Hoe bevorderen we de mentale gezondheid van mensen in een kwetsbare positie?

Deze vraag stond centraal tijdens de Mental Meetup (2 februari 2023), georganiseerd vanuit de kabinetsbrede aanpak ‘Mentale gezondheid: van ons allemaal’. Ervaringsdeskundigen, beleidsmedewerkers, initiatiefnemers en professionals van partnerorganisaties wisselden onder leiding van Karen van Ruiten kennis, voorbeelden en ideeën uit over mentale weerbaarheid en factoren die hier invloed op kunnen hebben zoals geld, bestaanszekerheid, bewegen en cultuur.

Het doel van deze tweede Mental Meetup:

• Het bespreekbaar en zichtbaar maken van het belang van mentaal gezond zijn en blijven.
• Partnerorganisaties te informeren over de aanpak en aanpalende activiteiten.
• Inspirerende praktijkvoorbeelden delen en nieuwe activiteiten verbinden aan de landelijke beweging voor mentale gezondheid.

Alleen dan Samen
Mia Wessels, arts, spreker en inspirator, benadrukt in haar Spoken Word het belang van naar elkaar luisteren en echt nieuwsgierig zijn naar de ander. Naast kwetsbaar zijn we ook krachtig. En in welke ‘groep’ je je ook bevindt, wie verlangt er niet naar een gevoel van écht samen?
Luister en kijk naar Alleen dan Samen van Mia Wessels

Verkenning Pharos
Om de urgentie in beeld te brengen en het verband te leggen tussen het effect van stress (door geldzorgen) en de mentale weerbaarheid, voerde Pharos een verkenning uit naar de mentale gezondheid van mensen in een kwetsbare positie. Meer over de verkenning.

Initiatieven die helpen
Twee mooie voorbeelden van initiatieven die mensen in een kwetsbare sociaaleconomische positie helpen zijn Geldfit en Stut Theater.

• Bij Geldfit krijgen mensen een passend advies of worden ze in contact gebracht met iemand die met ze meedenkt.
• Stut Theater geeft een podium aan mensen die vaak niet gehoord of gezien worden.

In beweging
Beweging kan mensen (in een kwetsbare positie) mentaal, fysiek en op het sociale vlak helpen. Stichting Life Goals opende tijdens de Mental Meetup de deuren voor buurtgenoten en zet zich in om mensen die dit nodig hebben via samen sporten nieuw perspectief te bieden.

Schulden en mentale problemen
Sadik Harchaoui en Amine Bakkali van SchuldenlabNL benadrukten de noodzaak van samenwerken en het belang van de ervaringen en behoeften van mensen over wie het gaat. Persoonlijke verhalen zijn onder meer terug te vinden in het onderzoek dat Amine deed naar de samenhang tussen schulden en psychische problemen bij jongeren.
Lees ons interview met Amine en download het onderzoek

Brede benadering
Hoe kom je uit een isolement? Hoe zoek je hulp als je niet beseft dat je in een kwetsbare positie verkeert? Karen van Ruiten benaderde mentale gezondheid vanuit verschillende invalshoeken met Staatssecretaris Maarten van Ooijen, (VWS), Carsten Herstel, directeur-generaal Sociale Zekerheid en Integratie (SZW) en ervaringsdeskundigen Sali, Christiaan en Emine.  Ter inspiratie, enkele citaten:

Sali: “Geloof in ons, vertrouw in ons en help ons onze kracht te laten zien.”

Maarten van Ooijen: “Mijn les uit deze verhalen is dat als je met een hulpvraag komt door zorgen of stress dat we in het zorgsysteem de klok terug moeten zetten en op zoek moeten gaan naar de trigger. Het zorgsysteem draait nu nog de klok vooruit; heb je problemen, dan kijken we naar hoe we die oplossen. We moeten kijken naar hoe het komt.”

Karsten Herstel: “Hoe kun je mensen vanuit beleid helpen als ze worstelen met geldzorgen. Geldzorgen zijn vaak een katalysator voor heel veel problemen binnen een huishouden.”

Emine: “De schaamte en het taboe moeten doorbroken worden om geholpen te kunnen worden voor een hoopvolle toekomst.”

Staatssecretaris Maarten van Ooijen roept meer organisaties op zich aan te sluiten bij de landelijke beweging voor mentale gezondheid in Nederland. Bekijk en deel de video.

