Terug

Webinar kinderarmoede

20 december 2018

Je ziet het vaak niet, maar in Nederland leeft één op de negen kinderen in armoede. In sommige buurten hoort zelfs één op de drie kinderen bij een gezin waar nauwelijks geld is voor gezond voedsel, onderdak of kleding.

Geldgebrek is voor deze kinderen niet het enige probleem, ook sociale uitsluiting en een onveilige situatie in het gezin richten schade aan. Armoede zorgt voor stressvolle ervaringen die de gezondheid van kinderen niet ten goede komen. Ze kampen met hoofdpijn, buikpijn, stress, vermoeidheid, depressie, stoornissen, etc.

Op latere leeftijd hebben kinderen die opgroeiden in armoede een grotere kans op ziekte, vertonen ze vaker ongezond gedrag en ze hebben minder kans hun talenten te ontwikkelen.

Webinar

Op 10 december 2018 organiseerde Alles is Gezondheid het webinar: Kinderarmoede en Gezondheid: ieder kind een kansrijke toekomst. Bekijk de uitzending:

Sprekers

Alinda Scheepers, outreachend straatwerker voor dak- en thuislozen in Eindhoven en coach voor andere ervaringsdeskundigen, deelt  persoonlijke ervaringen hoe armoede ingrijpt in iemands (gezins)leven en hoe zij aan de situatie wist te ontsnappen.

Carin Cuijpersgezondheidswetenschapper, richt zich met de GeluksBV op sociale innovaties op het gebied van geluk en gezondheid. In dit webinar neemt zij ons mee naar een Geweldige Wijk, een buurt waar elkaar helpen de norm is en waar wordt gewerkt aan stress bij kinderen en gezinnen in armoede.

Alliantie Kinderarmoede

Het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid, Missing Chapter Foundation en Alles is Gezondheid richten de landelijke alliantie Kinderarmoede en Gezondheid op. Doel: in 2030 zijn kinderen niet meer de dupe van armoede en vervallen er geen nieuwe gezinnen meer in armoede. In het webinar geeft Hans een korte toelichting. Uiteraard hoor je hier binnenkort meer over.

Thema allianties

Partijen werken thematisch samen om meer impact te maken voor bepaalde groepen in Nederland. Denk aan laaggeletterden of kinderen in armoede. Meer weten?

Terug

Praktijkvoorbeeld Blauwe zorg in de wijk

17 december 2018

Vanaf najaar 2016 is in vier Maastrichtse wijken een beweging in gang gezet naar duurzame en effectieve zorg met de vraag van de burger als uitgangspunt. Een experiment waarin zorgverleners en burgers uitgaan van mogelijkheden in plaats van beperkingen. Met deze pilot Blauwe Zorg in de wijk gaan zowel financieel als in de uitvoering uiteenlopende partijen met elkaar de uitdaging aan. Over de grenzen en schotten heen willen ze èchte innovaties realiseren; in gedrag, werkwijze en in de manier waarop naar problemen van wijkbewoners wordt gekeken. Waar staan ze nu? Acht projecten zijn inmiddels gestart en de eerste resultaten zijn in beeld gebracht aan de hand van mooie interviews, relevante tips en resultaten.

Lees het eerste magazine: “Blauwe Zorg in de wijk. Samen op weg naar een positief gezond Maastricht!

Meer over Blauwe Zorg in de wijk

Ook een voorbeeld?

Heb je een resultaat of een ervaring die het delen met andere netwerkpartners waard is? Wij delen graag!

Terug

Bied en vind activiteiten in het groen

22 november 2018

Buiten zijn in de natuur is gezond! Met Beter in het Groen vind heel Nederland eenvoudig gezond aanbod in de natuur. Activiteiten die helpen gezond te blijven of gezonder te worden. Je kunt eenvoudig jouw gezonde activiteit in het groen aanmelden.

In Beter in het Groen gaat het vooral om begeleid aanbod op het snijvlak van natuur en gezondheid, dat ook voor bijvoorbeeld doorverwijzers van nut is. Het betreft terugkerende activiteiten of een programma-aanbod op maat.

