Filter: Video's
Waardevolle inzichten HTC: de Hoe en Wat van transformatie
We worden gemiddeld steeds ouder in Nederland, waardoor de zorgvraag verschuift van ‘repareren’ naar ‘beter leven’ en ‘gezondheid’, maar het zorgstelsel is nog steeds gebaseerd op ziekte en zorg. Een discrepantie die moeilijk te overbruggen is, terwijl de druk op de zorg alleen maar toeneemt. Hoe kunnen we gezamenlijk het tij keren? Via twee edities van de HTC verkenden circa 80 regisseurs van regionale netwerken de mogelijkheden om de transformatie van zorg naar gezondheid in hun regio te ondersteunen. Een van de initiatiefnemers, Joost Boerenkamp deelt zijn inzichten.
Richting gezondheid
Boerenkamp projectleider HTC: ‘Het huidige zorgsysteem is hypergespecialiseerd en vooral gericht op het beter, slimmer behandelen van ziekte. Door veranderingen zoals welvaarts- en chronische ziekten en klimaatproblematiek, minder gezond voedsel, de leefomgeving etc., staat dat systeem al jaren onder druk. Ons huidige zorgsysteem past niet meer bij de vragen die het te verwerken krijgt. Hier gaat deze transformatie over. Een structurele verandering in cultuur, structuur en handelen.’
Regionale aanpak
‘De urgentie groeit. Daarnaast zetten nieuwe regelingen als de IZA, (Integraal Zorgakkoord) en het GALA (Gezond en Actief Leven Akkoord) regionale gezondheidsbevordering hoog op de agenda. Je kunt niet óf landelijk óf regionaal aan een transitie werken. Op sommige vlakken gaat het over nieuwe wetgeving, maar als het gaat over hoe doe je dat dan met elkaar, dan is de regionale context van belang. Om regionale transitievraagstukken integraal te benaderen en hierover van elkaar te leren, hebben we de HTC opgezet.’ Een gidsend actieleerneterk.
Actieleertraject rond drie thema’s
‘We signaleerden in het Alles is gezondheid-netwerk grote behoefte aan transitiekennis, met name op het gebied van netwerksamenwerking en persoonlijk leiderschap. Daarom hebben we rond die thema’s de Health Transformation Communities opgebouwd. In een interactief traject van 6 maanden organiseren we 9 webinars gevuld met theorie en conceptuele kennis, 3x een 2-daagse waarin via workshops, games, intervisies en opdrachten geëxperimenteerd wordt met nieuwe inzichten en nieuw handelen.
‘Elke HTC zetten we op met behulp van zeer betrokken partner organisaties, experts, coaches en natuurlijk de deelnemers zelf. Mensen die een (regionale) sleutelrol vervullen en willen experimenteren hoe ze invloed kunnen uitoefenen op de transitie naar een gezonder Nederland. Hier is overigens geen ‘golden nugget’ voor. Het is eerder een proces van ‘voorwaarts struikelen’.
Vrije ruimte
‘We durven het ‘experiment, de HTC’ inmiddels een succes te noemen. De vorm was voor ons vernieuwend, maar achteraf kunnen we zeggen dat de tijd er rijp voor was. Zowel aan de kant van de deelnemers als aan de aanbodkant. Alles is Gezondheid en iPH wilden gidsend zijn, hadden een duidelijk kompas en een aardige route. Circa 60% was geprogrammeerd en de andere 40% hebben we bewust vrijgelaten om met de deelnemers in te kunnen kleuren aan hand van proces, behoeften en urgentie. Dit werkte goed als onderdeel van het leerproces. De kers op de taart, iets waar we op hoopten, maar dat je niet kunt programmeren, is dat deelnemers de kennisuitwisseling met de community na de intensieve HTC-trajecten voortzetten.’
Succesfactoren organisatie
- Tijd nemen in het voortraject om een goed beeld te krijgen van leervragen en behoeften Van de deelnemers in hun specifieke regionale context.
- In het klein zien we wat op regionaal ook werkt bij integrale samenwerking: respecteer elkaars verschillen en kwaliteiten. (H)erken de gemeenschappelijke behoefte. Dit werkt als voedende energie voor het hele proces.
- Wij lieten een ‘commissie van wijzen’ meedenken over de opbouw van het programma en reflecteren op 2-daagse. Deze kritische vrienden waren zeer waardevol voor het didactische proces.
- De webinars dienden als springplank om 2-daagse in te duiken. Deze kennis zorgde voor een methodisch perspectief op de drie thema’s en die kon tijdens de 2-daagse bijeenkomsten worden toegepast.
- Lees het interview met Waldermar en Joost waar je meer ingrediënten vindt die bijdragen aan succes Health Transformation Community
Leermomenten en inzichten
- Samen een systeem afbouwen, ontmantelen, is veel complexer en tijdrovender dan een nieuw systeem opbouwen.
- Om verandering in de regio goed te organiseren, hebben regio’s van de wetgever ruimte nodig om te experimenteren binnen de grenzen van de wet, met signalen waar deze wellicht een stukje moet worden opgerekt.
