Theme: Leren
Gezond Gesprek met Jean Christophe Boele- van Hensbroek: samen dromen realiseren
Karen van Ruiten ontmoette Jean Christophe Boele- van Hensbroek, eigenaar van en uitgever bij Lemniscaat. De uitgeverij waarvan de Lemniscaat symbool staat voor de balans tussen verbeelding en realiteit – tussen droom en werkelijkheid. In hun ‘gezonde gesprek’ dat plaatsvond vlak voor de kinderboekenweek (2 t/m 13 oktober) gaat het dan ook over verbeelding, dromen en het realiseren van projecten die de werkelijkheid verrijken.
‘Naast dat jullie bijzondere boeken uitgeven, stimuleren jullie lezen door zoveel mogelijk kinderen aan prachtige boeken te helpen. Waarom is dat lezen zo belangrijk en wat is de relatie ervan met gezondheid?’
Boeken, verhalen, zingen en voorgelezen worden zijn goed voor je ontwikkeling, je zelfvertrouwen. Ze vergroten je kansen in de maatschappij maar er gebeurt veel meer. Lezen prikkelt de fantasie, het leert je jezelf in een ander te verplaatsen en het verbreedt je horizon.
Lezen is in mijn ogen goed voor je gezondheid in de breedste zin van het woord.
‘Je hebt een aantal zeer succesvolle projecten opgezet met partners, vertel daar eens iets over?’
‘Het project Geef een (prenten)boek cadeau, waarbij iedereen een jeugdboek of prentenboek cadeau kan doen voor slechts 2,50, begon als boekhandelsinitiatief. Het wordt inmiddels gesteund door een groot aantal landelijke organisaties, waardoor het zichzelf volledig kan bedruipen en we vol kunnen gaan voor het gemeenschappelijke doel: zorgen dat alle kinderen thuis opgroeien tussen de mooiste boeken die in Nederland zijn uitgegeven. Alle boekhandels doen mee en steeds meer organisaties uit de kinderopvang geven al hun kinderen een boek cadeau. We ontvangen veel positieve reacties, van zowel boekverkopers en van particulieren als uit het onderwijs. We zijn nu bezig met de keuze voor de boeken die we in de nieuwe actie in het voorjaar van 2020 bekend maken.
Begin dit jaar zijn we het project Welkom gestart in samenwerking met onder meer met WIJ Special Media, Ouders van Nu het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ), innovatie- en kenniscentrum voor de jeugdgezondheidszorg en consultatiebureaus. Alle kersverse ouders in Nederland kunnen tot drie maanden na de geboorte van hun kindje gratis Slaap kindje slaap ophalen als welkomstcadeau van hun boekhandel. Een prachtig prentenboek met de bekende kinderliedjes. Het project loopt goed, inmiddels doen meer dan 240 boekhandels mee, maar wij dromen ervan dat ieder kind dat in Nederland geboren wordt zijn leven begint met een mooi boek, waaruit zijn ouders zingen.
‘Wat staat er nog meer op stapel?’
‘Om de uitdaging van meer kanten aan te vliegen, zijn we in samenspraak met een aantal kinderboekwinkels en andere partijen bezig een website te ontwikkelen die ouders informeert over met de mooiste en meest geschikte boeken die er zijn voor hun kinderen. Een platform om iedereen te helpen in de veelheid van boeken de juiste keuze te maken voor hun kind. Ook werken we met in gedachten de leus: It takes a village to raise a child aan het project dat we voorlopig Book parents (boekenouders) hebben genoemd. Voor elkaar zorgen betekent dat niet alleen de school en/of ouders kinderen iets meegeven, maar dat we daar allemaal een rol in hebben. Stel je voor dat je een kind of meerdere kinderen onder je hoede neemt en ervoor gaat zorgen dat dat kind, of die kinderen opgroeien tussen de mooiste boeken die er zijn. Dat ze voorgelezen worden, dat ze een jeugd krijgen vol verhalen en fantasie. Dat kun je doen als oom, tante, grootvader of grootmoeder, maar net zo goed als vriend of vriendin. Daar word je toch helemaal vrolijk van?’
‘Door jullie activiteiten lopen verbinding en samenwerking als rode draad. Wat is hier de toegevoegde waarde van?’