Wat al het aanbod in Beter in het Groen verbindt, is dat het plaatsvindt in een natuurlijke omgeving. Dit kan in een natuurgebied zijn, maar ook bijvoorbeeld in een stadspark of zorg(moes)tuin dichtbij huis. Het gaat erom dat mensen verleid worden te ervaren wat bewegen of ontspannen in het groen met hun gezondheid en welzijn doet.

Vind aanbod

Vul je postcode in en bekijk het aanbod in de buurt.

Plaats aanbod

Meld gratis je gezonde activiteit aan in de groenzoeker.

Netwerkadviseur Groen
Terug

Voel je Goed! in de praktijk

20 november 2018

Voel je goed! is een programma gericht op het duurzaam verbeteren van de gezondheid van laaggeletterde mensen met overgewicht. Stichting Lezen & Schijven heeft deze integrale aanpak met een groot aantal partners opgezet.

Voel je goed! is vernieuwend in de combinatie van eet- en beweegadviezen van een diëtist met praktijkgerichte groepslessen van vrijwilligers. Deelnemers leren informatie beter begrijpen en toepassen in hun dagelijks leven. Marieke Wiebing, projectleider Stichting Lezen & Schrijven en initiatiefnemer Voel je goed!: “Cruciaal, want mensen die moeite hebben met het begrijpen van informatie, lopen een groter risico op een slechtere gezondheid. Ze hebben een grotere kans eerder dan gemiddeld te sterven.”

Deelnemer Erma Finies: “Ik hoef dank- zij Voel je goed! niet aan de medicijnen voor diabetes.”

Integrale opzet

De pilot loopt van januari 2016 tot 1 juli 2019 in Hengelo, Den Haag, Zoetermeer en Rotterdam, Emmen en Hoogeveen. Bij het programma zijn veel partijen betrokken. De lesmaterialen zijn ontwikkeld met onderwijskundigen, het Voedingscentrum, Kenniscentrum Sport, de Nederlandse Vereniging van Diëtisten, diëtisten en met laaggeletterden die ervaring hebben met afvallen. Ook financieel wordt samengewerkt. Naast subsidie van FNO, dragen verzekeraar Achmea, supermarktketen Lidl, Fonds Taal maakt gezonder, Ipskamp Printing en Stichting Lezen & Schrijven zelf bij aan de kosten van Voel je goed!.

Resultaten

Via wetenschappelijk onderzoek kijken we naar verschillen in gewicht, ervaren gezondheid, gezondheidsvaardigheden, eet- en beweeggedrag en determinanten van deze gedragingen bij de deelnemers. Tot slot zetten we de kosten en baten van Voel je goed! op een rij en al tijdens het traject werven we nieuwe partners. Bekijk de resultaten.

Obstakels overwinnen

Laaggeletterden met overgewicht zijn dubbel kwetsbaar en moeilijk bereikbaar. Daarom heeft Stichting Lezen & Schrijven behalve via de diëtisten ook via welzijnswerkers en klantmanagers binnen welzijn, werk en onderwijs geworven. Wiebing: “Als het nodig is gaan we naar de doelgroep toe. We zorgen bijvoorbeeld voor voorlichting en een vrijblijvende opstap-les in een buurthuis. We zien dat de animo er wel degelijk is. Het lijkt omslachtig, maar het gaat om mensen die problemen kunnen hebben om naar de diëtist te gaan of telefonisch onderzoeksvragen te beantwoorden.”

Contact

Meer weten? Neem contact op met Marieke Wiebing van Stichting lezen & Schrijven via marieke@lezenenschrijven.nl of 070 3022660

Meer weten?

Heb je belangstelling voor deze integrale aanpak?

Video

De integrale aanpak van alle kanten belicht.

Infographic

Bekijk de infographic. Voel je Goed! in het kort.