- Praktijkcases zijn essentieel als je van elkaars wilt leren. Ook kun je hiermee de verbinding tussen thema’s ervaren.
- Wanneer je invloed wilt hebben op transitievraagstukken zijn verschillende rollen van belang. Onder meer mensen die de vernieuwende ideeën verkondigen en agenderen en mensen om ‘oud’ en ‘nieuw’ op verschillende niveaus te verbinden. De kunst is weten welke rol wanneer passend en relevant is.
- Je ziet als mensen tegen ‘het systeem boxen’, dat er al gauw een moreel oordeel wordt gekoppeld aan ‘de zorg., ‘het ziekenhuis’ en het ministerie van VWS, terwijl dat instituten zijn waar verschillende mensen, met verschillende ideeën, belangen en invalshoeken werken. Nuanceren is van belang om samen stappen te kunnen zetten.
‘De angst voor conflict is minder groot geworden’
Inzichten deelnemers:
- ‘Transformatie vraagt om een lange adem. De zwerm vliegt ongeveer dezelfde kant op, maar niet iedereen. En dat is oké.’
- ‘Om een transformatie in gang te zetten heb je elkaar nodig. Van niches tot slopers en van visionairs tot diegenen die afbouw faciliteren. We moeten daarom integraal naar vraagstukken kijken en beter samen werken.’
- ‘Zoek verbinding met collega’s die helpend kunnen zijn in het afbreken van het systeem. Realiseer je dat kleine stapjes zetten ook vooruitgang is.’
- ‘Ik ga duidelijk staan voor mijn belangen, zonder dat dit ten koste gaat van oprechte interesse in de motivatie van de ander. Hierbij is angst voor conflict minder geworden, omdat dit juist mooie relaties kan opleveren.’
Samenwerking
De HTC edities zijn tot stand gekomen samen met een groot aantal partners.
Lees hier meer over.
‘De HTC helpt me enorm om meer kennis en theorie over transformatie toe te voegen aan mijn werk als adviseur. Daarmee kan ik netwerken beter begeleiden, collega’s meenemen in nieuwe inzichten.’
Leren over transitie?
Bekijk gratis de Health Transformation Community webinars en beluister de HTC podcast.
Houvast in tijden van chaos
Marieke de Wit (kennismanager Robuust) was een van de deelnemers aan de eerste HTC. Ze deelt haar inzichten
HTC #2: Green
Hoe bevorderen we een integrale aanpak van duurzaamheid, groene beweegrijke buurt en natuur en zorg?
Leerstoel Positief gezond werken en leren
Prof. dr. Tim Huijts is eind 2023 benoemd tot hoogleraar Positive Health at Work aan de Universiteit Maastricht. een leerstoel van Sardes/Stichting CAOP. Positieve Gezondheid kan mensen helpen hun volledige potentieel te benutten én blijven ontwikkelen. Het doel van de leerstoel is meer inzicht bieden in hoe werkgevers Positieve Gezondheid concreet in kunnen zetten op de werkvloer.
Oratie ‘All together now! Positief gezond werken en leren’
Tijdens zijn oratie heeft Tim Huijts laten zien hoe een focus op potentieel, ontwikkeling en samenwerking kan leiden tot een nieuwe aanpak voor Positief Gezond werken en leren. Een aanpak waarin co-creatie centraal staat.
Download de oratie
In zijn onderzoek bekijkt Tim Huijts hoe gezondheid gerelateerd is aan sociale ongelijkheid, en hoe de wisselwerking tussen gezondheid, onderwijs en werk verloopt. Ook onderzoekt hij hoe beleidsinterventies kunnen helpen bij het terugdringen van gezondheidsverschillen.
Bekijk het webinar
Tijdens een webinar gaf hij toelichting op zijn oratie en onderzoeksagenda voor de komende jaren en hij ging met deelnemers in gesprek.
Genoemde verwachte kernelementen van Positief Gezond werken:
- samenwerking werkgever en werknemers
- focus op potentieel en kracht
- eigen regie: wat kunnen mensen zelf
- duurzaam: voor korte én lange termijn
- aandacht voor de hele mens
- in dialoog, tussen en binnen lagen
Oog hebben voor de hele mens, heeft ook positief effect op de productiviteit van een organisatie. Want een gezonde geest in een gezond lichaam leidt tot minder verzuim en duurzame inzetbaarheid. En goed werkgeverschap zorgt natuurlijk ook voor een grotere betrokkenheid van de werknemer.
Tim Huijts werkt samen met het Institute for Positive Health, Sardes, het CAOP, het onderzoeksnetwerk Positieve Gezondheid, het ROA, andere faculteiten en onderwijsinstellingen, Alles is Gezondheid én met werkgevers en werknemers binnen verschillende organisaties die actief aan de slag willen met Positieve Gezondheid.
Positief Gezond Werkgeverschap
Inzichten, leernetwerken en een publicatie met concrete voorbeelden en tips over Positief Gezond Werkgeverschap.