Deze tweede Mental Meetup is één van de initiatieven van ‘Mentale gezondheid: van ons allemaal’: een dag waarop activiteiten worden georganiseerd op diverse plekken in het land met mentale gezondheid als thema. Staatssecretaris Van Ooijen van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) initieerde samen met collega bewindspersonen van VWS, SZW en OCW de kabinetsaanpak ‘Mentale gezondheid: van ons allemaal’.

We hebben in Nederland de afgelopen 150 jaar een uitermate betrouwbaar energiesysteem gebouwd en onze samenleving is dan ook gebaseerd op het feit dat er altijd energie is. We willen met elkaar de klimaatdoelen halen, maar met natuurlijke bronnen kunnen we op lange termijn niet aan de enorme energievraag voldoen.

Kunnen we toe met minder energie? Wat zou ons en de wereld dat kunnen opleveren? En hoe hangt deze vraag samen met het model van marktdenken dat gericht is op economische groei. Is dit model nog wel van deze tijd?

Het loslaten van permanente toegang tot energie is spannend, maar lijkt onvermijdelijk. Deze webinar is de eerste in de reeks waarin we onderzoeken hoe de energietransitie vorm kan krijgen en welke consequenties deze heeft op onze gezondheid in de breedste zin van het woord.

Deze eerste editie van 26 januari 2023 is drukbezocht door belangstellenden uit de enegiesector en verschillende sociale domeinen. Er is afgetrapt door:

• Koen Eising (CSR Director bij energiebeheerder Alliander)
• Hans Stegeman (Chief Economist bij Triodos Bank)
• Hans Schnitzler (Filosoof en publicist)

Het gesprek wordt geleid door Karen van Ruiten (Alles is Gezondheid)

Kijk hier het webinar terug:

Anoek Meijer werkt voor de gezondste coalitie van Nederland, de HANNN (Healthy Ageing Network Northern Netherlands) en met de Gezonde Huiskamer trekt ze de wijken in om life style checks te doen en via het spinnenweb van Positieve Gezondheid advies te geven aan bewoners. Stap voor stap kan heel Noord Nederland zo aan de gezondheid werken. Een mooi streven. Wat zijn de ervaringen en leermomenten? We spraken Anoek die tijdens het jaarcongres in Amersfoort met haar Gezonde Huiskamer aanwezig was.

Waarom is jullie mobiele Gezonde Huiskamer in het leven geroepen?
‘We zijn een paar jaar geleden begonnen, vooral omdat ze wilden kijken wat het verschil is tussen bepaalde blue zones en hoe wij hier in Noord Nederland leven. Tegelijkertijd met onze start is ook een bus in Portugal en in Denemarken begonnen om van de gebieden kunnen vergelijken hoe wij eten hoe wij bewegen etc. Dat was eigenlijk zo’n groot succes dat we de Gezonde Huiskamer door zijn blijven gaan.’

Wat kun je als wijkbewoner doen als je jullie ‘huiskamer’ binnenstapt?
‘Wij doen een paar fysieke testjes, we meten bijvoorbeeld iemands knijpkracht, gewicht, bmi, lengte, buikomvang en daarnaast nemen we een vragenlijst af gericht op Positieve Gezondheid. Die vragen gaan ook over aspecten als sociale contacten en je gelukkig voelen. Bij onze Positieve Gezondheidstafel kunnen mensen het spinnenweb invullen, zodat ze kunnen zien waaraan ze willen werken.’

Wat gebeurt er daarna? Verwijzen jullie, indien relevant, door naar lokaal aanbod?
‘Wij staan bij locaties of evenementen, waar we mee samenwerken en we proberen ook altijd samenwerking aan te gaan in de wijk waar we staan. Met lokale organisaties op het gebied van gezondheid en welzijn. Huisartsen, buurthuizen, etc. dat kan eigenlijk van alles zijn. We zorgen ervoor dat we de sociale kaart bij ons in de bus hebben. Zelf bieden we geen concreet gezondheidsprogramma dat je kunt volgen, wij maken mensen bewust van hun gezondheid en sporen ze aan stappen te zetten om die te verbeteren. Daarom is samenwerking belangrijk.’

