‘Ik heb momenteel gewoon zelfs geen zuurstof nodig, want ik voel me gewoon goed,‘ een deelnemer met COPD aan Het Beste van Kampen. Een initiatief van zes organisaties die samenwerken om kunst en cultuur in te zetten voor de oudere inwoners van Kampen met de  bedoeling om kunst en cultuur specifiek bij te laten dragen aan de positieve gezondheid van inwoners en om eenzaamheid tegen te gaan.

Zo werkt het

Welzijnspartner WIJZ Kampen en culturele instellingen als de Stadsgehoorzaal, Stadsarchief, Stedelijk Museum, Bibliotheek en kunstencentrum werken samen met kunstprofessionals aan een passend aanbod voor mensen bij wie het bestaande aanbod inhoudelijk of om logistieke, fysieke, mentale of financiële redenen onvoldoende aansluit. Aanmeldingen en doorverwijzing verlopen grotendeels via de welzijnsorganisaties.

Er worden niet alleen concrete activiteiten geboden, maar er worden ook trainingen en vormen van informatievoorziening georganiseerd. Denk daarbij aan een activiteitenprogramma met sport-, cultuur- , scholing rondom dementie voor medewerkers van een zorginstelling of een wekelijkse activiteit op het gebied van bewegen, creativiteit en cultuur.

Opbrengsten voor deelnemers en professionals

Deelnemers ervaren verbeteringen in zelfvertrouwen, sociale interacties en zingeving, resulterend in een verhoogde kwaliteit van leven.
‘De rust die je erin vindt. Dat voel je, de rust in je lichaam en vooral in je hoofd” (deelnemer)
‘Dan kom ik thuis en dan zeg ik, dit heb ik gedaan. Ja, het is echt verbluffend en dan denk je, goh, zit dat nog in mij? Dat wist ik niet” (deelnemer schilderactiviteit)

Voor professionals biedt het initiatief nieuwe inzichten, verrijking van hun werkpraktijk en een breder perspectief op het effect van culturele interventies op de gezondheid van ouderen.
‘Je kan week in week uit over iemands been strijken, maar dat blijft dan zo. Maar als iemand gaat dansen in een groep, dat geeft zo’n een andere energie’. (zorgprofessional)

Wat werkt?

• Laagdrempeligheid is het sleutelwoord: gratis activiteiten in de wijk, op een vaste locatie die fysieke toegankelijkheid voor ouderen met een beperking. En op een vaste dag en tijdstip.
• Variatie in aanbod loont. Zo valt er iets te kiezen en zorg je bij de doelgroep voor nieuwe ervaringen.
• Deelnemers nemen vrijwillig en op eigen tempo deel aan de activiteiten.
• Empathische (ervaren) kunstprofessionals die in staat zijn vertrouwensrelaties op te bouwen.
• De welzijnsorganisatie als spin in het web van culturele en zorgaanbieders en ouderen.

Uitdagingen en kansen

• De samenwerkingspartners verschillen in hun taakstelling en in de mate waarin ze vrij zijn hun personeel te verdelen.
  • Maak in beide organisaties tijd en geld vrij voor samenwerking.
• Verschillen in werkwijze:. zo ervaart de welzijnsorganisatie soms dat de culturele partners te veel aanbodgericht werken. Voor de culturele partners is dit ook een manier om in gesprek te komen met de deelnemers zodat ze de vraag op kunnen halen.
  • Reserveer genoeg ruimte voor onderlinge afstemming en reflectie.
• In de laatste editie van Het Beste van Kampen is voor de culturele partners een formele constructie voor samenwerking vastgelegd in de vorm van culturele partnerschappen, waar-door de partners zich minder vrij en snel bewegen.
  • Wees je bewust van de effecten van een systematische aanpak en pas het aan als het niet werkt.

Meer weten?

Bekijk de video en bezoek de site.