Terug

Interview: Schuldhulpverlening draagt bij aan gezondheid

13 november 2018

Een vitalere bevolking die gelukkiger is. Vitalere wijkbewoners, vaders, moeders, leerlingen, mantelzorgers, werknemers, patiënten. Voorkomen – u voelt hem aankomen– is beter dan genezen. Maar zoals zo vaak het geval is met clichés: het is ook echt waar. Voorkomen bespaart narigheid en geld. Vandaar dat ‘Alles is gezondheid’ samenwerking tussen partners faciliteert zodat Nederlanders verleid worden tot gezonder en vitaler gedrag. Ferry Koper, adviseur Alles is Gezondheid, weet er alles van.

Wat is de achtergrond van het Nationaal Programma Preventie ‘Alles is gezondheid’?

Koper: “Het programma is ontstaan op initiatief van de Tweede Kamer en samen met partijen uitgewerkt door het ministerie van VWS, maar het wordt gevormd door het veld, door mensen in organisaties afkomstig van ‘werk’, ‘zorg’, ‘onderwijs’ en ‘wijk’. Vanuit de samenwerking in en tussen deze domeinen proberen we de vitaliteit van de Nederlanders te stimuleren. Ik ben verantwoordelijk voor die benadering vanuit ‘zorg’.”

Op welke wijze brengt het Nationaal Programma Preventie ‘Alles is gezondheid’ een maatschappelijke beweging op gang om Nederland gezonder en vitaler te maken?“

Dat doen we onder meer door op werkende voorbeelden de schijnwerpers te zetten en ze te tonen aan het brede veld. Vaak overzien betrokkenen de vernieuwing, de proceswaarde, niet en is men, terecht, bezig om op een creatieve manier dagelijkse problemen op te lossen. Wij brengen deze vernieuwers bijeen en dan groeit er een nieuwe stroom. Een stroom die de laatste jaren steeds meer door mensen uit verschillende hoeken en in samenwerking met scholen, bedrijven, buurten en de zorg wordt aangezwengeld, omdat de doelen in wezen hetzelfde zijn. Een gezonde wijkbewoner is ook een gezonde werknemer, om maar een voorbeeld te geven. Fantastisch om te zien!”

Jullie werken met ‘pledges’. Wat zijn dat?“

Een pledge is een soort convenant op één A4-tje waarin staat hoe een aantal partijen samen acties organiseert om ons land vitaler te maken. Denk aan een project waarbij een bank, een ziekenhuis, huisartsen, gemeenten, een zorgverzekeraar, een burgerinitiatief en een patiëntenvereniging  de handen ineenslaan. Vaak gaat het om lokaal of regionaal niveau. Ook plaatsen we op onze website filmpjes van mooie initiatieven. Verder organiseren we symposia en bijeenkomsten om kennis actief te kunnen delen en het netwerk te versterken en uit te breiden. We hebben nu 400 pledge-houders en 3.000 partners, zowel publiek als privaat.”

Waarom juist inzetten op vitaliteit?

“Onze gezondheid wordt voor minder dan de helft bepaald door de gezondheidszorg. Andere invloeden zijn bepalender. Er zijn veel factoren die vitaliteit beïnvloeden. Vaak wordt dan gedacht aan de klassieke factoren zoals voeding, alcohol, rookgedrag, bewegen en ontspanning: de bekende onderdelen van een (on)gezonde leefstijl. En dat is goed. Maar interessanter wordt nog de ‘aanvliegroute’. Daar moeten we veel zwaarder op inzetten en dat zien we partners nu ook meer en meer doen. Het is zaak andere, dieper liggende factoren op z’n minst mede onder de loep te nemen; denk aan schulden, armoede, laaggeletterdheid, sociale aspecten, zingevening. Een integrale benadering met als resultaat een vitalere bevolking. Op die manier worden een boel mensen gelukkiger en blijven ze gezonder en vitaler – en weg van de zorg. Dat kost ook nog eens minder.”

Hoe beoordelen jullie wat er aan de hand is en wat werkt?