‘Ik geloof dat je alleen door met elkaar samen te werken en ieder zijn deel te doen kunt zorgen dat de hele volgende generatie opgroeit tussen de mooiste boeken. Ik zat al 30 jaar in het boekenvak, maar mede dankzij de inbreng van Hans Christiaanse (van Alles is Gezondheid) heb ik een wereld van enthousiaste mensen leren kennen buiten het boekenvak. Ik realiseerde mij ineens dat wij in de boekenbranche veel meer vrienden hebben dan we denken. We realiseren ons dat gezondheid en geletterdheid samenhangen en dat we kunnen bijdragen aan elkaars projecten. Dat levert onverwachte in initiatieven op. Neem nou de gemeente Rotterdam die de directeuren van organisaties uit de kinderopvang oproept om al hun kinderen eenmaal per jaar een prachtig prentenboek cadeau te doen. Dat is toch geweldig?’
‘Als we het hebben over dromen, waar kunnen wij jullie als Alles is Gezondheid-netwerk mee helpen?’
Om onze missie te halen: alle kinderen in Nederland en Vlaanderen te laten opgroeien tussen de mooiste kinderboeken, zou het fantastisch zijn als alle peuterscholen en eerste groepen basisscholen meedoen aan Geef een prentenboek cadeau. De kosten hiervan zijn 2,50 per kind. We hebben om dat te bereiken samenwerking nodig met bijvoorbeeld de PO-raad, besturen, schooldirecteuren, vakverenigingen, gemeenten. Dus ken je een bestuurslid of iemand anders die ons hierin een stap verder kan helpen? Neem dan contact op met Patty de Block info@geefeenboekcadeau.nl.
Tot slot, wat is momenteel jouw Top 3 aan inspirerende Lemniscaatboeken en waarom?
1. Het geheime dagboek van een ontdekkingsreiziger
Doelgroep: jeugd en ouders
Je kunt samen de fantasie de loop laten. Niets is mooier dan dat. Je verplaatst je met elkaar in andere werelden. Je verwondert je. Stel je voor dat…
2. Spuitende slagaders en overstromende oceanen
In samenwerking met het Rode Kruis is maakte Hesse Goossens deze hilarische handleiding bij grote en kleine rampen voor iedereen van negen jaar en ouder. Met én grappige en griezelige weetjes over alle mogelijke catastrofes en prachtige illustraties van Linde Faas. Gedeelte van de opbrengsten gaan naar het Rode Kruis.
3. Niet roken, maar koken
Tot slot een inspirerende tip voor in de keuken. Het Kookboek Niet roken, maar koken van de longartsen Pauline Dekker en Wanda de Kanter, de vijfde zomergast dit seizoen bij de VPRO. Het is boek vol recepten voor mensen die alles kunnen behalve koken. De opbrengsten hiervan gaan naar de Stichting Rookpreventie Jeugd, die strijdt tegen de tabaksmaffia en voor een rookvrije jeugd. >> Luister de podcast van de uitzending van Zomergasten met Longarts Wanda de Kanter die strijd voor een rookvrije jeugd.
Alliantie Gezondheid en geletterdheid
Samen met het netwerk zetten we volop in op aanpak van laaggeletterdheid
De Juiste Zorg op de Juiste Plek stelt het dagelijks functioneren van mensen centraal
Zorg voorkomen, verplaatsen en vervangen. Dat is de essentie van het ZonMw-programma ‘Juiste Zorg Op de Juiste Plek’ (JZOJP). Samen de zorg echt veranderen en onnodig dure of overbodige zorg voorkomen of verplaatsen. Naar dichter bij mensen thuis, in hun eigen vertrouwde leefomgeving. Zorg vervangen door nieuwe en andere vormen van zorg, zoals e-health, domotica, of sociaal en maatschappelijk werk.
JZOJP is een onderdeel van het VWS-programma De Juiste Zorg op de Juiste Plek. Dit staat ook (uitgebreider) beschreven in het rapport van de Taskforce De juiste zorg op de juiste plek.
Doelgroep
Het programma richt zich op regionale samenwerkingsverbanden van zorgprofessionals en -organisaties die mensen goed op elkaar afgestemde zorg, ondersteuning en welzijn bieden.
Kijk hier voor de infographic en de brochure.
De Juiste Zorg op de Juiste Plek
Zorg voorkomen, verplaatsen en vervangen is de essentie van het programma De Juiste Zorg op de Juiste Plek.
Gezondere leefstijl deelnemers Voel je Goed!
Vergeleken met hoogopgeleiden leven laagopgeleiden ruim zes jaar korter en bijna negentien jaar in minder goed ervaren gezondheid. Bepalend voor deze verschillen zijn gezondheidsvaardigheden: het kunnen vinden, begrijpen, beoordelen en toepassen van informatie bij het nemen van beslissingen die met je gezondheid te maken hebben.