‘“Ik merk dat mijn belastbaarheid omhoog gaat. Eenzaamheid is zo’n energievretend iets, met mijn handen bezig zijn is energie-gevend. Ik denk dat heel veel mensen behoefte hebben aan creëren en met hun handen bezig zijn’, de mooie woorden van een deelnemer aan Kunst op recept in Utrecht-West. Een initiatief waarbij inwoners voor diverse kunst en cultuuractiviteiten terecht in het wijkcultuurhuis Het Wilde Westen. 

Zo werkt het

Het Wilde Westen staat in nauw contact met de zorg- en welzijnsaanbieders, maar ook met veel wijkbewoners, waaronder kunstenaars. Mensen komen bij Kunst op recept terecht via een verwijzing van de huis-artsenpraktijk, via buurtzorg en via het buurtteam.

De behoefte en wensen van de deelnemers staan centraal. Samen wordt gekeken bij welke bestaande activiteiten die behoeften passen. Mocht er geen passende activiteit zijn, dan wordt met hulp uit de wijk verder gekeken.

‘Wat we ook doen is huisbezoeken: als ik op bezoek ga dan vraag ik naar de spullen die ik zie in dat huis, en ga daarover in gesprek. Ik ga die visites nu samen met de buurtzorgverpleegkundige doen, in haar werktijd, om daar samen van te leren’ (cultuurprofessional).

Opbrengsten voor deelnemers en professionals

Voor de deelnemers brengt het ontspanning, zingeving, afleiding en vergroot deelname hun veerkracht.

‘Eindelijk voel ik me een beetje nuttig. Ik ben iets aan het creëren. Ik teer nu al een paar dagen op de energie die het me geeft. En andere mensen worden blij omdat ze je wat kunnen leren. Je hoofd wordt op een andere manier aangezet.’ (deelnemer).

De betrokken cultuurprofessionals vinden het fijn om van betekenis te kunnen zijn voor hun medemens en de zorgprofessionals ervaart naast de zwaarte van hun werk wat verlichting.

‘Het is als hulpverlener niet altijd prettig om het maar over therapietrouw en medicatie en leefstijl te hebben, Cultuur op recept is een verrijking is het geeft lucht.’

Wat werkt?

• Laagdrempelig: je kunt altijd binnenlopen, eigen initiatieven realiseren zonder dat daar (veel) kosten aan verbonden zijn. Maar je kunt dus ook altijd besluiten om even niet te gaan.
• Er is onderling contact tussen de deelnemers via een app-groep (deelnemers van het open atelier).
• Niet de kwetsbaarheid maar de kracht van mensen staat centraal.
• Goed contact met inwoners uit de wijk zodat je weet wat er speelt, maar ook welke kracht en bronnen aanwezig zijn in de wijk.
• De locatie is bekend en ligt centraal in de wijk

Uitdagingen en kansen

• Doorverwijzing komt niet goed op gang
  • Maak deelname zonder doorverwijzing ook mogelijk en laat de (potentiële) door-verwijzers eens een (half) dagje meelopen.
• Elitaire imago van kunst bij wijkbewoners en (potentiële) doorverwijzers.
  • Maak ze bewust van wat ze zelf aan kunst en cultuur

“Je gaat echt door nieuwe barrières heen. […] dingen die je als je later oud wordt nog weet omdat je het met zoveel passie en plezier hebt gedaan. Volgens mij word je dan ook gelukkiger oud”. Dit zijn woorden van deelnemer aan Cultuur op recept in Nijmegen. Een initiatief dat is ontwikkeld vanuit Lindenberg Cultuurhuis en Bibliotheek Gelderland-Zuid in samenwerking met Sterker sociaal werk en Bindkracht10 voor mensen met lichte psychosociale klachten en een klein sociaal netwerk. 

Zo werkt het

Samen met de deelnemer wordt gekeken welke activiteit het beste bij hem of haar past. Denk daarbij aan gitaarles, een fotografieworkshop of aansluiten bij een reguliere dansles. Deze activiteiten kunnen thuis plaatsvinden of op een zorglocatie, maar ook op een locatie van de bibliotheek of de Lindenberg. Cultuur op Recept werkt via doorverwijzing vanuit Welzijn op Recept en is in principe individueel gericht, ook al zijn de culturele activiteiten soms in groepsverband.