“Wat er aan de hand is, bepaalt de burger, wijkbewoner, student, leerling, werknemer, patiënt, mantelzorger. 75% van de mensen met schulden heeft gezondheidsklachten. De helft van onze zorgkosten wordt gemaakt door een relatief kleine groep Nederlanders. Daar kun je niet omheen. Het is maar een voorbeeld. En de voorbeelden liggen voor het oprapen. De tendens is dat dergelijke, vaak geclusterde issues gelukkig meer onderkend worden en in gezamenlijkheid en in samenhang bekeken worden en vanuit bewoners worden aangevlogen. Hier kunnen we enorme vitaliteitswinsten boeken.”

Hoe weet je of jullie inspanningen het beoogde effect hebben?“

De Universiteit van Maastricht volgt of onze acties een maatschappelijke beweging op gang brengen en of we op grond van bepaalde indicatoren inderdaad kunnen vaststellen of mensen vitaler en gezonder worden, of onze partners erin slagen een omslag te bewerkstellingen van repareren naar voorkomen, naar vitaliteit. En, er zit dus ook nog een economische component aan: mensen die gezond zijn, zijn arbeidsproductiever. En trouwens ook gelukkiger.”

Welke rol speelt technologie in het vitaler maken van Nederland?

“Technologie kan helpen de gewenste beweging op gang te brengen en te houden, mits die technologie de inhoud volgt. Ik heb lang in de zorgtechnologiebranche rondgelopen. Te vaak nog worden producten ontwikkeld die aanbodgericht zijn en waar niemand echt op zit te wachten. Het uitgangspunt moet de vraag zijn. Mijn advies aan fabrikanten van apps en andere technologie is: kies voor een meer holistische benadering van de mens en zie technologie als een middel in plaats van een doel. Laat je leiden door de inhoud.”

*Dit interview is op 23 maart 2018 verschenen op de website van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid.

Meedoen?

Met ruim 3000 organisaties werken we aan een gezonder Nederland voor iedereen.

 

Terug

Leerwerkplaats Jubbega biedt kansen

12 oktober 2018

De economie in Nederland draait goed, maar niet iedereen doet mee. Met name laagopgeleide, niet gekwalificeerde jongeren (ca. 160.000!) beschikken niet over de 21-eeuwse vaardigheden om duurzaam te participeren op de arbeidsmarkt. Oorzaken liggen vaak in een combinatie van sociaal-maatschappelijke problemen waardoor deze jongeren geen aansluiting met de arbeidsmarkt hebben.

Met name voor jongeren en laaggeletterden, veelal zonder startkwalificatie is de  afstand tot de arbeidsmarkt groot. Zij lopen daarmee een verhoogd risico op gezondheidsproblemen, financiële problemen en langdurige werkloosheid. Onze partner Staatsbosbeheer, drie Friese gemeenten en het Nordwin College hebben daarom de handen in één geslagen. Het doel: werken in het groen, leren én een diploma halen. Dat is de kern van Leerwerkplaats Jubbega.

“De leerwerkplaats vult een leegte op waarvoor de maatschappij geen oplossing heeft”, aldus Dennis Benedictus, teamleider Staatsbosbeheer.

Een uitgelezen kans

Praktijkleerplaats Jubbega biedt de jongeren een toekomstperspectief. Elk jaar krijgen 15 deelnemers de kans om hun vaardigheden zo te ontwikkelen, dat deze aansluiten op de arbeidsmarkt. Er is niet alleen aandacht voor hun houding en gedrag, maar ook voor lezen en rekenen aan de hand van de praktijk. Juist deze koppeling met de praktijk maakt het leren toegankelijk.

Award voor best practice

Niet alleen voor de deelnemers, maar ook voor de aangesloten partijen biedt Jubbega toekomstperspectief. Gemeenten investeren in de toekomst van bewoners waardoor blijvend uitval wordt voorkomen. Lokale ondernemers kunnen gericht opgeleid personeel aantrekken. En Staatsbosbeheer kan met behulp van deze jongeren de natuur nog beter beheren. Genoeg redenen de RBB-Award 2018 in de wacht te slepen: de prijs voor het meest actuele en originele project in de publieke sector.