Gecombineerde aanpak
Voel je goed! is een doelgerichte aanpak van 20 weken om de gezondheid en leefstijl van laaggeletterde volwassenen met overgewicht te verbeteren door eet- en beweegadviezen te combineren met groepslessen gezondheidsvaardigheden.
Deelnemers aan het woord
Alles is Gezondheid sprak drie deelnemers die met Voel je goed! aan de slag zijn gegaan. Mala, Harry en Christel vertellen hoe ze ‘anders leven’ om gezonder te worden en blijven.
Mala: “Als je je goed voelt en minder weegt heb je meer zin om van alles te doen.”
Goede resultaten
De aanpak heeft inmiddels de eerste successen geboekt. De belangrijkste onderzoeksresultaten zijn dat de deelnemers:
- gemiddeld 2,8 kg zijn afgevallen;
- in Body Mass Index (gemiddeld verschil 1,1 kg/m2) zijn gedaald;
- een smallere tailleomvang (gemiddeld -3,6 cm) hebben;
- een verbeterde algemene gezondheid ervaren;
- meer fruit eten;
- verbeterde gezondheidsvaardigheden ervaren;
- ervaren dat ze beter kunnen opschrijven wat ze bedoelen.
Gezonde Basisschool van de Toekomst
Gezonde leerlingen presteren beter. Vanaf 1 januari 2017 bestaat er daarom één landelijk programma met één centrale missie: een gezonde leefstijl in het dna van elke school. Onder de vlag van Gezonde School is de filosofie uitgerold en een gezondheidsaanpak voor alle scholen ontwikkeld.
Wat is de Gezonde School?
Al in 2014, het eerste jaar van Alles is Gezondheid, tekenden de onderwijsraden in het po, vo en mbo een pledge om schoolbesturen in heel Nederland te stimuleren om gezondheidsbeleid te voeren.
Aan de hand van de Gezonde School-aanpak kunnen scholen werken aan gezondheidsthema’s zoals voeding, bewegen en sport, roken, alcohol- en drugspreventie. De aanpak berust op vier ‘pijlers’: educatie, omgeving, signaleren en beleid. “Als een school een thema op die manier bij de kop vat, is er sprake van een integrale aanpak,” aldus Arianne Westhuis, programmaleider van de Gezonde School.
Integrale samenwerking
Om duurzame gezondheidswinst te boeken en vergroten, werkt Gezonde School samen met zo’n veertig kennisorganisaties. Naast de PO-Raad, VO-raad en MBO Raad zijn GGD GHOR Nederland en RIVM belangrijke partners. Daarnaast zoekt het Gezonde School-team verbinding met andere programma’s gericht op gezondheidsbevordering bij jongeren, zoals JOGG en Jong Leren Eten.
Met Alles is Gezondheid-partner de Gezonde Basisschool van de Toekomst, die zich richt op werkbare factoren op gebied van voeding en bewegen in het primair onderwijs, wordt kennis gedeeld en gezamenlijk workshops georganiseerd. De door hun geleerde lessen worden meegenomen in het programma van de Gezonde School en andersom.
Om duurzame gezondheidswinst te boeken, betrekt Gezonde School ook organisaties buiten de school. Volgens Westhuis sluit het netwerk van Alles is Gezondheid hier mooi op aan. “We hebben al verbindingen gelegd richting de kinderopvang en het hbo. Verder adviseren we scholen hoe ze lokale organisaties kunnen betrekken bij thema’s als voeding en beweging. Denk hierbij aan de supermarkt, sportverenigingen en de snackbar.”
Toekomst
De komende periode zet de Gezonde School nóg meer in op integraal samenwerken. “We zijn bijvoorbeeld bezig met Ecoschool, waarbij scholen meer kunnen doen met hun directe omgeving. We leggen via onze netwerken contacten met buurtsportcoaches en andere functionarissen vanuit de gemeente. Daarnaast werken we aan een verdiepingsslag om scholen te helpen een Gezonde School te worden, bijvoorbeeld op de website.”
Contact
Ook een Gezonde School worden? Of samenwerken met de Gezonde School? Lees meer op www.gezondeschool.nl of neem contact op met Arianne Westhuis, programmaleider Gezonde School, via arianne.westhuis@gezondeschool.nl.
Effect Gezonde Basisschool
Opbrengsten van de GBVDT zijn na 5 jaar duidelijk: kinderen zijn zich vitaler en socialer gaan gedragen.