“Voor wie de stap naar een activiteit zelf zetten eigenlijk net iets te lastig is, dus die daar wat hulp bij nodig hebben. […] iemand die net weduwe geworden is, […] of mensen die bijvoorbeeld chronische pijn hebben en amper het huis uitkomen of iemand in een rolstoel die heel graag wil schilderen, maar niet zo goed de Lindenberg binnen durft te gaan” (welzijnsprofessional).

Opbrengsten voor deelnemers & professionals

Naast het mooie citaat in het intro van dit artikel, zijn meer zelfvertrouwen, weer plezier ervaren, het gevoel hebben erbij te horen opbrengsten voor de deelnemer.

Ook de professionals ervaren positieve opbrengsten voor hun eigen welzijn, functioneren en dagelijkse werkpraktijk. Het kan dan gaan om nieuwe kennis, een nieuwe kijk op de cliënt, een andere manier van communiceren met de doelgroep en daardoor beter hun werk kunnen doen, en zingeving.

“Ik denk dat het hun [welzijnscoaches] werk wel boeiender maakt omdat je een wat groter scala hebt aan mogelijkheden die je mensen kunt bieden als ze iets willen gaan doen. Verder denk ik dat het ook wel een beetje afhangt van de welzijnscoach, want er zijn welzijnscoaches die uit zichzelf ook al heel veel belangstelling hebben voor cultuur en er helemaal blij van worden.” (welzijnsprofessional).

Wat werkt?

• Diversiteit in aanbod zodat er voor iedereen iets is wat aansluit bij de behoefte
• Deelname is gratis
• Begrip vanuit de kunstvakdocenten voor de kwetsbaarheid van deelnemers zonder een onderscheid te maken tussen deelnemers die wel of niet via Cultuur op Recept komen.
• Welzijnscoaches en cultuurcoaches die elkaar opzoeken en samen kijken wat een inwoners wil en kan doen.
• De centraal georganiseerde verwijzing is helpend. De verwijzing naar Cultuur op Recept verloopt volledig via de welzijnspartner vanuit Welzijn op Recept. Dit maakt het voor de doorverwijzers helder en makkelijk.

Uitdagingen en kansen

• Verschillen in werkwijzen in domeinen
  • Blijf met elkaar in gesprek en zet de verschillende expertises zo in dat ze optimaal benut worden.
• Structurele financiering
  • Reserveer een bedrag in de eigen begroting en ga in gesprek

In deze aflevering van de podcast WELdoeners gaan Sven van der Burg en Marcel van der Zee in gesprek met Margriet de Jager en Trodessa Barton. Margriet is regiocoördinator bij Alles is Gezondheid/iPH. Trodessa is inspirator, spreker en schrijver van onder meer De Zin van de Dood.

Ze spraken met elkaar over de uitdagingen in het leven, over het onderwijs en de politiek. En over samenwerken, hoe het nog beter kan, over vroeger en nu, en over de zin van de dood, want daar kunnen we veel van leren.

Bekijk de videopodcast hieronder:

Over de podcast WELdoeners

Het platform WEL verbindt, faciliteert en inspireert alle Flevolanders, gemeenten, bedrijven en instellingen met een hart voor Positieve Gezondheid. In de podcast WELdoeners gaat WEL in gesprek met betrokken en bevlogen persoon op het gebied van Positieve Gezondheid. In een goed gesprek van ongeveer een half uur, ligt de focus op de pijlers van Positieve Gezondheid.

Luister nog meer podcastafleveringen van WELdoeners op de site van WEL

‘We willen een maatschappelijke beweging creëren waar mensen er voor elkaar zijn,’ aldus Ellen van Son, directeur van de Vereniging leven met dood. Een vereniging die wil dat de dood een natuurlijke plek in het leven krijgt. Omdat Alles is Gezondheid deze missie onderschrijft, spraken we Ellen over wat er speelt op het gebied van leven met verlies, hoe mensen geholpen kunnen worden en wat daarvoor nodig is.