Jullie zijn al een enige tijd ‘onderweg’. Heb je een voorbeeld van wat je meemaakt?
‘Ik vind het interessant om in zo een wijk écht met mensen te praten. Laatst had ik bijvoorbeeld een dame van 96, die net haar tweede man was verloren. Het was bomvol, er stond een wachtrij voor een test, maar ik heb met haar een mooi gesprek gehad over hoe ze zich voelde. Op een gegeven moment was ze in tranen en toen zei ze: ‘Ja, maar jij moet opschieten.’ Ik gaf aan dat ik aandacht voor haar op dat moment belangrijk vond en heb rustig het gesprek met haar voortgezet. Ze vond het zo fijn had niet het idee dat ze druk voelde. Er is ook een mevrouw die ons echt opzoekt. Ze is al vier keer geweest om te kijken hoe het met haar gaat. Het leuke is, dat ze mij herkent, zich op haar gemak voelt en dat we zien hoe ze vordert. Op een locatie waar we wat langer aanwezig waren, kwam iemand er via de tests en het spinnenweb achter, dat hij meer moest gaan bewegen. Later zocht hij ons weer op om zijn nieuwe wandelschoenen te laten zien. Hij was komen wandelen. Mooi toch? Zelf heb ik ontdekt in wat voor mooie omgeving we eigenlijk wonen. Daar ben ik bewuster van gaan genieten.’

Jullie hebben ook met een gemeente een pilot gedaan met het belonen van bewoners die een leefstijlcheck lieten afnemen. Wat heb je daar ervaren en geleerd?
‘We hebben met een gemeente via de coronagelden aan het verbeteren van de leefstijl van inwoners gewerkt. Ze wilden mensen weer activeren na de coronaperiode waarin mensen minder zijn gaan sporten en bewegen en daarnaast wilden ze lokale ondernemers helpen. Zo is de waardebon ontstaan. Wij konden via de gezondheidscheck inwoners laten zien waar ze stonden en wat punten waren om te verbeteren en dan kregen zij na de check een bon van 100 euro om te besteden bij lokale ondernemers, bijvoorbeeld aan een sportabonnement. Een goed idee, maar er wed misbruik van gemaakt. Sommige mensen kwamen meerdere keren de test doen om die bonnen te incasseren. Door de drukte moesten mensen soms wel drie uur in de rij staan. Die beloning is een goede trigger voor de doelgroep die we graag zien, dus we gaan er wel mee aan de slag om het idee aan te scherpen. We kunnen die beloning bijvoorbeeld in delen toekennen zodat we bewoners nog stimuleren stappen te zetten en terug te komen.’

Wat gebeurt er (internationaal) met de data?
‘Voor een bepaalde periode hebben we data verzameld, maar wij moeten dan iedereen om toestemming vragen, dus daar zit wel een administratie achter. We doen het nu voor de inwoners zelf dus wordt de data niet bewaard. Maar het is wel waardevolle data natuurlijk in de toekomst zou het mooi zijn die bij te houden. Wij zijn momenteel bezig met de koppeling met Positieve Gezondheid en PLUK (digitale ondersteuning bij lokaal doorverwijzen) en dan wordt de data ook opgeslagen.’

Wat zijn jouw wensen voor de toekomst van de Gezonde Huiskamer?
‘We willen de mooie samenwerkingen in de wijken voortzetten want je ziet echt dat mensen terugkomen en er echt mee bezig zijn. Ook het vergroten van kennis over Positieve Gezondheid en het ontwikkelen van persoonlijke gezondheidsomgevingen (PGO’s) is belangrijk. Zo kunnen mensen zelf daar ook actief met hun gezondheid bezig en daar ontlast je ook de huisarts bijvoorbeeld mee. Als bijvoorbeeld naar voren komt dat iemand naar welzijn kan of naar een wandelclub, dan hoef diegene niet voor het probleem naar de huisarts. We laten zien wat er in de buurt te doen is. We willen verder met Positieve Gezondheid in de Gezonde Huiskamer en PLUK, de concrete vertaling van Positieve Gezondheid introduceren.

Samenwerken

De Gezonde Huiskamer kan ingezet worden bij evenementen, maar ook als een laagdrempelige manier om in gesprek te gaan met bewoners van dorpen en wijken.
Neem contact op.

