Cases uit Utrecht en Deventer laten zien hoe wijkbewoners met professionals constructief samenwerken aan gezonde gemeenschappen. Stap voor stap en met aandacht voor (alternatieve) financiering.

Bekijk hier het webinar terug (aanmelden met e-mail)::

Bekijk de slides

Clipjes

• Digitaal platform Utrecht Oost
• Buurtassistenten Utrecht Oost
• Deventer: Wijk voor Elkaar

Meer informatie

• Wijkdebat ‘Hoe gezond is Utrecht Oost’
• Wijkinformatiepunt Utrecht Oost
• BuurtGeluk in Deventer
• Fieldlab GROZ Deventer 
• Bouwstenen inclusieve samenwerking in de wijk

Programma

Het denken vanuit bewoners en een vraaggerichte aanpak zien zien we terug in de praktijkcases in het webinar:

• Utrecht: met Anja van der Aa (Samen030, GezondNL) kijken we naar de aanpak en ervaringen in Utrecht Oost en Kanaleneiland. Daar werken buurtbewoners met eigen communicatiekanalen (krant, tv en digitaal platform) zelf aan hun leefstijl, zijn wijkinformatiepunten opgezet, wordt burenhulp gecoördineerd en hevelt de gemeente gelden over naar de wijk. Ook gaat Anja in op omgaan met de enorme versnippering van zorg & welzijn en het toewerken naar een collectief. Waar te beginnen? Hoe kun je groeien? Hoe financiering binnenhalen? Wat laat je juist niet aan bewoners over?
• Deventer: met Grace Brok (sociaal ondernemer, Wijk voor Elkaar, SV Helios) ontdekken we als je de behoefte van de bewoner centraal stelt en daarbij de juiste omgeving creëert, dat een positieve leefstijlverandering mogelijk is op eigen kracht. (Lifestyle Change). Vanuit de wijkaanpak in Colmschate vertelt Grace over de eigen kracht van inwoners, buurtbanen en burenhulp, het werken met bewonersbudgetten en de rol van sportverenigingen. Tegelijk is het ook belangrijk om een gelijkwaardig samenspel met (zorg) professionals/organisaties te ontwikkelen. Hoe sluit je aan bij bewoners? Welke ambities mag je hebben? Wat betekent zelfsturing? Hoe kom je tot waar buurtgeluk?

Context

Bewoners willen steeds vaker zelf een bijdrage leveren aan gezondheid in hun buurt, dorp of wijk. In veel wijken zijn bewonersinitiatieven, sociaal ondernemers, professionals, gemeenten en zorgverzekeraars al bezig met het organiseren ‘van onderop’, ieder vanuit zijn eigen perspectief. De vraag is hoe we hiervan een samenwerkend geheel maken.

Het in 2020 verschenen (werk)boekje ‘Sociale basisinfrastructuur: voor vitale en gezonde gemeenschappen’ reikt de essentiële bouwstenen aan voor een inclusieve samenwerking. Het is een handreiking om informele bewoners- en gebiedscollectieven op constructieve wijze te verbinden met het formele zorg- en ondersteuningssysteem.

In de publicatie spreekt de praktijk boekdelen. Diverse voorbeelden laten zien hoe burgers en professionals samenwerken om de gezondheid in de buurt te verbeteren. Duidelijk is alvast dat dé oplossing voor een gezonde wijk niet bestaat. Wel zien we overal de verschuiving van professionele zorg naar zorg voor elkaar. Met het vinden van de juiste balans tussen systeemorganisatie en zelfsturing als gemeenschappelijke uitdaging.

Op 4 februari 2021 organiseerde Alles is Gezondheid met de Beweging Veerkracht en Onderwijs een webinar over het belang van een gezonde leefstijl voor kinderen en hoe basisscholen in de praktijk kunnen werken aan gezondheidsbevordering.

De belangstelling voor de uitzending was groot. Meer dan 800 mensen meldden zich aan vanuit het (basis)onderwijs, jeugdgezondheid (JGZ), zorg, welzijnswerk, kinderopvang, lokale overheid en de wereld van sport, bewegen en groen. Met een gemiddeld rapportcijfer van een 7,6 was ook de kijkerswaardering hoog. 95% geeft aan dat het webinar bruikbaar is in de praktijk en een ruime meerderheid doet nieuwe inzichten op. Ook krijgen we tientallen ideeën en contacten voor de Beweging Veerkracht en Onderwijs. Net als vragen voor een mogelijk vervolgwebinar. Zoals: hoe benader je partners voor financiering, hoe ziet een ketenaanpak er uit, hoe krijg je onwillenden mee, hoe maak je gezond traktatiebeleid leuk, hoe betrek je de kinderopvang het beste, e.d.