Praktijkvoorbeeld: Het Beste van Kampen
‘Ik heb momenteel gewoon zelfs geen zuurstof nodig, want ik voel me gewoon goed,‘ een deelnemer met COPD aan Het Beste van Kampen. Een initiatief van zes organisaties die samenwerken om kunst en cultuur in te zetten voor de oudere inwoners van Kampen met de bedoeling om kunst en cultuur specifiek bij te laten dragen aan de positieve gezondheid van inwoners en om eenzaamheid tegen te gaan.
Zo werkt het
Welzijnspartner WIJZ Kampen en culturele instellingen als de Stadsgehoorzaal, Stadsarchief, Stedelijk Museum, Bibliotheek en kunstencentrum werken samen met kunstprofessionals aan een passend aanbod voor mensen bij wie het bestaande aanbod inhoudelijk of om logistieke, fysieke, mentale of financiële redenen onvoldoende aansluit. Aanmeldingen en doorverwijzing verlopen grotendeels via de welzijnsorganisaties.
Er worden niet alleen concrete activiteiten geboden, maar er worden ook trainingen en vormen van informatievoorziening georganiseerd. Denk daarbij aan een activiteitenprogramma met sport-, cultuur- , scholing rondom dementie voor medewerkers van een zorginstelling of een wekelijkse activiteit op het gebied van bewegen, creativiteit en cultuur.
Opbrengsten voor deelnemers en professionals
Deelnemers ervaren verbeteringen in zelfvertrouwen, sociale interacties en zingeving, resulterend in een verhoogde kwaliteit van leven.
‘De rust die je erin vindt. Dat voel je, de rust in je lichaam en vooral in je hoofd” (deelnemer)
‘Dan kom ik thuis en dan zeg ik, dit heb ik gedaan. Ja, het is echt verbluffend en dan denk je, goh, zit dat nog in mij? Dat wist ik niet” (deelnemer schilderactiviteit)
Voor professionals biedt het initiatief nieuwe inzichten, verrijking van hun werkpraktijk en een breder perspectief op het effect van culturele interventies op de gezondheid van ouderen.
‘Je kan week in week uit over iemands been strijken, maar dat blijft dan zo. Maar als iemand gaat dansen in een groep, dat geeft zo’n een andere energie’. (zorgprofessional)
Wat werkt?
- Laagdrempeligheid is het sleutelwoord: gratis activiteiten in de wijk, op een vaste locatie die fysieke toegankelijkheid voor ouderen met een beperking. En op een vaste dag en tijdstip.
- Variatie in aanbod loont. Zo valt er iets te kiezen en zorg je bij de doelgroep voor nieuwe ervaringen.
- Deelnemers nemen vrijwillig en op eigen tempo deel aan de activiteiten.
- Empathische (ervaren) kunstprofessionals die in staat zijn vertrouwensrelaties op te bouwen.
- De welzijnsorganisatie als spin in het web van culturele en zorgaanbieders en ouderen.
Uitdagingen en kansen
- De samenwerkingspartners verschillen in hun taakstelling en in de mate waarin ze vrij zijn hun personeel te verdelen.
- Maak in beide organisaties tijd en geld vrij voor samenwerking.
- Verschillen in werkwijze:. zo ervaart de welzijnsorganisatie soms dat de culturele partners te veel aanbodgericht werken. Voor de culturele partners is dit ook een manier om in gesprek te komen met de deelnemers zodat ze de vraag op kunnen halen.
- Reserveer genoeg ruimte voor onderlinge afstemming en reflectie.
- In de laatste editie van Het Beste van Kampen is voor de culturele partners een formele constructie voor samenwerking vastgelegd in de vorm van culturele partnerschappen, waar-door de partners zich minder vrij en snel bewegen.
- Wees je bewust van de effecten van een systematische aanpak en pas het aan als het niet werkt.
Meer weten?
Bekijk de video en bezoek de site.
Onderzoek: Kunst als (ver)wonder-middel
Meer weten over de waarde van actieve cultuurparticipatie voor Positieve Gezondheid in de eerstelijnszorg?
Cultuur en gezondheid
Meer weten over de invloed van cultuurparticipatie op gezondheid? We zetten inzichten, tips en verhalen op een rij.
Videopodcast WELdoeners: Margriet de Jager
In deze aflevering van de podcast WELdoeners gaan Sven van der Burg en Marcel van der Zee in gesprek met Margriet de Jager en Trodessa Barton. Margriet is regiocoördinator bij Alles is Gezondheid/iPH. Trodessa is inspirator, spreker en schrijver van onder meer De Zin van de Dood.
Ze spraken met elkaar over de uitdagingen in het leven, over het onderwijs en de politiek. En over samenwerken, hoe het nog beter kan, over vroeger en nu, en over de zin van de dood, want daar kunnen we veel van leren.
