Estafetteblog #13: Welke kansen liggen er voor het stimuleren van bewegen in groen in de nieuwe omgevingswet?

Alles is Gezondheid is een lerend netwerk van, voor en door duizenden partners. ‘De Estafette’ is onze doorgeefblog waarin partners vragen stellen en kennisdelen. Een blog waar we allemaal wat aan hebben.

Vraag:
Uit het vorige estafetteblog blijkt dat innovatief aanleggen van groen zowel actieve mobiliteit als de bredere gezondheid bevordert. Er zijn steeds meer nieuwe duurzame technologieën die daarbij kunnen helpen en de toegevoegde waarde weegt op tegen de kosten. Vincent Luyendijk, die vanuit innovatie netwerk Horizons – bedrijven, NGO’s en steden ondersteunt futureproof te blijven, is benieuwd naar het volgende: ‘Hoe kijkt Jeannette van der Veer vanuit haar ervaring aan tegen de kansen die er liggen voor het stimuleren van bewegen en ontspannen in het groen in de nieuwe omgevingswet (of plannen of visie)?’

Jeannette van der Veer, Programmamanager Gezondheidsbevordering en Onderzoek & Waarnemend directeur Publieke Gezondheid GGD Gooi en Vechtstreek, geeft antwoord op deze vraag.

‘Groen is het meest integrale concept wat je kunt hebben vanuit zowel het sociaal als fysiek domein. Het is een meekoppelthema tussen het sociaal en fysiek domein. Zo kun je paralelle belangen voor gezondheidswinst behalen.

Rol van de omgevingswet

De omgevingswet biedt de mogelijkheid om inzet op groene leefomgeving te stimuleren. Belangrijk is dat groen in de omgevingsvisie belandt zodat de waarde erkend wordt en geborgd blijft en sturing op plannen en uitwerking op de gezonde leefomgeving mogelijk is. In de Wpg Wet publieke gezondheid staat beschreven dat gezondheidseffecten door gemeenten meegewogen moeten worden bij bestuurlijke beslissingen. De omgevingswet gaat ons nu helpen om dit artikel beter uit te kunnen voeren.

Verbinding met de groene wereld

Vanuit de GGD/het sociaal domein kunnen we op dit thema adviseren en het belang van groen voor gezondheid, klimaat en biodiversiteit agenderen. Een aantal jaar geleden hebben we ons verbonden aan een provinciaal overleg Noord Holland vanuit Groen Kapitaal om verbinding te krijgen met de groene wereld. Dit heeft ons geholpen te komen waar we nu zijn. Neem bijvoorbeeld de jaarlijkse regionale campagne 30 Dagen Gezonder, waaruit blijkt dat groen een steeds relevanter onderwerp is geworden. En we hebben de gewenste contacten opgebouwd met wie we groen op het netvlies houden.

Gezonde leefomgeving meenemen in plannen en vraagstukken

Naast economische factoren als wonen, werkgelegenheid etc. is het nu tijd om de gezonde leefomgeving mee te nemen in alle bouwplannen/herstructuringsvraagstukken die er zijn. Een woonomgeving moet aantrekkelijk zijn en inwoners en werknemers verleiden om naar buiten te gaan en te bewegen. Ook inwoners die minder mobiel zijn. Bij de huidige tendens van verdichting is dit een uitdaging.

Huidige ontwikkelingen en kansen

Meer kansen die er liggen voor het stimuleren van bewegen en ontspannen in het groen in de nieuwe omgevingswet/plannen visie zijn:

• De Provincie Utrecht schrijft voor dat groen parallel mee moet groeien met capaciteit woningbouw;
• Wijken met een lage sociaal-economische status zijn veelal in het bezit van woningcorporaties. Hier liggen kansen om afspraken te maken m.b.t. binnentuinen te vergroenen en te laten beheren door de bewoners en is een stimulans voor sociale cohesie in de buurt. Vergroenen van schoolpleinen blijft een mooi aandachtsgebied. Helaas zijn veel pleinen nu buiten schooltijd afgesloten om vandalisme te voorkomen;
• Ook is er een koppeling van lokaal sportakkoord aan het lokaal preventieakkoord;
• Het gebruik van de natuur kost geen geld.

Artificial Intelligence en de menselijke maat
Nog een reactie op het estafetteblog van mijn voorganger Vincent Luyendijk: Artificial Intelligence is erg interessant en kan ons veel leren. Vergeet echter de menselijke maat niet. Er zal altijd een groep blijven waar geen data over beschikbaar komt. Belangrijk is ook in gesprek te blijven.

Beter in het Groen

Vanuit het project Beter In Het Groen stimuleren we inwoners om meer gebruik te maken van het groen, we overtuigen huisartsen vanuit wetenschappelijke onderbouwing dat gebruik maken van het groen een positief effect heeft op het welbevinden van mensen en zelfs genezend kan werken bij bijv. diabetes type 2, afvallen en bewegen.’

Jeannette haar doorgeefvraag:
‘De gemeente Almere werkt er aan de stad nog gezonder en welvarender te maken met behulp van groen en natuur. Hester Kersten betrekt daar als programmamanager bewust de sociale en gezondheidssector bij. We zien groen steeds vaker terug in (gemeentelijke) plannen rondom gezonde en sociale wijken, wel ontbreekt vaak de connectie met het fysieke domein. Ik ben benieuwd naar Hesters idee bij de reden hiervan en wat ze tegenkomt in het proces?’