Nieuwe aanpak
Op basis van de Gezondheidsmonitor maakte de Volkskrant een interactieve kaart die toont hoe gezond Nederland is. Welke gezonde maatregelen zijn getroffen in Zuid-Limburg?
Thema's
De Gezonde School-aanpak bouwt voort op wat de school al doet rondom gezondheid. De school kiest zelf één of meer thema’s en bepaalt de prioriteiten.
Infographic
De eerste resultaten van De Gezonde Basisschool van de Toekomst zijn bekend. De infographic toont resultaten over de eerste twee jaar (2015-2017).
Praktijkverhaal
Met programmaleider Arianne Westhuis en projectleider Judith de Meij bespreken we de impact van de Gezonde School.
Gezond Gesprek met Mario de Zeeuw: design en gezondheid
Steeds vaker werken dokter en designer samen aan innovaties die mensen in staat stellen betere zorg te verlenen of te krijgen. Op welke manier kan de creatieve industrie bijdragen aan gezondheid en zorg? Karen van Ruiten sprak met Mario de Zeeuw van ontwerpstudio Panton.
Op welke manier houd jij je bezig met gezondheid vanuit de creatieve industrie?
Ik werk als manager director bij ontwerpstudio Panton. Bij Panton ontwerpen we producten, diensten en processen voor in de gezondheidszorg. We kijken met een andere bril naar zorg en gezondheid en ontwikkelen creatieve oplossingen rondom thema’s als preventie en gezonde leefstijl. In samenwerking met Kenniscentrum Sport, gedragswetenschappers van Publab, en beweegprofessionals hebben we bijvoorbeeld De Beweegcirkel ontwikkeld. Een methodiek waarmee gezondheidsprofessionals anderen begeleiden en stimuleren om meer te bewegen.
Panton is onderdeel van de Creatieve Coalitie voor gezondheid. Wat doet deze coalitie?
Zes creatieve bureaus die allemaal actief zijn in gezondheidszorg zijn een samenwerking aangegaan met U CREATE. Met de coalitie laten we zien wat de meerwaarde is van ontwerpers in de gezondheidssector. We beschikken over methodieken om de behoeftes en wensen van gebruikers te vertalen in oplossingen die passen bij de belevingswereld en mogelijkheden van patiënten en zorgverleners. Door zorgprofessionals en patiënten met ontwerpers te laten samenwerken, ontstaan nieuwe creatieve zorgoplossingen.
Je zou zeggen: de eindgebruiker, hetzij burger hetzij patiënt, behoort altijd centraal te staan. We weten echter ook dat dit in de praktijk vaak onvoldoende zo is. Op welke manier staat de eindgebruiker centraal in jullie ontwerpen?
Ontwerpers zijn in staat om te doorgronden wat gebruikers nu écht willen. Nieuwe technologieën en innovaties moeten zodanig ontworpen worden dat ze goed aansluiten op de belevingswereld en behoeften van de eindgebruiker. Om dit te realiseren gebruiken ontwerpers verschillende creatieve methodes en technieken om gebruikersgroepen, hun eisen, behoeftes en wensen in kaart te brengen en nieuwe concepten te toetsen. Zo zijn er gelukkig al veel mooie voorbeelden van zorginnovaties waarbij de eindgebruiker centraal heeft gestaan gedurende de ontwikkeling:
Een van de partners uit de Creatieve Coalitie, IJsfontein, ontwikkelde met het Trimbos-Instituut de serious game Moving Stories. Deze game die gedurende vijf dagen wordt gespeeld op middelbare scholen zorgt ervoor dat klasgenoten psychische klachten van zichzelf of klasgenoten leren herkennen, dat deze bespreekbaar gemaakt worden en dat klasgenoten inzicht krijgen in hoe ze kunnen handelen. De keuze om scholieren over deze ‘lastige’ onderwerpen te onderwijzen via een serious game sluit naadloos aan bij hun belevingswereld.
En voor lang niet alle zorginnovaties ben je afhankelijk voor nieuwe technologie. Zo heeft Panton samen met het NSGK (Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind) de Speeltuinbende opgericht. Waarbij de doelstelling was om kinderen met en zonder beperking samen te laten spelen, hebben we ervoor gekozen juist geen nieuw speeltoestel te ontwerpen, maar de Speeltuinbende op te richten. Deze groep kinderen met en zonder beperkingen test speeltuinen op toegankelijkheid en beoordeelt deze. Op basis van de uitkomsten van de Speeltuinbendetest krijgt de speeltuinvereniging een financiële stimulans om de verbeteringen door te voeren en hun toegankelijkheid te vergroten. De speeltuinbende wordt door de kinderen die er lid van zijn niet alleen gezien als coole club om bij te horen, ze realiseren zich ook dat hun stem daadwerkelijk impact heeft en een financieel gevolg heeft voor de speeltuinen. Ook zien we dat het zelfvertrouwen en verantwoordelijkheid van deze kinderen groeien.
