Mensen die moeite hebben met lezen en schrijven missen de vaardigheden om goed om te gaan met informatie over gezondheid, ziekte en zorg. De negatieve gevolgen hiervan op de gezondheid kunnen groot zijn. Daarom helpt Alles is Gezondheid in en rond het netwerk initiatieven op het gebied van taal, gezondheid en basisvaardigheden.

Het Expertisepunt Basisvaardigheden is er voor iedereen die laaggeletterden helpt bij het verbeteren van basisvaardigheden. Het is dé plek waar je kennis kunt vinden en delen. En waar je inspiratie en samenwerking vindt.

Het Expertisepunt Basisvaardigheden is een partnerschap tussen Movisie en Stichting
Lezen en Schrijven. Zij delen kennis en versterken samenwerking tussen gemeenten, organisaties, professionals en vrijwilligers. Ze laten ook extra onderzoek uitvoeren. Zo kunnen lokale en landelijke organisaties hun werk voor laaggeletterden verder professionaliseren. Want alleen samen kunnen we ervoor zorgen dat iedere laaggeletterde kan meedoen in de samenleving.

Het Expertisepunt Basisvaardigheden wordt mogelijk gemaakt door het programma Tel mee met Taal, een initiatief van Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Na de geboorte, het formuleren van de belofte, plannen maken en geeltjes plakken, is het zaak de energie te behouden en samen oplossingsgericht te werken. Zowel inhoudelijk als procesmatig.

BOUWSTENEN FASE 2
Ontwikkelen en groeien

• Voor een succesvolle publiek- private samenwerking is proceskennis en procesorganisatie nodig. Haal proceskennis in huis als dat niet aanwezig is. Bijvoorbeeld via BeBright, Sardes, Common Eye, of Issuemakers.
• Leg proces, rollen en lijnen vast. Zo zorg je voor continuïteit als partners tijdelijk wegvallen, bijvoorbeeld tijdens pandemie.
• Blijf leren. Zorg voor een dynamische lerende omgeving. Experimenteer, maak en leer van fouten, evalueer en stuur bij. Lees meer over participatief-actieonderzoek
• Kijk af, ontmoet andere netwerken, leg crossverbanden, maak gebruik van
  elkaars kennis en kracht. Alles is Gezondheid stimuleert van elkaar leren via o.a. 1SociaalDomein.nl en Kennisvouchers in samenwerking met ZonMw.
• Houd het proces gaande. Initieer een nieuwe impuls of wees bereid een processtap terug te zetten. Dat voelt als vertraging, maar kan later weer leiden tot versnelling. Lees het blog Alliantievorming: hoe doorbreek je de impasse?
• Houd contact, zorg voor energie. Deel elkaars successen, verhalen, vragen en voorbeelden. Vergroot elkaars bereik via de eigen achterban. Lees meer over samenwerken met energie. (PDF Wielinga & Robijn)
• Zorg voor agendering bij de politiek. Neem ambtenaren mee in jullie verhaal. Voedt ze, vraag advies of medewerking. Zoek een inhoudelijke ingang met iemand die gevoel heeft voor je thema. Zie video’s Gelijke Kansen van het ministerie van OCW en Alles is gezondheid en Paul Blokhuis’ werkbezoek aan Gezonde Basisschool van de Toekomst.

De helft van de jonge dokters heeft in hun korte carrière al weleens overwogen het doktersvak te verlaten. Werkdruk, arbeidstijden en onaangename zorgcultuur worden genoemd als belangrijkste redenen. Dit blijkt uit een onderzoek onder jonge dokters in Nederland, uitgevoerd door partner van Alles is Gezondheid stichting De Jonge Dokter en onderzoeksbureau Sardes.

Over het onderzoek

Het onderzoek, gericht op werkplezier en werkstress onder jonge dokters, telde bijna 1000 deelnemers. Het merendeel werkt als arts-assistent (ANIOS), de rest is in opleiding tot specialist (AIOS), promovendus of coassistent. Niet eerder deden zoveel ANIOS mee aan soortgelijk onderzoek.

Werkdruk en arbeidstijden

De bevraagde dokters geven aan dat zij regelmatig snel en onder tijdsdruk moeten werken en dat dit soms ten koste gaat van kwaliteit en veiligheid van de zorg. Incidenteel worden veiligheidsvoorschriften zelfs genegeerd om het werk gedaan te krijgen, met name wanneer er weinig zorgpersoneel beschikbaar is. De jonge dokters werken gemiddeld 9 uur per week over. Slechts 20% van hen ontvangt hiervoor financiële compensatie en slechts 10% wordt gecompenseerd in vrije dagen.

Zorgcultuur

Een derde van de jonge dokters ervaart wel eens machtsmisbruik of (seksuele) intimidatie door een collega, bijna de helft ervaart dit wel eens in het patiëntencontact. Daarnaast geeft een meerderheid aan soms door collega’s gevraagd te worden iets doen waar hij of zij zich niet prettig bij voelt. Zo voert een deel van de jonge dokters wel eens een medische handeling uit waar diegene zichzelf nog niet bekwaam in voelt.

Begeleiding en belasting

Hoewel het een groep jonge, relatief onervaren dokters betreft, heeft eenderde van de bevraagde basisartsen geen vaste begeleider in hun huidige baan. Daarnaast ervaren jonge dokters hun werk regelmatig als uitputtend en emotioneel belastend. Zo zocht zeker 1 op de 7 jonge dokters eens psychologische hulpverlening vanwege het werk en/of werkdruk.