Hoe ben jij betrokken geraakt bij dit thema?

‘Vanuit mijn achtergrond op het gebied van zingeving, spiritualiteit en humanistiek ben ik al langere tijd geïnteresseerd in ervaringen die de mens wezenlijk raken. De Academie voor Geesteswetenschappen, waar ik destijds als directeur werkzaam was, heeft een opleiding op het gebied van rouw-, verlies- en stervensbegeleiding. Rouw raakt ons allemaal en zo is mijn ervaring en interesse in dit onderwerp ontstaan.’

Waarom is aandacht voor omgaan met de dood belangrijk?

‘Rouw is een thema dat ons allemaal raakt, maar we weten er zo weinig van. We gaan er pas mee aan de slag als het ons direct raakt. Het is een maatschappelijk vacuüm. De dood wordt verdrongen, we sterven in ziekenhuizen, de dood heeft in Nederland geen natuurlijke plek meer in ons leven. Dit taboe zorgt voor een onvermogen om met de dood om te gaan. Nabestaanden belanden vaak in een sociale leegte, omdat het contact afneemt na de belangstelling rond het verlies en afscheid. Onderzoek wijst uit dat vier op de tien mensen iets mist in het rouwproces en we zien dat we weinig woorden hebben om erover te kunnen praten. Ook missen we vaardigheden om ons open te stellen, kwetsbaar te zijn en te luisteren. Hier kunnen we een slag maken. Daarom is het belangrijk dat er aandacht voor is.’

Je werkt bij de Vereniging leven met dood (voorheen de Vereniging Yarden). Kun je meer vertellen over de vereniging?

‘De vereniging bestaat al meer dan 100 jaar en heeft sinds augustus 2021 een nieuwe start gemaakt. De bedrijfsactiviteiten van Yarden zijn overgegaan naar DELA, en de vereniging Yarden is verdergegaan onder de naam Vereniging leven met dood. Alle betrokkenen; het bestuur, de medewerkers van het Kennis- en Supportcentrum, onze vrijwilligers, samenwerkingspartners en leden willen dat de dood een natuurlijke plek in het leven krijgt en we bieden nabestaanden passende steun bij leven met verlies.’

De vereniging biedt steun bij verlies, hoe ziet die steun eruit?

‘We bieden rouwondersteuning op verschillende niveaus, omdat ieder verlies anders wordt ervaren en omdat we op verschillende vlakken behoeften zien.

• Het breedste niveau, de onderlaag voor iedereen, gaat over maatschappelijke bewustwording. We missen vaak de taal om mensen te steunen en/of gevoelens en gedachten die bij verlies komen kijken onder woorden te brengen. Er gebeurt al veel op het gebied van bewustwording en wij willen daar ook aan bijdragen.
• Het tweede niveau zijn onze gepersonaliseerde digitale diensten. We bieden veel informatie en ervaringsverhalen. We ontwikkelen een gepersonaliseerde wegwijzer zodat mensen dat vinden, waar ze behoefte aan hebben. We weten dat 60% van mensen die met verlies te maken hebben hiermee verder kan.
• De derde laag betreft ondersteuning door vrijwilligers. Mensen die vastlopen of hun verhaal kwijt willen kunnen terecht op de Rouwchat en de Rouwtelefoon. Ook biedt de vereniging haar leden een traject van ondersteuning door een vaste vrijwilliger. 30% van de mensen heeft hier voldoende steun aan.
• Bij de overige 10% van de mensen is er sprake van complexe rouw. Deze mensen vangen wij zo goed mogelijk op en verwijzen we door naar professionele hulpverlening.’

Wat is de volgende stap met jullie beweging en wat hebben jullie nodig om die te zetten?