Jullie hebben juist vanuit ander perspectief veel kennis en kunde waarmee jullie kunnen bijdragen aan gezondheid. Kan je schetsen wat je daarmee in het komende jaar gaat doen?
We zien dat vraagstukken in de zorg vaak nog op de traditionele manier worden opgelost die niet altijd het meest logisch is voor de eindgebruikers. Daarnaast komen er voortdurend nieuwe zorgvraagstukken op ons af waar ontwerpers een belangrijke maatschappelijke bijdrage aan kunnen leveren: “Hoe zetten we technologie bruikbaar in om chronisch zieken thuis te monitoren en te behandelen?” “Hoe ondersteunen we mensen bij het langdurig volhouden van gezond gedrag?”etc.
Vanuit de Creatieve Coalitie willen we onze stem tot in Den Haag laten horen om duidelijk te maken dat voor de ontwikkeling van oplossingen voor deze vraagstukken ontwerpers en zorgprofessionals moeten samenwerken.
Daarnaast werken we aankomend jaar aan de bundeling van kennis en expertise van de verschillende creatieve bureaus op een aantal thema’s. Een van de concrete voorbeelden hiervan is de samenwerking in het Nederlands Platform voor Gedragsontwerp. Hierin werken ontwerpstudio’s uit de Creatieve Coalitie en Ucreate samen met gedragswetenschappers en onderzoekers van het PubLab van de Hogeschool Utrecht, met als doel nieuwe kennis en methodieken te ontwikkelen om gedragsverandering te realiseren. Samen met gedragswetenschappers kunnen we toetsen of de oplossingen die we ontwikkeld hebben daadwerkelijk werken, zodat de interventies ook een gedragswetenschappelijke onderbouwing hebben.
We passen onze ontwikkelde kennis en methodieken toe op verschillende gedragsveranderingsvraagstukken, waaronder leefstijlverandering. We zien veel kansen voor de invulling van doelstellingen die worden genoemd in het Preventieakkoord en willen hierover in gesprek gaan met de staatssecretaris.
Iedereen gezond aan de slag via gratis WERK-portal
Vanaf nu zijn de e-learningprogramma’s in de WERK-portal.nl van SBCM en Cedris gratis beschikbaar.
Met de e-learnings kunnen werknemers en werkzoekenden zonder startkwalificatie vaardigheden oefenen om werk te vinden én aan het werk te blijven. De WERK-portal.nl bevat programma’s over werk zoeken en solliciteren, veilig en prettig werken, taal en werk, omgaan met de computer en social media.
Al deze e-learnings zijn voor iedereen gratis te volgen op de nieuwe website van WERK-Portal. Hiermee willen SBCM en Cedris nog meer werknemers en werkgevers helpen om betaald en duurzaam werk tot een succes te maken.
Bekijk de e-learningsGezond aan het werk
Meer tools, tips en praktijkvoorbeelden over gezondheid op het werk?
Interview: de gezonde wijkbewoner als centre of the universe
’Ik mag het niet letterlijk zo noemen, maar eigenlijk ontwikkelen we de taal van ‘het midden’ en plaveien we de weg voor gezondheid en vitaliteit als verdienmodel’’, zo vat Ferry Koper van Alles is Gezondheid het traject samen waarin tal van partijen uit verschillende domeinen hun veren afschudden en de uitdaging aangaan om de wijkbewoner centraal te zetten in hun denken én handelen.
Toepassen
Met als eerste piek het symposium op 1 november 2018 over de toepassing van Social Design als alternatieve methode om een stap te zetten. Met als credo: ga uit van de vraag achter de vraag, van de werkelijke behoefte van de mens. Bijvoorbeeld: een wijkbewoner die voortdurend ruzie maakt met zijn buren en overlast veroorzaakt, blijkt bij navraag vooral eenzaam (en dat inzicht vraagt om een andere oplossing).