Bevlogenheid

Waarom zijn deze dokters (nog) niet gestopt? Respondenten noemen voornamelijk het plezier in het werk en patiëntencontact. Het merendeel van de jonge dokters vindt het werk inspirerend en is enthousiast over hetgeen ze doen. Deze bevlogenheid lijkt beschermend ten opzichte van uitval en uitstroom. Wel vindt 80% dat verandering van de huidige zorgstructuur noodzakelijk is en legt daarbij nadruk op vermindering van werkdruk, prestatiedruk en hiërarchie. Gelukkig zijn deze factoren niet inherent aan het doktersvak zelf, maar veranderbare onderdelen van de huidige zorgcultuur, zo stelt De Jonge Dokter. De organisatie pleit dan ook voor een transformatie van de werkomstandigheden waarin jonge dokters een start maken in het vak. Bewustwording en het bespreekbaar maken van de huidige situatie onder jonge dokters en hun leidinggevenden zijn hiervoor essentiële eerste stappen.

Bekijk hier het onderzoek en kijk voor meer informatie op www.dejongedokter.nl.

In NRC verscheen het artikel ‘Helft jonge artsen denkt weleens over stoppen‘ n.a.v. het onderzoek.

Een app om jouw data anoniem te doneren aan goede doelen, een online platform waarop een patiënt met een chronische aandoening verandert in een hulpverlener en een boom waarin jij letterlijk je telefoon hangt om even ‘uit’ te staan. 12 december 2019 presenteert de Nationale DenkTank 2019 het rapport ‘Optimaal Digitaal’ met 10 oplossingen voor een beter functionerende digitale samenleving. Het traject is mede mogelijk gemaakt door Alles is Gezondheid.

Bekijk het rapport met de eindresultaten van de Nationale DenkTank hier:

Vergeleken met hoogopgeleiden leven laagopgeleiden ruim zes jaar korter en bijna negentien jaar in minder goed ervaren gezondheid. Bepalend voor deze verschillen zijn gezondheidsvaardigheden: het kunnen vinden, begrijpen, beoordelen en toepassen van informatie bij het nemen van beslissingen die met je gezondheid te maken hebben.

Gecombineerde aanpak

Voel je goed! is een doelgerichte aanpak van 20 weken om de gezondheid en leefstijl van laaggeletterde volwassenen met overgewicht te verbeteren door eet- en beweegadviezen te combineren met groepslessen gezondheidsvaardigheden.

Deelnemers aan het woord

Alles is Gezondheid sprak drie deelnemers die met Voel je goed! aan de slag zijn gegaan. Mala, Harry en Christel vertellen hoe ze ‘anders leven’ om gezonder te worden en blijven.

Mala: “Als je je goed voelt en minder weegt heb je meer zin om van alles te doen.”

Goede resultaten

De aanpak heeft inmiddels de eerste successen geboekt. De belangrijkste onderzoeksresultaten zijn dat de deelnemers:

• gemiddeld 2,8 kg zijn afgevallen;
• in Body Mass Index (gemiddeld verschil 1,1 kg/m2) zijn gedaald;
• een smallere tailleomvang (gemiddeld -3,6 cm) hebben;
• een verbeterde algemene gezondheid ervaren;
• meer fruit eten;
• verbeterde gezondheidsvaardigheden ervaren;
• ervaren dat ze beter kunnen opschrijven wat ze bedoelen.

Lees meer over het onderzoek en de resultaten.

De natuur heeft een goede uitwerking op vele aspecten van onze gezondheid. Natuur helpt bij gezond blijven, ademhalen, concentratie, snel herstel en de natuur vermindert stress. Lees er via deze interactieve pagina meer over.

Een basisschool waar kinderen niet alleen leren, maar ook gezond leren leven. Want kinderen die fit van lijf en geest zijn en sociaal veerkrachtig, kunnen de uitdagingen van het (latere) leven beter aan. 

Met dat uitgangspunt startten vier basisscholen in Parkstad in 2015 met de Gezonde Basisschool van de Toekomst: een school die kinderen een volledig pakket biedt van leren en leren leven. Zodat alle kinderen gelijke kansen krijgen om gezond op te groeien.

Van leer- naar leefschool

Nu vijf jaar later blikken de vier scholen terug op het succesvolle programma. Het boekje ‘De Gezonde Basisschool van de Toekomst. Van leer- naar leefschool’ volgt de weg die de vier scholen voor dat doel hebben afgelegd. Daarnaast worden de wetenschappelijke resultaten beschreven. En deze zijn meer dan bemoedigend: kinderen zijn zich vitaler en socialer gaan gedragen.

Praktijkvoorbeelden, gezondheidseffecten en toekomstplannen van de GBVDT zijn in dit aantrekkelijk uitziende boekje samengevat. Leerlingen, ouders, leerkrachten, kinderopvang, directies, bestuursleden, onderzoekers en andere betrokkenen komen aan het woord.

“De Gezonde Basisschool van de Toekomst is letterlijk wat het is; de toekomst.”

Word ook een gezonde basisschool!

Het boekje is bedoeld om scholen te inspireren en om kennis te delen in de hoop dat veel scholen dit voorbeeld gaan volgen. Het is ook bedoeld voor alle maatschappelijke partners die het onderwijs willen ondersteunen in de transitie van leer- naar leefschool.