Op deze pagina tref je de belangrijkste informatie uit de uitzending op een rij:

Bekijk de slides

Vertoonde clips

• Basisschool de Regenboog 
• Gezonde School
• Gezonde Basisschool van de Toekomst

Meer weten

• Kindtool Positieve Gezondheid (iPH)
• Kom in beweging bij Basisschool de De Regenboog
• Handreiking mentale gezondheid jeugd (Trimbos)
• Werken aan mentale gezondheid jongeren: voor gemeenten (NJI)
• Visual: NCJ Leefstijl ThuisTips
• Aan de slag met Gezonde School 
• Bouwstenen en uitgangspunten Gezonde Basisschool Toekomst
• Tijdschrift Gezondheidswetenschappen: special Gezonde School
• Artikel Maria Jansen en Mariken Leurs over innovaties
• VWS verkenningsrapportage: Gezonder op de Basisschool
• Themamagazine Gelijke Kansen Alliantie: Gezonde Basisschool Toekomst
• Jongerenhulponline.nl

Beweging Veerkracht en Onderwijs

Dit webinar vond plaats in de context van #MissieVeerkracht en de Beweging Veerkracht en Onderwijs, met ondersteuning van Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ), Institute for Positive Health (iPH) en Federatie voor Gezondheid.

Beweging Veerkracht en Onderwijs bouwt voort op een opinieartikel in Financiële Dagblad (4-7-2020) dat Missie Veerkracht onderschreef. We willen het niet bij woorden laten. Met kleine stappen bouwen we voort aan het grotere doel: onderwijs méér inzetten als bron van veerkracht en gezondheid.

Sprekers

• Inleiding: Hans Christiaanse (Netwerkadviseur Onderwijs en Jeugd bij Alles is Gezondheid).
• Praktijkcase: interview met Mariëlle Siebelt (Directeur Basisschool De Regenboog in Enschede). Over hoe je als school klein kan beginnen, hoe je dat regelt en wat dat zo maar kan opleveren (kinderen bewegen uur per dag m.m.v. vakleerkrachten LO en sportstagiairs).
• Implementatie: Elise Beket (Jeugdarts bij GGD Flevoland) licht toe hoe je het Gezonde School vignet betekenisvol maakt en welke samenwerkingspartners scholen kunnen opzoeken om de gezondheidsambities waar te maken (wie doet wat).
• Innovatie in de regio: Maartje Willeboordse (docent en onderzoeker Universiteit Maastricht). Gaat in op de opbrengsten van de Gezonde Basisschool van de Toekomst, hoeveel zin het heeft voor scholen om te investeren in gezondheid en hoe het met de kosten staat.

Onderwerpen

Dit webinar geeft feiten en voorbeelden hoe scholen op een laagdrempelige manier aan gezondheid kunnen werken. Vragen die aan bod komen:

• Wat betekent het in de praktijk om een school gericht op gezondheid te zijn?
• Wat zijn voor- en nadelen? Waarom zou je hier als school naar streven?
• Welke tips zijn er voor leerlingen, leraren en bestuurders om door te pakken?
• Hoe kan de Kindtool Positieve Gezondheid behulpzaam zijn?
• Hoe krijg je ouders mee in gezondheidsbevordering?
• Hoe ziet de overige lokale samenwerking eruit (JGZ, gemeente, opvang)?
• Hoe verhoudt landelijk beleid zich tot regionale initiatieven?

Context

Gezonde schoollunches, lessen over voeding, schoolfruit, gezonde traktaties, meer bewegen, actief buitenspelen: steeds meer (basis)scholen zien het belang in van een gezonde leefstijl van hun leerlingen en willen samen met kinderen en ouders iets doen aan gezondheidsbevordering.

Aan de schoolpoort zien we deze trend duidelijk terug in het groeiend aantal verklaringen, certificaten en vignetten waarin scholen duidelijk maken dat ze gezondheid belangrijk vinden en op allerlei manieren aandacht besteden aan voeding, beweging en leefstijl.

De Gezonde Basisschool van de Toekomst gaat nog een stap verder en vertaalt de aanpak in aanpassingen in roosters, lesstof en afspraken met kinderopvang en gemeenten. En wat blijkt? Gezonde leerlingen zitten -letterlijk en figuurlijk- lekkerder in hun vel en presteren beter (Universiteit Maastricht).

Toch is de weg naar gezonde en vitale leerlingen niet zonder obstakels: de snackbar zit om de hoek, de tablet lonkt, ongezond gedrag is hardnekkig, ouders werken niet altijd mee, leraren ontbreekt het aan tijd, financiering is lastig en sommige gezinnen hebben andere zaken aan hun hoofd (armoede, ziekte, scheiding, etc.).

17 november 2020 vond in het kader van de Week van de Werkstress het webinar ‘Werkstress: het antwoord is Positieve Gezondheid’ plaats, georganiseerd vanuit OVAL en Alles is Gezondheid. Vanuit het bedrijfsleven, de gezondheidszorg, het sociaal domein, en met meer dan een derde van de aanwezigen in de rol van HR-professional, was er ruimschoots belangstelling voor inzichten om stress (op het werk) te voorkomen.