Oplossingen uitproberen
Het traject pakt echt goed uit tijdens een landelijk congres op 7 maart 2019 (meer nieuws hierover in later stadium, red.). ‘’Daar willen we een soort pact sluiten van partijen die allemaal integraal, op ieder een andere manier, aan de gezondheid van ‘de’ wijkbewoner willen werken (als burger, patiënt, leerling, werknemer, vrijwilliger, ouder, goede buur, verzekerde, mantelzorger, etc.). Met deze club gelijkgestemden gaan we op zoek naar behapbare oplossingen die we daarna gewoon gaan uitproberen’’, aldus Koper.
Amsterdam-Noord en Zuid
Op de vraag waarom de omkering in (gezondheids)denken nodig is, overlegt Koper soepel zijn geloofsbrieven. “Als het gaat over onze gezondheid doen we het goed, maar helaas niet goed genoeg. We leven langer, maar zijn ook beduidend langer ziek. We worden ouder, maar dat zegt niets over de kwaliteit van leven. Er is meer welvaart, maar zijn de gezondheidsverschillen zijn de afgelopen 20 jaar zo’n beetje verdubbeld. Zo overlijdt bijvoorbeeld iemand uit klassiek Amsterdam-Noord gemiddeld zeven jaar eerder dan iemand uit Amsterdam-Zuid. Met ook nog eens meer levensjaren in ziekte op de teller. Dat is toch een wrange constatering? De facto wordt het gezondheidspotentieel van bepaalde groepen mensen sterk onderbenut’’.
Een spelverdeler, dichtbij
Ook het onnodig hoge kostenplaatje voor onze gezondheidszorg stemt niet vrolijk. Dat komt mede door hoe we de keten nu georganiseerd hebben. Koper: ‘’Ik overdrijf niet als ik zeg dat één persoon op enig moment soms te maken heeft met 13, 26 of meer (ja echt…) verschillende soorten hulpverleners. Denk aan de gecombineerde ondersteuning van een mantelzorger, welzijnscoach, huisarts, medisch specialist, onderwijsconsulent, schuldhulpverlener, diabetesbegeleiding, wijkagent, woningbouwvereniging, wijkverpleging en het lokale ouder-kind team. Fantastisch dat deze diensten bestaan. Het punt is alleen alle hulplijnen zijn georganiseerd vanuit de werkelijkheid van de hulpverlener en daardoor heel gefragmenteerd in iemands leven binnenkomt. Probeer daar maar eens grip op te krijgen. Een spelverdeler dichtbij, een plannetje met prioriteiten (eerst dit dan dat), meer samenhang… Dat zal helpen en een positief resultaat hebben op mens en kosten’’.
Eerste gezondheidsverzekeringen
Het goede nieuws is dat de inmiddels veel genoemde paradigmashift echt aan de gang is. Koper licht toe: “We zijn de weg ingeslagen van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag. Hoewel het nog wel even duurt voordat de omslag zich bijvoorbeeld vertaalt in het afsluiten van de eerste gezondheidsverzekeringen. De trend om naar om ‘het midden’ te bewegen is echter evident en onomkeerbaar. Vanuit een holistische opvatting (‘één mens meerdere rollen’) stellen we de mens en zijn behoeften centraal. Het omringende systeem heeft dan de opdracht om samen met en vanuit het perspectief van die bewoner, burger, patiënt, mantelzorger, cliënt, werknemer, vrijwilliger- te zorgen voor vitaliteitswinst.
Duwtje geven
Het traject bij Alles is Gezondheid zoomt in op de wijkbewoner als ‘centre of the universe’. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Want naast een mentale transitie en het loskomen van ketens en kolommen, heeft ‘het midden’ nog geen goed verdienmodel en ontbreekt het aan een integraal oplossingsrepertoire. Koper: “Daar is een wereld te winnen. We gaan een duwtje geven en proberen om van binnenuit een beetje massa te maken. Afgelopen jaar hebben we binnen zorg/welzijn, werk, onderwijs, sociaal, burgers, bestuur, etc de vraag gesteld : wat is nodig om de wijkbewoner centraal te stellen en wat kan je hier -vanuit je eigen domein- praktisch aan bijdragen? Donderdagmiddag 7 maart 2019 (Utrecht) brengen we alle antwoorden bij elkaar en werken we aan een actieplan voor ‘het midden’. Noteer 7 maart 2019 in de agenda en houd onze nieuwsbrief in de gaten. Wie weet zien we elkaar dan!”
Meer weten of meedoen?