Bekijk de website van Staatsbosbeheer voor nog meer inspirerende praktijkverhalen van de deelnemers van Leerwerkplaats Jubbega.

Beeldverhaal

Nieuwsgierig naar de verhalen? In dit beeldverhaal leer je een aantal deelnemers beter kennen!

Maatschappelijke rol

Staatsbosbeheer speelt op verschillende gebieden een maatschappelijke rol en werkt samen met veel partners.

Terug

Popular Education: leren veranderen door samen te ‘spelen’

21 augustus 2018

Onderwijs in de taal van het volk, dat is waar het om gaat bij de interventie Popular Education. Niet leren vanuit de boeken, maar leren van eigen ervaringen. Popular Education richt zich op de aanpak van sociale vraagstukken onder kwetsbare groepen. Het sluit aan bij de ervaringswereld van mensen en ontwikkelt van daaruit handelingsperspectief.

Samen spelen

Popular Education geeft de betrokkenen inzicht in welke gezondheidsproblemen er spelen binnen een bepaalde bevolkingsgroep. Denk aan obesitas, roken of alcoholisme. Vervolgens wordt bekeken hoe dit samenhangt met de sociale positie van de groep. De aanpak is er op gericht om inzicht te geven in wat mensen kan motiveren om hun eigen gezondheid te bevorderen. Men leert hierbij veranderen door samen te ‘spelen’. Deelnemers van Popular Education leren vaardigheden en technieken eigen maken door te werken met muziek, theater, plaatjes en beeldenkunst.

Betere gezondheid Somalische/Afghaanse Nederlander

Zo is er een Popular Education-training ontwikkeld in het kader van het project ‘Betere gezondheid voor Somalische en Afghaanse Nederlanders’. Afghaanse en Somalische Nederlanders hebben een slechtere psychische en lichamelijke gezondheid dan autochtone Nederlanders. Ze doen vaker een beroep op zorgvoorzieningen en vinden dat ze onvoldoende regie over hun leven hebben. Dit project wil de gezondheidsachterstanden bij de Somalische en Afghaanse Nederlanders verminderen door de gemeenschap te versterken en het individu. Lees meer over het project.

Interview

Movisie interviewde Mellouki Cadat en Bora Avric over deze manier van ‘ervarend leren’.

Terug

300 partijen in de doe-stand in de bestrijding van laaggeletterdheid

25 juli 2018

Hoe kunnen we de komende jaren laaggeletterdheid voorkomen en terugdringen? Deze vraag stond centraal tijdens drie Dialoogdagen Aanpak Laaggeletterdheid 2020+, georganiseerd door de ministeries van OCW, VWS, SZW en BZK en de Vereniging van Gemeenten (VNG). Met in totaal 300 verschillende partijen is nagedacht over een nieuwe meerjarige aanpak voor een geletterd en digitaalvaardig Nederland. Deze interactieve dagen werden geleid door dagvoorzitter Hans Christiaanse van Alles is Gezondheid.

Om de in totaal 2,5 miljoen mensen in ons land te helpen, die moeite hebben met de Nederlandse taal, loopt sinds drie jaar het programma Tel Mee Met Taal. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat zij sneller naar een taalcursus komen? Hoe krijgen we kinderen op school weer meer aan het lezen? Hoe zorgen we ervoor dat ze ook via de computer hun zaken kunnen regelen? Zoals het maken van een afspraak met de huisarts? Volgend jaar loopt het programma af. Toch moeten we verder om deze groep te helpen met lezen, schrijven, rekenen en/of werken met computers.

Ambitieuze vervolgaanpak

Daarom hebben de ministeries van BZK, OCW, SZW, VWS, en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) in juni en juli dit jaar Dialoogdagen georganiseerd. In Den Haag, Almere en Den Bosch kwamen organisaties uit het hele land bij elkaar. Het ging om onder andere wethouders, artsen, taalcoaches, bibliotheekmedewerkers, beleidsmedewerkers, onderzoekers en mensen die zelf moeite hebben met lezen en schrijven.