‘We hebben support nodig en samenwerking op verschillende vlakken. Denk aan support van organisaties waarmee we dit thema een grotere maatschappelijke bekendheid kunnen geven. We werken aan verbinding met huisartspraktijkondersteuners en huisartsen die kunnen doorverwijzen, zodat nabestaanden minder terug hoeven vallen op medicalisering. Op het vlak van doorverwijzen kun je natuurlijk ook denken aan banken, verzekeraars, pensionfondsen en uitvaartondernemers. Daar weten ze wanneer de dood een rol in iemands leven speelt.’

Kan de uitvaartbranche meer betekenen op het gebied van rouwverwerking?

‘Uitvaartondernemers verzorgen de uitvaart en zij kunnen heel gemakkelijk zorgen voor een warme doorverwijzing naar vervolgstappen op gebied van rouw. Het is opmerkelijk dat we alleen een proces hebben voor de buitenkant, terwijl iedereen met verlies te maken heeft. Alles rond een afscheid en uitvaart is praktisch; er moet veel geregeld worden. Dat innerlijke proces is veel moeilijker. Daarbij kunnen veel mensen ondersteuning gebruiken.’

Met Alles is Gezondheid en Positieve Gezondheid bekijken we gezondheid met een brede blik. Leren omgaan met verlies, mensen hun veerkracht vergroten kan preventief werken. Zie jij dat ook zo?

‘Zeker. We zien mensen vastlopen na het verlies van een dierbare. Wanneer mensen van elkaar houden ontstaat er een wereld tussen die twee mensen. Als een van de twee wegvalt verdwijnt die wereld ook. Mensen kunnen hierdoor van zichzelf vervreemden. Er zijn bepaalde factoren die de kans op complexe rouw vergroten. Denk aan leeftijd, de manier van overlijden, etc. Wanneer mensen te lang doorlopen met onverwerkt verlies kan dat leiden tot mentale en fysieke problemen. Als we in de samenleving leren omgaan met verlies en elkaar leren ondersteunen op kwetsbare momenten, wordt de groep mensen die professionele hulpverlening nodig heeft kleiner en betekent dat verlichting voor de zorgsector.’

Wat heb je naast steun/samenwerking met organisaties nodig?

‘We willen een maatschappelijke beweging creëren, gelaagde rouwondersteuning bieden en zorgen dat het thema gemeengoed wordt. Dat kan alleen als we als er meer bekendheid is en als meer mensen en organisaties zich bij de beweging aansluiten. Dit kan op verschillende manieren. Met organisaties kunnen we een samenwerking aangaan, mensen kunnen zich abonneren op de nieuwsbrief, ze kunnen lid worden of zich aanmelden als vrijwilliger. En uiteraard kunnen we ook hulp gebruiken om de Vereniging verder op de kaart te zetten. Zegt het voort, attendeer mensen uit je nabije omgeving op onze website en diensten.’

Meer weten of meedoen?

• Word lid, vrijwilliger of partner. Doe mee!
• Blijf op de hoogte van de activiteiten van vereniging leven met dood, meld je aan voor de nieuwsbrief
• Rouwchat
• Rouwtelefoon: 085-4014250 tijdens kantoortijden
• Rouwmail

Wico Mulder, netwerkadviseur Mentale Gezondheid, sprak met Janine Schimmelpenninck, oprichter van The Orange Tree Foundation en grondlegger van de Natural Skills psychologie. Haar gelijknamige boek biedt handvatten om je mentale welzijn te vergroten via inzicht in je innerlijke natuur. Een brede kijk op gezondheid, die past bij het denken en doen van het Alles is Gezondheid-netwerk.

Waarom is Natural Skills ontstaan?

‘Ik denk dat er veel meer aandacht voor psychologie moet zijn. In de basis, dus ook in het onderwijs. Ik vind het echt heel bizar dat we kinderen taal en rekenen leren en dat we psychologie eigenlijk altijd een beetje buiten onszelf parkeren, terwijl het fundamenteel onderdeel van ons uitmaakt. Soms hoor je mensen wel zeggen, laat ik hier even psychologisch naar kijken, maar het besef dat we psychologische wezens zijn is er niet. Ik denk dat het tijd is om fundamenteel vanuit een breed natuurlijk perspectief te gaan kijken.’