Kinderen zitten steeds jonger achter een beeldscherm. Onderzoek wijst uit dat dit veel negatieve gevolgen heeft. Zo draagt het bij aan een nieuwe epidemie van bijziendheid. En het is niet gezond voor hun houding, conditie, gewicht en motoriek. Wil je meer weten over deze problemen? En wil je als professional een bijdrage leveren aan een gezonder gebruik van beeldschermen en media? Kijk dan het webinar van 5 november terug, georganiseerd door netwerk Zicht op Buiten (getrokken door Vasanthi Iyer) in samenwerking met Alles is Gezondheid.

Sprekers

Sprekers zijn o.a. Caroline Klaver, oogarts en hoogleraar epidemiologie (Erasmus MC en Radboud MC), Muriel Weltens, Gezonde School adviseur (GGD Haaglanden) en Peter Nikken, bijzonder hoogleraar Mediaopvoeding, senior adviseur en lector (Erasmus School of History, Culture and Communicatie, NJi en Hogeschool Windesheim).

Zij spreken over het hoe en waarom van beeldschermgebruik en de gevolgen ervan, maar ook over oplossingen, zoals de 20-20-2 vuistregel.

Dit webinar vond plaats aan het eind van de week van de motoriek en aan het begin van de week van de mediawijsheid. Het is georganiseerd door het NCJ namens het netwerk ‘Zicht op Buiten’ en in samenwerking met Alles is Gezondheid.

Op 13 juli 2021 organiseerde Alles is Gezondheid met The Pando Network een webinar over de vraag hoe je de beweging naar gezondheid en gedragsverandering bij inwoners kan ondersteunen met campagnes.

TERUGKIJKEN

Overal in Nederland werken publieke en private partijen samen om meer gezondheid te creëren voor wijken, dorpen, steden en regio’s. Het bereiken van inwoners en ze aansporen tot ander gedrag vormt daarbij een behoorlijke uitdaging. Je komt dan immers al snel uit in de wereld van campagnes en communities.

Inhoud

• Waaruit bestaat een campagne en hoe bouw je die stapsgewijs op?
• Wanneer en voor welke doelgroepen, thema’s of regio’s zijn campagnes interessant?
• Praktijkvoorbeelden: wat zijn lessen uit bestaande (gezondheids)campagnes?
• Healthy Hillegom: hoe breng je beweging naar gezondheid op gang in de regio?
• Case: wat kunnen we leren van de GGD campagne ‘30 dagen gezonder’?
• Tips: wat kan je zelf doen om inwoners mee te krijgen voor meer gezondheid?

Sprekers

• Daan Warmerdam: is ondernemer en mede oprichter van The Pando Network, een strategie- en campagnebureau voor gezondheidsprojecten. In zijn werk is Daan constant op zoek naar creatieve manieren om de gezonde keuze weer de makkelijke keuze te maken. Bijvoorbeeld in het Healthy Hillegom netwerk waarin publieke en private partners samen bouwen aan een gezonde gemeenschap en actief campagne voeren om inwoners te enthousiasmeren voor een gezonde(re) leefstijl.
• Janny de Boer: is netwerkadviseur Publieke Gezondheid & Preventie bij Alles is Gezondheid: een netwerk van 3.000 publieke en private partijen die samenwerken aan een gezonder Nederland. Janny zal het webinar modereren.

Slides

Belijk hier de slides

Links

• Healthy Hillegom
• 30 dagen gezonder
• 8-luik Publiek-Private Samenwerking

Praktijkdag Campagnevoering

• Donderdag 14 oktober 2021
• Verdieping in het opzetten van campagnes
• Stappen uitwerken (visie, boodschap, middelen, e.d.)
• Praktijkvoorbeelden en cases (tips, lessen)
• Werken aan een fictieve campagne waarna je je eigen campagne op kunt zetten
• Door: Alles is Gezondheid en The Pando Network
• Locatie: Overveen (bij Haarlem)

Interesse? Mail naar Janny de Boer janny.de.boer@allesisgezondheid.nl

Gezondheid en een gezonde leefstijl worden steeds belangrijker. De coronacrisis toonde afgelopen jaren het belang ervan; mensen met een gezonde leefstijl lopen minder risico ernstig ziek te worden. In Nederland is een beweging gaande van symptoombestrijding, ziekte en zorg naar gezond worden en blijven. Een omslag die we graag versnellen en versterken.