Samen spraken zij over hoe het straks verder moet als het programma Tel Mee Met Taal is afgelopen. Tijdens de Dialoogdagen is de basis gelegd voor een ambitieuze vervolgaanpak van laaggeletterdheid, leesbevordering en digitale inclusie. Er werd stil gestaan bij de vragen: Waar staan we nu? Wat moet er nog gebeuren? Welke uitdagingen liggen er nog? En hoe kunnen we die het beste aanpakken? Over deze en andere vragen is van gedachten gewisseld met iedereen die hier direct mee te maken heeft. Want samen weten we meer.

Dialoogdagen in beeld

Bekijk hieronder de video’s en visuele verslagen om een indruk te krijgen van de zeer geslaagde bijeenkomsten. Klik op de afbeelding om de visual te vergroten.

Dialoogdag in Den Haag (19 juni 2018)


Dialoogdag in Den Bosch (28 juni 2018)


Dialoogdag in Almere op 4 juli 2018


Tel Mee Met Taal

Tel mee met Taal geeft een extra impuls aan het voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid.

Factsheet dialoogdagen

Benieuwd naar de opbrengst van de Dialoogdagen? Lees de factsheet en interviews.

Terug

Brochure: Samen recht doen aan gemeenschapskracht

Gemeenschapskracht is de motor om in een buurt, dorp of wijk gezamenlijke doelen te bereiken, zoals: meer sociale cohesie, meer zorgen voor elkaar, meer gezondheid, meer werk, meer (sociaal) ondernemerschap en meer participatie. Deze brochure is een gids om te komen tot meer gemeenschapskracht.

Naar aanleiding van de 1e Nationale Dialoog Gemeenschapskracht op 17 mei 2018 in Utrecht is de brochure Samen recht doen aan gemeenschapskracht verschenen. Een gids over wat gemeenschapskracht is, met praktijkvoorbeelden en handreikingen om aan de slag te gaan: via een coöperatie, wijkdialoog, wijkinfrastructuur en wijkcontract.

Expliciteren wat er al is

De gids is gemaakt om de enorme kracht van gemeenschappen voor gezondheid, zorg en participatie te expliciteren. Om breed bekend te maken wat buurt-, dorps- en stadscoöperaties zijn en doen. En om nog meer samen te werken met gemeente(n) en wijkpartners, niet op een vrijblijvende manier maar vanuit gelijkwaardigheid en met veel zingeving en resultaat.

Een wijkgerichte aanpak in vier stappen

In de gids wordt beschreven wat we verstaan onder het begrip ‘gemeenschapskracht’ en waarom het zo belangrijk is. Je leest wat het betekent als onze participatiemaatschappij kantelt van zelfredzaamheid naar samenredzaamheid. En als onze zorg en ondersteuning wordt georganiseerd vanuit de leefomgeving: kleinschalig, lokaal en samen met bewoners. Ten slotte geven de auteurs een aanzet tot een wijkgerichte aanpak in vier stappen.

Download de brochure

De gids wordt de komende maanden zowel digitaal als fysiek verspreid. Download de online versie van de brochure hier.

1e Nationale Dialoog

Lees interviews en voorbeelden naar aanleiding van 1e Nationale Dialoog Gemeenschapskracht.

Terug

Geen “ik-stond-erbij-en-ik-keek-ernaar”-onderzoek

4 mei 2018

Ik ben sociaalwetenschappelijk onderzoeker bij TNO. Ik wil weten of en hoe iets werkt. Maar mijn schrikbeeld is om 2 jaar lang te onderzoeken, te volgen en te meten. En dan achteraf, in een mooi dik rapport, te concluderen dat er bij voorbaat geen effecten te verwachten waren. Bijvoorbeeld omdat er bij aanvang al geen draagvlak was voor de interventie, omdat de juiste doelgroep niet bereikt werd, of omdat de betrokkenen feitelijk niks anders zijn gaan doen dan ze al deden. Terwijl we dat al die tijd konden zien aankomen; we stonden erbij en we keken ernaar…