Hoe kunnen we psychologisch sterker worden?

‘Je leert niet over psychologie, maar ervan. Het gaat om het ontdekken en ervaren in de klei. Leren voelen. Onze aandacht wordt constant naar buiten getrokken. Zo werken de zintuigen.
Momenteel is het een grote jungle in de wereld en is het essentieel dat we “naar binnen” gaan. We zijn dat niet gewend. Het is een volwassen worden van de mens. Het gaat om de verbinding tussen hoofd en hart.’

Kun je kort de Natural Skills psychologie uiteenzetten?

In deze psychologie gaan we uit van onze innerlijke natuur. Het is geen visie, maar beschrijving hoe het natuurlijk werkt. Zo wil ieder mens gelukkig zijn en geen pijn lijden. Maar we willen ook vrij zijn en ons verbonden voelen. Deze drie factoren bepalen ons leven. Natural Skills zijn de psychologische middelen die ons van nature ter beschikking staan om deze diepe natuur tot bloei te laten komen.

Natural skills werken als soort natuurwetten die gaan over hoe we waarnemen, denken en voelen.

• Waarneming vindt van binnen naar buiten plaats. Dus moeten we zorgen dat we goed kunnen waarnemen. Hoe troebel is je lens? Wat staat je in de weg?
• Gedachten en gevoel vormen samen onze staat van zijn. Je kan niet negatief ergens over denken en je daar positief over voelen. Hiervan zijn we ons niet altijd bewust. En voordat we het doorhebben laten we ons leiden door onze ervaring in plaats van dat we onze ervaring leiden.
• We zijn geconditioneerd. Conditionering werkt als blueprint voor hoe je denkt. Relaties zijn je speelveld, je spiegel om die condities te verkennen en te veranderen. Experimenteren is belangrijk. Leren door ontdekken.
• Het vermogen om bewuste aandacht te hebben. Iedereen probeert je aandacht te vangen. Marketing, sociale media. Je aandacht is een product geworden waar iedereen aan trekt. In staat zijn aandacht te hebben voor iets, dat leren we niet meer. We zijn bijna bang om niks te doen hebben. Het is eng om naar binnen te kijken omdat we niet weten wat je daar aantreft.
• Het vermogen om jezelf te veranderen. Ik denk dat dat mogelijk is, maar we hebben weinig vertrouwen om onszelf te veranderen. Daarom willen we anderen veranderen. De ultieme manier is geven en nemen. Van geven word je rijk en van nemen word je vrij. Het gaat niet om materialistische termen maar om hoe je denkt en hoe je voelt. Je geeft het beste wat je hebt en je neemt het meest ellendige wat je ziet.

Wat wil jij met Natural Skills betekenen?

‘Als je kijkt naar de psychiatrie of naar de psychologie dan zie je de cognitieve benadering, waarbij het emotionele en het spirituele aspect vaak missen. Dan ga je in mijn ogen voorbij aan het natuurlijke. We kunnen nadenken over onze psyche en oeverloos discussiëren over hoe iemand kijkt naar de wereld en wat dat betekent, maar voor mij is het essentieel om je af te vragen en stil te staan bij: hoe werkt het nou van nature en wat gebeurt er nou? Ik wil met Natural Skills een veilig fundament bieden voor iedere vorm van sociaal emotioneel leren. Wat ik doe in deze psychologie is eerst het fundament leggen dat voor ieder mens geldt. We hebben allemaal geluk, vrijheid en connectie nodig, daar gedijen we van nature goed in.’

Hoe komen we dichter bij onze natuur?