Bekijk de videopodcast hieronder:
Over de podcast WELdoeners
Het platform WEL verbindt, faciliteert en inspireert alle Flevolanders, gemeenten, bedrijven en instellingen met een hart voor Positieve Gezondheid. In de podcast WELdoeners gaat WEL in gesprek met betrokken en bevlogen persoon op het gebied van Positieve Gezondheid. In een goed gesprek van ongeveer een half uur, ligt de focus op de pijlers van Positieve Gezondheid.
Luister nog meer podcastafleveringen van WELdoeners op de site van WEL
Mental Meetup- verkenning, aanpak, video en meer
Hoe bevorderen we de mentale gezondheid van mensen in een kwetsbare positie?
Deze vraag stond centraal tijdens de Mental Meetup (2 februari 2023), georganiseerd vanuit de kabinetsbrede aanpak ‘Mentale gezondheid: van ons allemaal’. Ervaringsdeskundigen, beleidsmedewerkers, initiatiefnemers en professionals van partnerorganisaties wisselden onder leiding van Karen van Ruiten kennis, voorbeelden en ideeën uit over mentale weerbaarheid en factoren die hier invloed op kunnen hebben zoals geld, bestaanszekerheid, bewegen en cultuur.
Het doel van deze tweede Mental Meetup:
- Het bespreekbaar en zichtbaar maken van het belang van mentaal gezond zijn en blijven.
- Partnerorganisaties te informeren over de aanpak en aanpalende activiteiten.
- Inspirerende praktijkvoorbeelden delen en nieuwe activiteiten verbinden aan de landelijke beweging voor mentale gezondheid.
Alleen dan Samen
Mia Wessels, arts, spreker en inspirator, benadrukt in haar Spoken Word het belang van naar elkaar luisteren en echt nieuwsgierig zijn naar de ander. Naast kwetsbaar zijn we ook krachtig. En in welke ‘groep’ je je ook bevindt, wie verlangt er niet naar een gevoel van écht samen?
Luister en kijk naar Alleen dan Samen van Mia Wessels
Verkenning Pharos
Om de urgentie in beeld te brengen en het verband te leggen tussen het effect van stress (door geldzorgen) en de mentale weerbaarheid, voerde Pharos een verkenning uit naar de mentale gezondheid van mensen in een kwetsbare positie. Meer over de verkenning.
Initiatieven die helpen
Twee mooie voorbeelden van initiatieven die mensen in een kwetsbare sociaaleconomische positie helpen zijn Geldfit en Stut Theater.
- Bij Geldfit krijgen mensen een passend advies of worden ze in contact gebracht met iemand die met ze meedenkt.
- Stut Theater geeft een podium aan mensen die vaak niet gehoord of gezien worden.
In beweging
Beweging kan mensen (in een kwetsbare positie) mentaal, fysiek en op het sociale vlak helpen. Stichting Life Goals opende tijdens de Mental Meetup de deuren voor buurtgenoten en zet zich in om mensen die dit nodig hebben via samen sporten nieuw perspectief te bieden.
Schulden en mentale problemen
Sadik Harchaoui en Amine Bakkali van SchuldenlabNL benadrukten de noodzaak van samenwerken en het belang van de ervaringen en behoeften van mensen over wie het gaat. Persoonlijke verhalen zijn onder meer terug te vinden in het onderzoek dat Amine deed naar de samenhang tussen schulden en psychische problemen bij jongeren.
Lees ons interview met Amine en download het onderzoek
Brede benadering
Hoe kom je uit een isolement? Hoe zoek je hulp als je niet beseft dat je in een kwetsbare positie verkeert? Karen van Ruiten benaderde mentale gezondheid vanuit verschillende invalshoeken met Staatssecretaris Maarten van Ooijen, (VWS), Carsten Herstel, directeur-generaal Sociale Zekerheid en Integratie (SZW) en ervaringsdeskundigen Sali, Christiaan en Emine. Ter inspiratie, enkele citaten:
Sali: “Geloof in ons, vertrouw in ons en help ons onze kracht te laten zien.”
Maarten van Ooijen: “Mijn les uit deze verhalen is dat als je met een hulpvraag komt door zorgen of stress dat we in het zorgsysteem de klok terug moeten zetten en op zoek moeten gaan naar de trigger. Het zorgsysteem draait nu nog de klok vooruit; heb je problemen, dan kijken we naar hoe we die oplossen. We moeten kijken naar hoe het komt.”
Karsten Herstel: “Hoe kun je mensen vanuit beleid helpen als ze worstelen met geldzorgen. Geldzorgen zijn vaak een katalysator voor heel veel problemen binnen een huishouden.”
Emine: “De schaamte en het taboe moeten doorbroken worden om geholpen te kunnen worden voor een hoopvolle toekomst.”
Staatssecretaris Maarten van Ooijen roept meer organisaties op zich aan te sluiten bij de landelijke beweging voor mentale gezondheid in Nederland. Bekijk en deel de video.
Deze tweede Mental Meetup is één van de initiatieven van ‘Mentale gezondheid: van ons allemaal’: een dag waarop activiteiten worden georganiseerd op diverse plekken in het land met mentale gezondheid als thema. Staatssecretaris Van Ooijen van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) initieerde samen met collega bewindspersonen van VWS, SZW en OCW de kabinetsaanpak ‘Mentale gezondheid: van ons allemaal’.