Participatief actieonderzoek

Participatief-actieonderzoek is alles behalve een ik-stond-erbij-en-ik-keek-ernaar. Als actieonderzoeker ben je onderzoeker, adviseur, trainer en coach in één. Actieonderzoek is ontwikkeld om juist de praktijk tussentijds te veranderen, een aanpak door te ontwikkelen en knelpunten te identificeren en op te lossen op het moment dat ze zich voordoen. Niet om te onderzoeken óf het werkt, maar om te zorgen dát het werkt. En dat is precies de uitdaging die we 1,5 jaar geleden samen met de sociaal makelaars in Gouda in een door ZonMw gesubsidieerd onderzoek zijn aangegaan.

De sociaal makelaar is een antwoord op de vraag van gemeentes hoe inwonerparticipatie in het sociaal domein te bevorderen is. In Gouda vervult de sociaal makelaar vanuit het sociaal wijkteam de verbindende rol tussen zorg, welzijn en wijkinitiatief. In het actieonderzoek van 2016 tot 2018 had ik de bijzondere kans met hen in de praktijk mee te kijken, te denken en mee te leren over wat een sociaal makelaar doet, wat de functie tot een succes maakt en hoe ze om konden gaan met de dilemma’s van het werk.

De toegevoegde waarde voor de praktijk

Nu kan ik natuurlijk enthousiast vertellen hoe leuk en inspirerend ik het vond, maar dat heeft toch een hoog “wij-van-WC-eend-adviseren-WC-eend” gehalte. Daarom heb ik Berthie Melissen, Sociaal Makelaar in Gouda gevraagd naar haar ervaringen met participatief actieonderzoek:

“Als startend team van 4, met een vernieuwende opdracht en de taak de eigen functie vorm te geven, geconfronteerd worden met een onderzoek vanuit TNO is een spannende. Daar moesten we even goed over nadenken. Maar al snel realiseerden we dat dit een kans was om met een kritische blik van de TNO onderzoekers en de helpende structuur van het soort onderzoek, de functie van sociaal makelaar op de kaart te kunnen zetten. Als ook uit onderzoek zou blijken dat deze functie kon brengen waar wij zo met elkaar in geloofden, dan zou dat toch geweldig zijn.

Nu, terugkijkend op bijna 2 jaar samenwerking, zien we dat het onderzoek heeft bijgedragen aan een mooie doorontwikkeling van de functie. De onderzoekers voegden in, hielden spiegels voor, luisterden, checkten, onderzochten en beschreven, ondersteunden met werkvormen, blikten met ons terug en stelden met ons bij, waardoor het actie-onderzoek ons proces van ontwikkelen extra richting en structuur gaf. 

We zijn er blij mee dat we toen die stap hebben gezet en gezegd hebben: ja, loop maar mee, kijk maar in onze keuken!”

Praktische handvatten voor andere gemeenten

Het actieonderzoek heeft niet alleen de sociaal makelaars wijzer gemaakt over hun handelen, maar heeft ook een handreiking opgeleverd. Dit alles behalve doorsnee-onderzoeksverslag is niet alleen het bewijs van de lessen die we met elkaar geleerd hebben in de afgelopen 1,5 jaar, maar laat ook zien hoe Gouda al stappen heeft gezet om de participatiemaatschappij handen en voeten te geven. Ik hoop en verwacht dan ook dat het andere gemeentes praktische handvatten biedt om de sociaal makelaar in te zetten als schakel tussen zorg, welzijn en buurtinitiatief. En mochten ze daarbij een actieonderzoeker nodig hebben, dan kijk ik er zeker naar uit hen daarbij te ondersteunen.

Marloes van der Klauw en Berthie Melissen zijn eerder door Alles is gezondheid… geïnterviewd over de functie van sociaal makelaars in de gemeente. Lees het interview in het jaarverslag 2017 (pagina 8).

Marloes van der Klauw

Marloes van der Klauw is actieonderzoeker Healthy Living bij TNO.

Handreiking sociaal makelaar

Een praktische handreiking voor gemeenten en professionals in het sociaal domein