‘We nemen alleen waar van binnen naar buiten, door onze innerlijke bril. We zijn volledig geconditioneerd door onder meer onze opvoeding en cultuur. We zien de wereld vanuit ons eigen perspectief en daarom kijken we allemaal anders. Wanneer je inzicht krijgt in je conditionering en de natuur als uitgangspunt neemt, kun je natuurgetrouw gaan handelen. Dan gaan de dingen voor je werken. Dat brengt rust en vertrouwen. Dat is heel belangrijk want je kunt niet functioneren als je je niet veilig voelt.’

Is veiligheid nodig om Natural Skills psychologie toe te passen?

‘Veiligheid is een randvoorwaarde om te leren. Wanneer iemand zich niet veilig voelt, kan het innerlijke evenwicht verstoord raken. Hierdoor kan iemand een slachtofferhouding aannemen, anderen veroordelen en door die gesloten houding mentaal steeds verder achteruit gaan. Er is op school te weinig aandacht voor emotionele veiligheid. Natural skills psychologie is een basis. Leren betekent letterlijk: het vermogen om antwoord te geven op wat zich aandient in het leven. Dat kan alleen met een open houding en met zelfkennis. En met de kennis dat iedereen verschillend geconditioneerd is.

Wat werkt implementatie van deze natuurlijke psychologie tegen?

‘Het is denk ik onwetendheid, geen onwil. Er is weinig echte connectie en we leiden aan psychologische ongeletterdheid. Waarom onderrichten we dit niet op school? Het is een nieuwe taal die we moeten leren, met een alfabet en grammatica. Het is eigenlijk heel vanzelfsprekend, maar we plaatsen onszelf als psychologische wezens buiten de maatschappij, terwijl we er onderdeel van zijn. We richten ons met name op cognitieve en technologische vooruitgang.’

Hoe kunnen we dat in jouw ogen veranderen?

‘Er is meer zelfkennis nodig. Niet alleen voor ons eigen mentale welzijn maar ook uit maatschappelijk belang. Mensen die bijvoorbeeld algoritmes coderen zijn niet altijd psychologisch geletterd en integriteit staat bij technologische veranderingen niet hoog op de agenda. Denk bijvoorbeeld aan gezichtsherkenning. Humane integriteit maakt de wereld juist veiliger. Het creëert eenheid. Ik beschrijf hoe dat van nature werkt. Het brengt je terug bij je eigen natuur. Ik wil heel graag dat Natural Skills psychologie meer bekendheid krijgt. Niemand vindt natural skills onzin, iedereen herkent het. Iedereen kan psychologisch leren ‘lezen en schrijven’, zodat we systemen kunnen veranderen van binnenuit.’

Hoe kunnen we vanuit trauma hiermee aan de slag?

‘Gekwetste mensen zijn geneigd uit zelfbescherming zich af te sluiten. Ze verliezen de ruimte in zichzelf en daarmee ook de ruimte voor anderen. Ik denk dat veerkracht draait om de mate waarop je psychologisch kunt geven en nemen. Wanneer je geeft wat je zelf wilt ontvangen, dan word je psychologisch rijk. Beschadigde mensen kunnen nadenken over degene die ze pijn heeft gedaan. Het is een misverstand dat we altijd iets terugverwachten. Als je leert omarmen en kunt denken, wat er ook gebeurt ik neem dit, ik heb mijn best gedaan, dan voel je je vrij.’

—–

Inzet netwerk

Janine heeft om het belang van psychologie in het standaard onderwijscurriculum te onderstrepen contact gezocht met een aantal onderwijspioniers , maar dat is nog in een pril stadium. In Engeland heeft ze contact met Kate Robinson (dochter van wijlen Sir Ken Robinson) en maakt  ze uit van Robinsons internationale community waar interesse is voor de betekenis van psychologie in het onderwijs. Heeft een van jullie contacten, tips of ideeën die iets kunnen betekenen voor Janine? Neem contact met haar op.

Opleiding en trainingen Natural skills

Wil je meer weten of leren over Natural Skills? Dan kun je contact opnemen met Janine Schimmelpenninck . Naast haar schrijfwerk geeft ze trainingen, dagworkshops Natural Skills en een gecertificeerde Opleiding Coachen op Natural Skills.