Mentale Gezondheid: van ons allemaal
De Mental Meetup is een van de activteiten van de kabinetsbrede aanpak ‘Mentale gezondheid: van ons allemaal’. Meer weten over de aanpak?
Videoserie: wat geeft iemand veerkracht?
Crisis in Europa, spanningen tussen mensen en de gevolgen van corona. Ook in 2023 wordt veel van ons gevraagd. Hoe gaan we daarmee om? Hoe blijven we gezond?
Gezondheid is meer dan de afwezigheid van ziekte en klachten. Elementen als veerkracht, zingeving en zelfmanagement staan steeds meer centraal.
Deze serie video’s gaat in op wat iemand veerkracht geeft. Wat betekent dat in de praktijk? Hoe houd jij regie over je leven? Wat zijn tips om veerkrachtig te blijven?
We vragen het aan Hans Peter Jung (huisarts), Paul Loomans (coach en trainer), Karen van Ruiten (Alles is Gezondheid) en Machteld Huber (grondlegger Positieve Gezondheid),
Zo houdt Hans Peter Jung zichzelf veerkrachtig door de natuur in te gaan, te reflecteren en daar nieuwe energie op te doen. Bekijk video:
Bij ‘tijdsurfer’ Paul Loomans draait veerkracht om de goede balans vinden in je energie. Energie geven én terug laten komen. Ga goed om met tijd en neem rust als vertrekpunt. Bekijk video:
Voor Karen van Ruiten gaat veerkracht over ‘flow’. Het soepel heen en weer kunnen bewegen tussen werk en thuis, binnen en buiten én meegaan met de beweging in jezelf. Bekijk video:
Machteld Huber ziet veerkracht als het vermogen om te gaan met de uitdagingen in het leven. Zonder jezelf kwijt te raken en ook om ervan te leren. Bekijk video:
Veerkracht en Positieve Gezondheid
In breed gezondheidsdenken kom je veerkracht op verschillende manieren tegen.
Resilience
Lunchwebinar over veerkracht en weerbaarheid n.a.v. de documentaire Resilience.
Natuur voor Gezondheid
Waarom Natuur voor Gezondheid?
Wetenschap en visie
Natuur heeft een positief effect op de gezondheid van mensen. Daarvoor zijn inmiddels duidelijke wetenschappelijke bewijzen. Natuur draagt bij aan een verbetering van de leefstijl, de psychische gezondheid, het afweersysteem en de kwaliteit van de leefomgeving. Mensen die veel tijd doorbrengen in de natuur ervaren een positieve invloed op het brein en het afweersysteem. Een groene omgeving stimuleert vrijwel alle aspecten van een gezonde leefstijl: sociale contacten, zingeving, beweging, voeding en slaap. Alleen al in de natuur zijn heeft aantoonbare gunstige effecten op het herstel bij stress en ziekte. Omgekeerd leidt langdurig verblijf in een stedelijke omgeving tot een grotere kans op overprikkeling van ons aandachtsysteem, sociale stress en psychische ziektes.
Het is daarom niet meer dan logisch dat natuur een inzetbaar middel is voor iedereen die werkt aan de gezondheid en welzijn van mensen. Professionals werkend in de eerstelijnszorg en de welzijns- en sportsectoren kunnen op allerlei manieren natuur integreren in hun werkwijze. Hoe dan? Dit kan bijvoorbeeld door natuur in te zetten bij zelfzorgadviezen, de natuur te gebruiken als plek om te behandelen of te begeleiden, of door te verwijzen naar een collega die de natuur op die manier inzet.
Wat is Natuur voor Gezondheid?
Een eenvoudig concept, waar iedereen baat bij heeft
Het platform ‘Natuur voor Gezondheid’ biedt praktische hulpmiddelen, bruikbaar voor professionals in de eerstelijns gezondheidszorg en welzijns- en sportsectoren. De middelen zijn in te zetten voor mensen met psychosociale en fysieke klachten, en bruikbaar als aanvulling op de reguliere behandelingen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan bewegen, ontmoeten, of ontspannen in de natuur in plaats van in een bebouwde omgeving of binnenruimte.
Vooral mensen met obesitas, diabetes mellitus, een verhoogd cardiovasculair risico, depressie, burn-out klachten, ADHD, SOLK of angststoornissen kunnen voordelen hebben van een verwijzing naar de natuur. Van een zelfzorgadvies tot aan een behandeling buiten in een groene omgeving. Daar hebben diverse professionals een verschillende rol in: voorlichten, verwijzen of begeleiden. Geschikt voor lichtere of zwaardere klachten en passend bij de eigen manier van werken. De route van de stepped care geeft dit mooi weer. Hoe je bij deze verschillende rollen natuur toepast, is te bekijken in de toolkit.
Waarom de term ‘Natuur voor Gezondheid’?