Brede kijk op gezondheid

Goed voor jezelf zorgen, maar ook voor een ander, zou vanzelfsprekend moeten zijn. Voor iedereen. Er bestaan veel gezondheidsinitiatieven en life styleprogramma’s, maar die bereiken niet iedereen of ze zijn gericht op slechts één aspect van gezondheid. Omdat gezondheid meer is dan alleen niet ziek zijn, maar ook te maken heeft met mee kunnen doen, sociale contacten hebben en om kunnen gaan met tegenslagen, werken we vanuit het gedachtengoed Positieve Gezondheid.

PLUK, collectieve samenwerking

Vanuit verbinding en de brede kijk op gezondheid bouwen we PLUK; een platform gericht op het fysieke en mentale welzijn van iedereen. Met PLUK kan iedere Nederlander stap voor stap werken aan haar of zijn eigen welzijn en gezondheid. Via de vragenlijst van Mijn Positieve Gezondheid en het spinnenweb komt iemand erachter wat hij of zij nodig heeft om gezonder, veerkrachtiger of gelukkiger te worden. Gezond gedrag wordt beloond met kortingen op gezonde producten en diensten uit de eigen regio. Daarmee is PLUK de gids naar leuke, passende en gezonde mogelijkheden in de buurt.

Aftrap in Noord Nederland

Samen met onze regionale partner HANNN testen we Mijn Positieve Gezondheid en PLUK in Noord-Nederland. Inwoners van gemeente Westerkwartier in de Provincie Groningen kunnen via de Gezonde Huiskamer in hun eigen wijk of dorp kennismaken met Positieve Gezondheid en PLUK.  Samen met lokale organisaties helpen we inwoners passende initiatieven en producten te vinden die bijdragen aan hun welzijn en gezondheid.

PLUK is een initiatief van Alles is Gezondheid, institute for Positive Health en regionaal netwerk HANNN.

Doe je mee?

Alleen samen kunnen we effectief stappen zetten naar een gezonder Nederland. We nodigen jou uit om met ons mee te denken en doen. Heb je ideeën of werk je aan een initiatief dat bij kan dragen aan PLUK? Laat het ons weten en neem contact op met Janny de Boer via Janny.de.Boer@allesisgezondheid.nl of Daniëlle Bekkering via danielle.bekkering@hannn.eu.

Op 28 juni 2021 organiseerde Alles is Gezondheid, Health KIC en 8HRK Gezond (Achterhoek) een webinar over de vraag hoe het Kavelmodel een regio kan helpen in het organiseren van de gezondheid en zorg van inwoners.

TERUGKIJKEN:

Programma

• Hoe zorgt het Kavelmodel dat investeren in gezondheid loont?
• Voor welke soort regio’s is het model kansrijk? Wat is daar nodig?
• Hoe begin je met veranderen naar een lokaal gezondheidsstelsel?
• Hoe betrek je inwoners? Hoe krijg je systeemspelers mee?
• Waar kun je gezondheidsverbeteringen in de regio aan aflezen (data)?
• Wat zijn de eerste inzichten en (leer)ervaringen in de Achterhoek?

Sprekers

• Leonie Voragen: is directeur bij de Stichting Health KIC (initiatiefnemer Kavelmodel). Leonie zal vertellen hoe het Kavelmodel bijdraagt aan de transitie van ziekte en zorg naar (positieve) gezondheid en gedrag.
• Maarten den Braber: is expert in digitalisering in de gezondheidszorg. Bij het Kavelmodel is hij verantwoordelijk voor monitoring, data en analyse. Waaronder het meten van gezondheidsinterventies.
• Rob Jaspers: is bestuurder bij GGNet en voorzitter van Thematafel ‘De Gezondste Regio’ bij 8RHK ambassadeurs. Rob zal ingaan op de ervaringen in de implementatie van het Kavelmodel in de Achterhoek.
• Karen van Ruiten: is programmahoofd van Alles is Gezondheid en moderator van het webinar.

Terugkijken

Webinar terugkijken? Dat kan via deze link

Clips

• Wat is het Kavelmodel (animatie)?
• Population Health Data NL (animatie)
• Achterhoek Gezondste regio (animatie)

Lees meer

• Publiek privaat samen (net)werken (AiG 8-luik) 
• Regionale visie Zorg en Gezondheid Achterhoek

Kavelmodel

Door te focussen op méér gezondheid zorgen we dat onze zorg betaalbaar en toegankelijk blijft. Het Kavelmodel is bedacht om deze ambitie op lokaal niveau waar te maken. Met inwoners die gezondere keuzes maken en zorgprofessionals die ‘de mens’ weer centraal stellen. Essentie is om gezondheid en zorg anders te organiseren, financieren en monitoren.