Neem contact op met Marc Roosenboom, marc.roosenboom@allesisgezondheid.nl of Ferry Koper, ferry.koper@allesisgezondheid.nl
Symposium Gezonde wijkbewoner
Hoe kunnen wijk, school, werk, zorg en de regio gezamenlijk stappen zetten naar gezondere inwoners en vitale wijken? Denk met ons mee op 7 maart 2019.
Missie en visie
We stellen we de ‘gezonde wijkbewoner’ centraal zijn onderdeel van de transitie van ego-naar ecosysteem.
Praktijkvoorbeeld Blauwe zorg in de wijk
Vanaf najaar 2016 is in vier Maastrichtse wijken een beweging in gang gezet naar duurzame en effectieve zorg met de vraag van de burger als uitgangspunt. Een experiment waarin zorgverleners en burgers uitgaan van mogelijkheden in plaats van beperkingen. Met deze pilot Blauwe Zorg in de wijk gaan zowel financieel als in de uitvoering uiteenlopende partijen met elkaar de uitdaging aan. Over de grenzen en schotten heen willen ze èchte innovaties realiseren; in gedrag, werkwijze en in de manier waarop naar problemen van wijkbewoners wordt gekeken. Waar staan ze nu? Acht projecten zijn inmiddels gestart en de eerste resultaten zijn in beeld gebracht aan de hand van mooie interviews, relevante tips en resultaten.
Lees het eerste magazine: “Blauwe Zorg in de wijk. Samen op weg naar een positief gezond Maastricht!”
Ook een voorbeeld?
Heb je een resultaat of een ervaring die het delen met andere netwerkpartners waard is? Wij delen graag!
Gezond gesprek met Petra van Tiggelen: gezondheidsapps op een rij
Wereldwijd zijn er inmiddels meer dan 100.000 apps die de gezondheid bevorderen of beweren dat te doen. En dat aantal groeit dagelijks. Maar hoe betrouwbaar zijn deze apps? En hoe weet je welke app het beste werkt? Hiervoor is de GGD AppStore ontwikkeld. Hiermee zetten de GGD’en gezamenlijk de gezondheidsapps op een rij zet en beoordelen deze aan de hand van diverse criteria. Karen van Ruiten, hoofd programmabureau Alles is Gezondheid, sprak hierover met Petra van Tiggelen, innovatiemanager bij GGD Amsterdam en mede-initiatiefnemer GGD appstore.
Karen: Waarom zijn jullie een aantal jaar geleden met GGD AppStore gestart?
Petra: Zowel bij ons bij GGD Amsterdam als bij de andere GGD’en merkten we dat er steeds meer apps worden ingezet om de gezondheid te bevorderen. Enerzijds een mooie ontwikkeling: op deze manier werken mensen actief aan het verbeteren van hun eigen gezondheid. Het gebruik van apps is leuk én geeft je regie over je eigen gezondheid. Tegelijkertijd roept het de vraag op: hoe goed zijn de apps en welke app kan je het best gebruiken? Er is nauwelijks iets bekend over de betrouwbaarheid en effectiviteit van al deze apps. Dit was dan ook de aanleiding voor de GGD AppStore. In samenwerking met 25 GGD’en en GGD GHOR Nederland onderzoeken en vergelijken we de gezondheidsapps. Doel is om in Nederland een toegankelijk en transparant overzicht te bieden van relevante en betrouwbare apps.
Goed dat jullie dat zijn gaan doen. Was dat er in Nederland of in het buitenland nog niet?
In Engeland werd een soortgelijke tool ontwikkeld, waarmee Engelstalige health apps worden vergeleken. In Nederland was het er niet. Het is niet zo verrassend dat dit soort initiatieven steeds vaker opkomen. Wij vinden het belangrijk om gebruikers de juiste tools te geven om een weloverwogen keuze te maken uit alle apps.
Hoe gaat het testen en onderzoeken van een willekeurige app via de GGD AppStore?
De gezondheidsapps worden onderzocht door verschillende professionals, zoals gezondheidsbevorderaars, (jeugd)artsen, en door onderzoekers die werkzaam zijn bij een GGD in het land. Er wordt getoetst op de volgende criteria: 1) gebruiksvriendelijkheid, 2) betrouwbaarheid, 3) privacy en veiligheid en 4) onderbouwing (effectiviteit). Aan de hand van sterren wordt een beoordeling gegeven. Inmiddels staan er 95 apps in de AppStore, dat aantal willen we komend jaar richting de 100 krijgen. Daarvoor is samenwerking met partijen, maar ook budget nodig.