Natuur voor Gezondheid vervangt niet de behandeling. Het is geen medische ingreep. Wél kan het preventief zijn en een gezondheidsbevorderend effect hebben. Bewust is gekozen om niet de term ‘op recept’ te gebruiken. Daarmee versterkt het de visie van Alles is Gezondheid & Institute for Positive Health, waarin preventie en eigen regie belangrijk zijn. De visie wordt omarmd door steeds meer organisaties. Met de focus op (positieve) gezondheid en gedrag, in plaats van op ziekte en zorg. De zorgprofessional en het recept zijn daardoor niet leidend. Uiteindelijk gaat het om de inzet van natuur binnen de eerstelijn. Naast de wetenschappelijke documenten staat op deze pagina veel praktische informatie. Deze kennis is voor een groot deel opgehaald uit interviews met professionals uit verschillende vakgebieden die natuur hebben geïntegreerd in hun werkzaamheden. Het is een levend, continue groeiend platform. Naarmate er meer professionals natuur gaan inzetten worden hun ervaringen en adviezen aan deze pagina toegevoegd.
Suggesties?
De Toolkit is blijvend in ontwikkeling. Heb je aanvullingen of suggesties? Ideeën om het platform completer, informatiever en hulpvaardiger te maken? Mail dan naar peternel.mereboer@allesisgezondheid.nl.
TOOLKIT Natuur voor Gezondheid
Voorlichting/advies
Materialen
Verwijzen
Behandelen/begeleiden
Randvoorwaarden
Meer inspiratie
Webinar Natuur op Recept
Op 23 maart 2022 organiseerde Alles is Gezondheid een webinar over de vraag hoe de natuur (kwetsbare) mensen kan helpen met een gezonde leefstijl en wat dat vraagt in de lokale samenwerking tussen diverse (zorg)professionals.
TERUGKIJKEN:
Natuur is goed voor lijf en brein: dat voelen mensen intuïtief goed aan. Wetenschap bewijst het ook: natuur stimuleert een gezonde leefstijl. Mensen gaan meer bewegen, ontspannen, ontmoeten en reflecteren als ze in de natuur zijn. En dat zet je natuurlijke herstelsysteem aan. Maar (kwetsbare) mensen gaan niet uit zichzelf de natuur in voor hun gezondheid. Gelukkig kan Natuur op Recept op weg helpen.
#hoedan
Niet alleen (huis)artsen schrijven al vaker natuur voor. Ook als praktijkondersteuner, diëtist, (fysio)therapeut, leefstijlcoach, buurtsportcoach of welzijnswerker kun je dat doen. Maar voor wie is Natuur op Recept geschikt? Hoe schrijf je ‘natuur’ eigenlijk voor? Wat helpt iemand (letterlijk) op weg? En hoe ziet de lokale samenwerking er uit met huisarts, buitenpsycholoog, wandel- of runningcoach?
Sprekers
In het webinar neemt Buitenpsycholoog Irina Poleacov je mee in de praktijk van het buiten begeleiden en de effecten die mensen daarvan ondervinden. Iris de Vries (huisarts en voorzitter Arts en Leefstijl) gaat in op de rol van de huisarts, het belang van de wetenschap en praktische materialen. Adviseur Gezondheidsbevordering Brigit Hamburg van GGD Gooi en Vechtstreek laat zien hoe lokale samenwerking tussen de diverse professionals er bij Natuur op Recept er concreet kan uitzien. Moderator is Annette Postma van Alles is Gezondheid.
Slides
Bekijk hier alle slides
Bekijk relevante video’s
- Buitengewone Tips van de Buitenpsychologen
- Wild Thing: Wetenschap van Natuur en Gezondheid
- Wachtkamer ánimatie GGD Gooi & Vechtstreek
- Voorbeeld hoe diëtist en running therapeut bewegen in de natuur inzetten in dagelijkse praktijk
- Hoe werkt het verwijzen en vergoeden van Natuur op Recept?
Meer informatie
Set materialen Natuur en Gezonde Leefstijl voor de eerstelijn (handleiding, praktijkadviezen, patiëntenfolder). Of lees de blog: Met de dokter het bos in.
Beter in het Groen: zet zich in om professionals meer bewust te maken van de gezondheidsvoordelen van natuur en patiënten bewust te verwijzen naar het groen.
Groen voor beleid: betrokken bij beleid voor groen en/of gezondheid? Bekijk hier de gezondheidswaarde van groen en hoe dit om te zetten in beleid op basis van wetenschap en praktijk.
Groen en gezond
Wil je meer weten over de relatie tussen groen en gezondheid? Kijk hier voor voorbeelden en aanpakken.
Livecast Trusted Networks: met Alex Jadad, Machteld Huber, Daan Bultje & Peter Bennemeer
De LIVECAST: TRUSTED NETWORKS met Alex Jadad, Machteld Huber, Daan Bultje & Peter Bennemeer gaat over vertrouwen in netwerksamenwerking en biedt handvatten die voor iedereen relevant en toepasbaar zijn. Op deze pagina kun je de uitzending van 10 november 2021 terugkijken en tref je links aan naar sprekers en tips om verder te lezen. Ook verwijzen we naar de speciale livestream tijdens onze Livecast: Redefining Health op 9 november, waarin Alex Jadad en Machteld Huber samen in gesprek gingen over Trusted Networks. Voel je vrij de video’s en informatie te delen met je netwerk.