In Psychologie Magazine editie 9, is een interview met Machteld Huber te lezen. In een vraaggesprek belicht Machteld de definitie van gezondheid, het belang van zingeving en de noodzaak om gevoelens te voelen. Benieuwd naar het artikel? Koop het magazine in de winkel of bekijk de PDF.

Positieve Gezondheid biedt een brede kijk op gezondheid. Het gaat niet om wat mensen mankeren, of niet kunnen, maar om veerkracht en om wat het leven van mensen betekenisvol maakt.

Duurzame inzetbaarheid

Medewerkers die worden aangesproken op hun veerkracht, oprechte aandacht krijgen en verbinding maken voelen zich gehoord en gezien. Dat maakt ze productiever, ze halen meer voldoening uit hun werk en ze voelen zich sterker verbonden met de organisatie.

Gezond menselijk kapitaal

Met het concept Positieve Gezondheid kun je als werkgever concreet aan de slag om ervoor te zorgen dat werknemers gezond en vitaal werken en leven. Waarom en hoe, dat lees je in Positief Gezond Werkgeverschap; een publicatie van iPH, CAOP en Alles is Gezondheid vol met relevante voorbeelden, tips, leerervaringen en tools.

Meer weten over dit onderwerp? Meedenken of doen? Neem contact op met Piet Vessies of Lisanne Kiestra.

Op 31 maart 2022 organiseerde Alles is Gezondheid met partners Proscoop en Emovere een webinar over de documentaire The Wisdom of Trauma. Met experts en kijkers gaan we in gesprek over de impact van trauma, wat we hiervan kunnen leren en hoe we hier op een helende manier mee kunnen omgaan.

BEKIJK HIER DE UITZENDING:

Sprekers

In het webinar reflecteren de volgende gasten op de film:

• Anne Marsman, psycholoog, lichaamsgericht traumatherapeut i.o. en gepromoveerd op de lange termijn gevolgen van ingrijpende gebeurtenissen in de jeugd.
• Maarten Smetsers, ervaringsdeskundige en coach. Door ervaring ziet hij lichamelijke en/of emotionele klachten als kompas.
• Marieke Gielen, arts en bewustzijnscoach, met focus op bewustzijnsgroei over de verbinding tussen lichaam-geest-ziel en natuur
• Mia Wessels, arts, therapeut en host van het webinar. Zij richtte De Jonge Dokter op en presenteert de podcastserie Humanizing Healthcare over een nieuw paradigma in de zorg.

In totaal meldden zich meer dan 500 mensen aan voor het webinar. Na de uitzending gingen kijkers in met elkaar in gesprek (via Zoom) over wat je zou kunnen toepassen in de eigen omgeving en wat daarvoor nodig is. Hier is geen verslag van. Verder zien we reacties op LinkedIn, zoals de post van ACE Aware en een blog van Elske Zwart.

Wisdom of Trauma

De documentaire kan je hier in zijn geheel bekijken (tegen een zelf te bepalen vergoeding). Dit is de trailer:

In de documentaire Wisdom of Trauma deelt de Canadese arts Dr. Gabor Maté zijn ideeën, kennis en praktijkervaringen in het veld van trauma. Hij laat zien wat hij doet om de cyclus van onbegrip en overmedicalisering te doorbreken. Waarom kijken we niet meer naar wat er bij iemand is gebeurd dat zoveel pijn heeft veroorzaakt?

In het webinar bekijken we hoe we het zorgsysteem en onszelf kunnen verrijken met specifieke inzichten over wat trauma is, hoe het ontstaat, hoe het zich uit en hoe we deze kennis kunnen integreren in de praktijk om de aanpak van trauma te optimaliseren.

Gabor Maté ziet vele mogelijkheden voor herstel als we begrijpen hoe trauma ons welzijn beïnvloedt en als er in alle domeinen écht wordt geluisterd naar wat pijn ons leert en wil vertellen. Maté besteedt aandacht aan de vervorming van mens en systeem en wat we daarvan kunnen leren.