Wie maakt er vooral gebruik van informatie uit deze app-testen?
De ervaring leert dat juist heel veel verschillende mensen gebruik maken van de GGD AppStore. Ik denk dat dat komt, omdat er een divers aanbod aan apps zijn en omdat er in Nederland nog geen soortgelijke tool is ontwikkeld die gezondheidsapps met elkaar vergelijkt. We werken dan ook actief samen met verschillende professionals, zoals Thuisarts.nl en het National eHealth Living Lab. Zowel voor het beoordelen van apps, maar ook zodat meer mensen weten waar ze informatie over gezondheidsapps kunnen vinden.Tot slot de stappen in 2019 voor de doorontwikkeling van de GGD AppStore.
Hoe kunnen mensen aanhaken of bijdragen als zij geïnteresseerd zijn?
Op dit moment verkennen we samenwerkingsmogelijkheden met verschillende partijen, waaronder ook organisaties uit het netwerk van Alles is Gezondheid, want als we willen doorontwikkelen en opschalen kunnen we alleen samen het verschil maken en een breed ‘platform/centrum voor app-expertise‘ vormen. We staan dan ook zeker open voor verschillende partijen die ons kunnen helpen. De hulp van het netwerk van Alles is Gezondheid is dan ook altijd welkom!
Bekijk de GGD AppStore
Het gebruik van de GGD AppStore is gratis voor iedereen. Ga direct aan de slag!
Denk mee
Wilt u een bijdrage leveren aan de GGD AppStore? Neem dan contact op met de GGD: info@ggdappstore.nl
Voel je Goed! in de praktijk
Voel je goed! is een programma gericht op het duurzaam verbeteren van de gezondheid van laaggeletterde mensen met overgewicht. Stichting Lezen & Schijven heeft deze integrale aanpak met een groot aantal partners opgezet.
Voel je goed! is vernieuwend in de combinatie van eet- en beweegadviezen van een diëtist met praktijkgerichte groepslessen van vrijwilligers. Deelnemers leren informatie beter begrijpen en toepassen in hun dagelijks leven. Marieke Wiebing, projectleider Stichting Lezen & Schrijven en initiatiefnemer Voel je goed!: “Cruciaal, want mensen die moeite hebben met het begrijpen van informatie, lopen een groter risico op een slechtere gezondheid. Ze hebben een grotere kans eerder dan gemiddeld te sterven.”
Deelnemer Erma Finies: “Ik hoef dank- zij Voel je goed! niet aan de medicijnen voor diabetes.”
Integrale opzet
De pilot loopt van januari 2016 tot 1 juli 2019 in Hengelo, Den Haag, Zoetermeer en Rotterdam, Emmen en Hoogeveen. Bij het programma zijn veel partijen betrokken. De lesmaterialen zijn ontwikkeld met onderwijskundigen, het Voedingscentrum, Kenniscentrum Sport, de Nederlandse Vereniging van Diëtisten, diëtisten en met laaggeletterden die ervaring hebben met afvallen. Ook financieel wordt samengewerkt. Naast subsidie van FNO, dragen verzekeraar Achmea, supermarktketen Lidl, Fonds Taal maakt gezonder, Ipskamp Printing en Stichting Lezen & Schrijven zelf bij aan de kosten van Voel je goed!.
Resultaten
Via wetenschappelijk onderzoek kijken we naar verschillen in gewicht, ervaren gezondheid, gezondheidsvaardigheden, eet- en beweeggedrag en determinanten van deze gedragingen bij de deelnemers. Tot slot zetten we de kosten en baten van Voel je goed! op een rij en al tijdens het traject werven we nieuwe partners. Bekijk de resultaten.
Obstakels overwinnen
Laaggeletterden met overgewicht zijn dubbel kwetsbaar en moeilijk bereikbaar. Daarom heeft Stichting Lezen & Schrijven behalve via de diëtisten ook via welzijnswerkers en klantmanagers binnen welzijn, werk en onderwijs geworven. Wiebing: “Als het nodig is gaan we naar de doelgroep toe. We zorgen bijvoorbeeld voor voorlichting en een vrijblijvende opstap-les in een buurthuis. We zien dat de animo er wel degelijk is. Het lijkt omslachtig, maar het gaat om mensen die problemen kunnen hebben om naar de diëtist te gaan of telefonisch onderzoeksvragen te beantwoorden.”
Contact
Meer weten? Neem contact op met Marieke Wiebing van Stichting lezen & Schrijven via marieke@lezenenschrijven.nl of 070 3022660