Bekijk hier de volledige liveregistratie vanuit Landgoed Zonneoord in Ede.
Sprekers
De uitzending duurt circa 90 minuten met: Alex Jadad (Canadees-Colombiaanse arts, filosoof, leraar, onderzoeker en innovator), Machteld Huber (iPH, grondlegger gedachtegoed Positieve Gezondheid), Daan Bultje (Healthy Ageing Network Noord NL), Peter Bennemeer (voormalig bestuurder ziekenhuis Bernhoven, auteur) en presentator Marianne van den Anker (NPO).
Thema: Trusted Networks
Tien jaar geleden publiceerden Machteld Huber, André Knottnerus, Henk Smid, Alex Jadad en vele anderen, in de British Medical Journal, een nieuw concept van gezondheid waarin veerkracht en eigen regie centraal staan. In Nederland is dit verder ontwikkeld in Positieve Gezondheid; in Canada door Alex Jadad in Trusted Networks.
Kun je vertrouwen bewust inzetten als onderlegger voor samenwerkingen? Samen met Institute for Positive Health gingen we op zoek naar het antwoord op deze vraag. De zoektocht startte bij het boek Trusted Networks door Alex Jadad, die ons bracht bij het punt van samenwerking bewust organiseren vanuit vertrouwen. We zochten naar Nederlandse praktijkvoorbeelden van ‘Trusted Networks’. Hoe leid je een organisatie door een grote transformatie? Hoe transformeren we het zorgsysteem naar een systeem waarbinnen gezondheid centraal staat en hoe kunnen we netwerksamenwerkingen opbouwen op basis van vertrouwen en blijvend positieve impact genereren?
Speciale livestream met Alex Jadad en Machteld Huber
Deze livestream is uitgezonden tijdens de Livecast: Rediscovering Health op 9 november, met Alex Jadad. Alex is auteur van het boek ‘Trusted networks for Health & Care’ en verantwoordelijk voor de stelselherziening van de zorg in Colombia. Ook stond hij 10 jaar geleden met Machteld Huber (iPH) aan de wieg van de beweging van Positieve Gezondheid. Machteld pakte dit op met het bekende spinnenweb en Alex ging er mee aan de slag in een netwerkbenadering. Nu leggen we de verbinding weer en zien dat beide uitwerkingen nodig zijn.
Meer weten?
- Bekijk de video over het ontstaan van Positieve Gezondheid en de ontwikkeling afgelopen 10 jaar.
- Ga naar de Kennisbank Positieve Gezondheid.
- Impressie iPH-conferentie ‘Health as the ability to adapt and self-manage
Samenwerken
Hoe kunnen we door publiek-private samenwerking kunnen bijdragen aan preventie, gezondheid en welzijn?
Samenwerking iPH
Krachtenbundeling voor een Positief Gezond Nederland. Met iPH gaan gezamenlijk de uitdaging aan om te zorgen voor een gezonder en vitaler Nederland.
Health Transformation School
De transformatie van gezondheid en zorg is nodig.
Bij de HTS brengen we ‘regisseurs’ uit de regio samen om zelf bij te dragen aan de transformatie en de transitie van gezondheid, welzijn en zorg.
LIVECAST: Rediscovering Health terugkijken?
De LIVECAST: REDISCOVERING HEALTH gaat over verwondering, nieuwe sporen en veranderende gewoontes. Op deze pagina kun je de uitzending van 9 november 2021 (volledig of in delen) terugkijken en tref je links aan naar slides, sprekers en tips om verder te lezen. Voel je vrij alle video’s en informatie te delen met bekenden, collega’s of vakgenoten.
Bekijk hier de volledige liveregistratie vanuit de Prodentfabriek in Amersfoort:
Programma en sprekers
De uitzending bestaat uit zes blokken van circa 15 minuten met: Thijs Launspach (stressexpert, auteur), Giel Beelen (Radio DJ, KUKURU), Mia Wessels (arts, podcast host), Arjen Heus (PLYGRND.city), Gerald Angelista (bewoner Reigersbos), Marieke Schatteleijn (boswachter, TV presentator), Barbara Koenis (Ziekenhuisgroep Twente) Rachelle van der Linden (Creatinc.), Daan Bultje (Healthy Ageing Network Noord NL), Karen van Ruiten (Alles is Gezondheid) en presentator Marianne van den Anker (NPO). Deel twee bevat de registratie van een speciale livestream met Dr. Alex Jadad en Machteld Huber (iPH).
Thema: Rediscovering Health
We herontdekken gezondheid en leefstijl. Zoeken naar de mentale balans. Voelen dat vitaliteit aan kracht wint. Zien het belang in van het lokale. Werken aan solidariteit tussen generaties. En vinden cross-overs tussen branches en sectoren. Maar hoe zetten we (positieve) gezondheid op het goede spoor? Wat kunnen we samen oppakken? Hoe zorgen we voor vernieuwing?