Achterhoek

De Achterhoek is de eerste regio in Nederland waarin het Kavelmodel verder vorm krijgt. Lokale trekker is de thematafel ‘De Gezondste Regio’ van 8RHK ambassadeurs. Aangesloten partijen zijn zorgorganisaties, ondernemers, overheden, zorgverzekeraars, GGD, Zorgbelang en Proscoop. Samen gaan ze een veranderplan opstellen voor een ander gezondheidsstelsel. Met afspraken over financiën, organisatie, governance en data. Ook bestaande plannen uit de Regiovisie 2030 voor de Achterhoek krijgen hierbij een plek.

Het Kavelmodel is een initiatief van Health KIC en wordt gefaciliteerd door Noaber Foundation, Menzis, PGGM, Bernard van Leer Foundation, Alles Is Gezondheid en Ministerie van VWS.

Op 10 juni 2021 organiseerde Alles is Gezondheid met het Netwerk Zicht op Buiten het webinar Zicht op Buiten, als onderdeel van de landelijke Buitenspeelweek. Tijdens deze week is er aandacht gevraagd voor het belang van buitenspelen. Het is een initiatief van Jantje Beton, Johan Cruyff Foundation, Krajicek Foundation, Kenniscentrum Sport & Bewegen en het Mulier Instituut. Beleidsmakers kregen in één uur presentaties vanuit kennis, beleid en praktijk en tips over hoe buitenspelen te stimuleren.

BEKIJK DE SLIDES.

BEKIJK DE TIPS VANUIT HET NETWERK OM BUITENSPELEN TE STIMULEREN.

Programma

In de Buitenspeelweek speelden we toch één uurtje binnen tijdens het webinar Zicht op Buiten.

Bijdragen waren er van o.a. Caroline Klaver, oogarts en hoogleraar epidemiologie (Erasmus MC en Radboud MC), Mai Chin A Paw, hoogleraar epidemiologie van jeugd en gezondheid (Amsterdam UMC) en Dave Ensberg-Kleijkers, directeur-bestuurder (Jantje Beton) en Vasanthi Iyer (AJN, namens het netwerk ‘Zicht op Buiten’). Ook deelde de gemeente Katwijk haar aanpak. Annette Postma was dagvoorzitter.

In de Buitenspeelweek 2021 stimuleerden we kinderen en jongeren om veel buiten te spelen. Dat is nodig, want kinderen spelen steeds minder buiten en brengen veel tijd door achter het beeldscherm. Kinderen en jongeren ondervinden hier schade van. De zorgen over hun ontwikkeling op het gebied van lichamelijke en psychische gezondheid zijn groot. Is dit tij nog te keren? Als beleidsmaker heb je daarin een rol. Buitenspelen kun je stimuleren vanuit diverse lokale, regionale en landelijke beleidskaders, zoals omgevingsvisie, preventie- en sportakkoorden. Er zijn al veel mooie voorbeelden: denk aan gezonde schoolpleinen, speelbossen en tiny forests.

Organisatie

Het webinar Zicht op Buiten is georganiseerd door Alles is Gezondheid en het Netwerk Zicht op Buiten met o.a. Vasanthi Iyer en is onderdeel van de landelijke Buitenspeelweek. Tijdens deze week is er aandacht gevraagd voor het belang van buitenspelen. Het is een initiatief van Jantje Beton, Johan Cruyff Foundation, Krajicek Foundation, Kenniscentrum Sport & Bewegen en het Mulier Instituut.

Webinar 16 november 2022: ‘Help, hoe krijg ik mijn kinderen naar buiten’

Op 16 november 2022 organiseerden de partners uit het netwerk ‘Zicht op Buiten’ een webinar specifiek voor ouders: ‘Help hoe krijg ik mijn kind naar buiten?’ Meer dan 100 aanmeldingen lieten de grote interesse in dit onderwerp zien. Het bewustzijn over het belang van buitenspelen groeit. Buitenspelen is niet alleen goed voor de longen, de motoriek en voor creativiteit, daglicht helpt ook om de ogen zo gezond mogelijk te houden. Heb je het webinar gemist? Deze is hieronder te bekijken.