Positieve gezondheid en werk

Karen van Ruiten, programmamanager Alles is Gezondheid en webinar host, peilt onder de deelnemers de stelling: Mailverkeer buiten werktijd: eigen regie of stressfactor? Voor een ruime meerderheid valt dit toch onder eigen regie. Josje Dikkers, lector Hogeschool Utrecht, herkent de uitslag. “Uit onderzoeken blijkt dat het voor veel mensen rust geeft om toch even mail gezien te hebben, maar er zijn wel grote verschillen tussen mensen. Dit komt ook uit onderzoeken naar thuiswerken.”

Josje neemt ons mee in de achtergrond van Positieve Gezondheid en duurzaam behoud in waardig werk aan de hand van praktijkverhalen en theorie. Met de introductie van het gedachtegoed Positieve Gezondheid door Machteld Huber, wordt gezondheid breder gezien dan alleen de afwezigheid van ziekte, een definitie zoals die door World Health Organisation werd aangehouden. De verschuiving naar “het vermogen om zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven”, is mensgericht en holistisch, heeft een dynamisch perspectief en kent een integrale aanpak. Er wordt in deze snel veranderende maatschappij een beroep gedaan op ons aanpassingsvermogen. In het model van Clark wordt gesproken over de mens als ‘boundary crossers’ tussen werk en privé. Door technologische mogelijkheden wordt de grens overgestoken van thuis naar werk en vice versa. De grenzen vervagen, zo ook de balans, helemaal nu in coronatijden.

Het holistisch aspect van Positieve Gezondheid, komt ook tot uitdrukking in verschillende sociaal psychologische modellen, zoals die binnen het vakgebied van HRM gebruikt worden. Twee modellen passeren de revue. Ten eerste het duaal procesmodel, zoals besproken in het handboek HRM heden en morgen, waarin aandacht is voor actief ouder worden (‘active ageing’). Ten tweede kun je in de werkcontext niet om het JD-R-model heen. In dit model wordt een verbinding gelegd tussen taakeisen en hulpbronnen. Mensen met veel taakeisen, maar ook veel hulpbronnen, zijn over het algemeen meer bevlogen, maar dat betekent niet dat je geen last kunt hebben van werkstress.

Het model van Positieve Gezondheid (spinnenweb) is een individueel gespreksinstrument, een moment van reflectie. Hoe ziet mijn Positieve Gezondheid er op dit moment uit en wat zou ik willen veranderen? Vervolgens kan iemand hierover in gesprek met zijn/haar omgeving. Het instrument wordt nog krachtiger als het gekoppeld is aan de HR-visie en het HR-beleid van een organisatie. Er is een manier gevonden om het spinnenweb van Huber te vertalen naar de integrale ‘fit’ op het werk, bestaande uit vijf principes van fit voor een integraal gezondheids- en vitaliteitsbeleid.  Omdat het model van Positieve Gezondheid pas recent in de praktijk gebruikt wordt zijn er nog niet veel effectstudies. Er zijn wel veel ervaringsstudies, met positieve uitkomsten.

In gesprek over de praktijk

Gert-Jan Aleman, Vitality Manager bij gemeente Den Haag vertelt dat in het Arbocentrum alles rondom gezondheid zowel preventief als curatief bij elkaar komt, waarbij aandacht is voor de zes dimensies uit het spinnenweb.

Samen met de zorgverzekeraar is een providerboog ontwikkeld. Mensely is als arbodienst aangetrokken omdat zij de eigen regie van de medewerker centraal stellen in hun beleid. Ook in de HR-strategie staat de mens centraal, de directie staat hier ook achter. Een divers aanbod van workshops en trainingen maakt dat je als professional goed kunt samenwerken en de verschillende aspecten van Positieve Gezondheid goed kunt adresseren. Op verschillende niveaus wordt er gekeken naar een toegankelijk aanbod. Door goed te luisteren naar medewerkers ontstaat eigenaarschap.

Wat werkt om eigen regie te stimuleren? Het voeren van ‘het goede gesprek.’ De gemeente Den Haag faciliteert hierin zowel de medewerker als de leidinggevende. Vertrouwen is hierin de sleutel, zodat mensen intrinsiek gemotiveerd zijn om informatie en ervaringen te delen. Op de vraag hoe een leidinggevende op weg te helpen, gaf Ed Moolhuizen, Medisch Directeur bij Mensely, aan: “Allereerst door de goede randvoorwaarden te scheppen zodat er tijd is om dit te doen. Dat betekent dat de board aan de voorkant verantwoordelijkheid moet nemen.”

Wil je een vraag stellen? Neem contact op met Jana Hazen,  onze netwerkadviseur werk.