Uitzending in blokken
Blok 1 met Thijs Launspach
Thijs Launspach is psycholoog, TED(-x) spreker, gastdocent, columnist en bestsellerauteur (Fokking Druk, Werk kan ook uit en Managing Millennials (2019). Thijs is gespecialiseerd in (werk)stress, burn-out en millennials. In de livecast gaat Thijs in op de herontdekking van onze mentale gezondheid en het vinden van een gezonde (stress)balans. Zeker van belang in sectoren zoals zorg en onderwijs waar burn-out cijfers hoog zijn…
Bekijk de clip/video:
Meer weten:
- Les van Thijs Launspach bij project Dreamschool.
- Interview over ‘Werk kan ook uit’ bij MaatschappijWij.
- Thijs in de podcast bij Ondernemen op Slippers.
Blok 2 met Marieke Schatteleijn en Barbara Koenis
Over de wisselwerking tussen groen, natuur en gezondheid gaan we in gesprek met de ‘TV boswachter’ van Staatsbosbeheer Marieke Schatteleijn en Programmamanager Oncologie Barbara Koenis van Ziekenhuisgroep Twente die de eerste Positieve Gezondheid tuin in Nederland gaat aanleggen.
Bekijk de slides
Bekijk de clip/video:
Blok 3 met Mia Wessels
Mia Wessels is arts, oprichter van De Jonge Dokter en platform Metanoia, coach, therapeut i.o. en host van een podcastserie over Humanizing Healthcare (van cure naar care). In het gedicht ‘Het meest waardevolle goed’ deelt Mia haar persoonlijke verhaal over de betekenis van gezondheid en haar reiservaring op weg naar een nieuw paradigma in de zorg(sector).
Bekijk de clip/video:
Blok 4 met Arjen Heus en Gerald Angelista
Met liefde werken aan gezonde en sociale buurten: in dit blok duiken we de wijk in met stadsmaker Arjen Heus van PLYGRND.city en Hoodlab. Wat gebeurt er als je vanuit een buurtwoonkamer in een zeecontainer met de bewoners in gesprek gaat? Bewoner Gerald Angelista uit Reigersbos vertelt het je uit eigen ervaring.
Bekijk de clip/video:
Meer weten:
- Clips van PLYGRND en video over Reigersbos.
- Hoodlab magazine en opbrengsten in Reigersbos.
- Nominatie Place by Design wedstrijd bij SXSW.
Blok 5 met Rachelle van der Linden en Daan Bultje
Gezondheid loont in Noord Nederland: creatief ondernemer Rachelle van der Linden en Healthy Ageing Network voorman Daan Bultje laten zien hoe gezondheidskaart PLUK concreet kan helpen om meer inwoners positief gezond te krijgen.
Bekijk de slides
Bekijk de clip/video:
Blok 6 met Karen van Ruiten en Giel Beelen
Programmadirecteur Karen van Ruiten gaat in op de impact van het netwerk, de samenwerking met iPH en schetst de toekomst van Alles is Gezondheid. Daarna ontdekken we met Radio DJ en KUKURU oprichter Giel Beelen de waarde van ochtendrituelen en het toepassen van het Life SAVERS concept.
Bekijk de slides
Bekijk de video:
Meer weten
- Luister naar de podcast serie op KUKURU of bekijk de interviews op Youtube.
- Alles is Gezondheid publicatie: Allianties en samenwerken: hoe doe je dat?
Bonus: met Alex Jadad en Machteld Huber
Speciale livestream met de Canadees-Colombiaanse arts, filosoof, leraar, onderzoeker en innovator Dr. Alex Jadad. Alex is auteur van het boek ‘Trusted networks for Health & Care’ en verantwoordelijk voor de stelselherziening van de zorg in Colombia. Ook stond hij 10 jaar geleden met Machteld Huber (iPH) aan de wieg van de beweging van Positieve Gezondheid. Machteld pakte dit op met het bekende spinnenweb en Alex ging er mee aan de slag in een netwerkbenadering. Nu leggen we de verbinding weer en zien dat beide uitwerkingen nodig zijn.
Meer weten
- Bekijk de video over het ontstaan van Positieve Gezondheid en de ontwikkeling afgelopen 10 jaar.
- Ga naar de Kennisbank Positieve Gezondheid.
- Impressie iPH-conferentie ‘Health as the ability to adapt and self-manage
Gezonde en sociale buurten
Hoe kunnen wijkbewoners met professionals constructief samenwerken aan gezonde en sociale gemeenschappen?
Samenwerking iPH
Krachtenbundeling voor een Positief Gezond Nederland. Met iPH gaan gezamenlijk de uitdaging aan om te zorgen voor een gezonder en vitaler Nederland.
Samenwerken
Hoe kunnen we door publiek-private samenwerking kunnen bijdragen aan preventie, gezondheid en welzijn?