Terug

Werk als beste Zorg

12 november 2020

“45% minder zorgkosten en veel meer kwaliteit van leven: Werk als beste Zorg een geslaagde pilot uit de VGZ-leertuin”

Interview met:
Gerjan Prins van zorgverzekeraar VGZ
Lenne van de Merwe van Sociale Dienst Drechtsteden
Manon van Bommel van Baanbrekend Drechtsteden

Een schoolvoorbeeld van wat succesvol samenwerken kan opleveren. Zo kun je de in 2017 gestarte pilot ‘Werk als beste Zorg’ inmiddels echt wel noemen. Sociale Dienst Drechtsteden, GGZ-instelling Yulius en zorgverzekeraar VGZ hebben de handen ineengeslagen om GGZ-cliënten naar werk te begeleiden met als prachtige uitkomst een hogere kwaliteit van leven voor de GGZ-cliënt en 45% lagere zorgkosten voor de maatschappij. Inmiddels is deze nieuwe werkwijze de standaard geworden en wordt gekeken hoe deze succesvolle samenwerking breder kan worden ingezet. Hoogste tijd om een aantal betrokkenen te vragen naar de sleutel van dit succes.

Goede ideeën van professionals die met de voeten in de modder staan

“Het idee ‘Werk als beste Zorg’ is ontstaan in een leertuin van VGZ met GGZ-instelling Yulius en gemeente Dordrecht, ” aldus Gerjan Prins van zorgverzekeraar VGZ. “In een leertuin halen we goede ideeën op bij zorgprofessionals van instanties waar we langlopende contracten mee hebben. Dat zijn waardevolle ideeën van mensen uit de praktijk die als het ware iedere dag met hun voeten in de modder staan. Zij kunnen als geen ander aangeven hoe binnen hun zorginstelling de zorg beter en anders aangeboden zou kunnen worden. Van een goed idee maken wij gezamenlijk een businesscase om te kunnen beoordelen wat het financiële effect zou kunnen zijn. Betere kwaliteit van zorg en lagere kosten gaan hierbij altijd hand in hand. Dat klinkt bijna te mooi om waar te zijn, maar we zien veel voorbeelden waar dat wel degelijk kan en ‘Werk als beste Zorg’ is daar een voorbeeld van.” Met ‘Werk als beste Zorg’ willen Sociale Dienst Drechtsteden, GGZ-instelling Yulius en zorgverzekeraar VGZ aantonen dat wanneer een GGZ-cliënt een betaalde baan krijgt, dat uiteindelijk winst oplevert voor alle partijen: voor de cliënt een hogere kwaliteit van leven, voor de uitkeringsverstrekker omdat de cliënt geen uitkering meer nodig heeft en voor de gemeente en verzekeraar omdat de cliënt minder Wmo- en GGZ-zorg nodig heeft. Gerjan Prins (VGZ): “Bij deze leertuin was het heel interessant dat het domeinoverstijgend was en dat ook de gemeente hierbij betrokken was. Een dergelijke samenwerking kent in de praktijk vaak verschillende uitdagingen, maar als het lukt, heeft zo’n samenwerking veel impact op zowel de cliënt als de maatschappij. En bij dit idee voelde iedereen op zijn klompen aan dat dit goed kon gaan werken, dus we zijn het gewoon gaan doen.”

Na tien jaar solliciteren een baan

Ook Lenne van de Merwe van Sociale Dienst Drechtsteden geeft aan dat soms ‘gewoon beginnen’ heel goed werkt. Van de Merwe is vanaf het begin betrokken bij ‘Werk als beste Zorg’ en gelooft sterk in het bij elkaar brengen van verschillende denkwerelden en vooral ook van het samenvoegen van uiteenlopende kennis en kwaliteiten van de diverse instellingen. “De medewerkers van GGZ-instelling Yulius weten alles over de GGZ-cliënten en wij van Sociale Dienst Drechtsteden hebben als opdracht om mensen met een uitkering richting werk te bewegen. Daarvoor hebben wij werkgeversservicepunt Baanbrekend Drechtsteden en dat is weer een samenwerking met UWV en Randstad. Dus wanneer we die krachten bundelen met steun van een meedenkende zorgverzekeraar, dan kun je snel stappen maken.”

De eerste succesvolle case laat dan ook niet lang op zich wachten. “Eén van de kandidaten kon door onze gezamenlijke inzet na tien jaar solliciteren eindelijk aan het werk. Met die eerste casus was direct duidelijk dat we het verschil konden maken,” aldus Van de Merwe. “De kandidaat benoemde dat hij blij was dat hij eindelijk ook weekend had. Dat raakte mij enorm.”

Er wordt bij de pilot ‘Werk als beste Zorg’ bewust gekozen om mensen vanuit de Fact-doelgroep naar werk te begeleiden. Dit zijn mensen met ernstige psychische kwetsbaarheden. Ze wonen zowel intern als thuis en hebben allen veel begeleiding nodig. Lenne van de Merwe: “We hebben voor deze doelgroep gekozen om te laten zien wat het effect zou kunnen zijn. Dit is een dure doelgroep binnen de GGZ, want ze krijgen veel begeleiding. Voordeel daarvan is dat de professionals de cliënten goed kennen en weten wat ze wel of niet kunnen. Dat helpt met het bemiddelen naar werk.”

Denkwerelden worden één door het traject helemaal samen te doen

Toch blijkt al snel dat het samenwerken met de verschillende grote organisaties niet vanzelf gaat. Het is lastig om goed te communiceren en in eerste instantie heeft niemand echt eigenaarschap over de samenwerking. En dus zetten zowel de Sociale Dienst Drechtsteden als Yulius een sleutelfiguur in. Iemand die al haar tijd en energie inzet om de samenwerking meer vorm te geven. Dat wordt Manon van Bommel van Baanbrekend Drechtsteden: “In het begin vond ik die verschillende denkwerelden wel lastig. Iedereen denkt het vanuit zijn eigen organisatie op de beste manier te doen. Ik kwam erachter dat het belangrijk is om het traject echt samen te doen. Dus de intake van een cliënt doe ik bijvoorbeeld nu samen met diens begeleider van Yulius. We hebben elke maand overleg want je moet goed weten waar iedereen mee bezig is. Ik merk dat we meer en meer een team worden. En het leuke is dat ieder zijn eigen kennis heeft, dus je kan veel van elkaar leren.”

Ook VGZ is nauw betrokken: “In onze leertuinen willen we snappen waar je tegenaan loopt als je gaat pionieren, dus dan doen we echt mee. Daarnaast onderzoeken we of het ook landelijk toepasbaar en opschaalbaar is en kijken we gezamenlijk wat de werkzame elementen zijn en wat niet. Openheid en transparantie zijn hierbij cruciaal. Dat is voor een zorginstelling soms best spannend, want dan kan het dus zijn dat je informatie moet delen die je eigenlijk liever niet met je verzekeraar deelt. Toch is het uiteindelijk voor beide partijen interessant om die openheid te geven. Juist omdat je het ook samen hebt over oplossingen als de cijfers soms wat anders laten zien dan wat je van tevoren met elkaar had verwacht. Dat brengt ons uiteindelijk gezamenlijk echt verder.”

In het geval van ‘Werk als beste Zorg’ heeft dat zeker positief uitgepakt. Zorgverzekeraar VGZ heeft GGZ-instelling Yulius de financiële ruimte geboden om deze pilot uit te voeren. Daarnaast heeft VGZ geld beschikbaar gesteld aan Sociale Dienst Drechtsteden om Manon van Bommel op haar sleutelfiguurfunctie te kunnen behouden. Van de Merwe: “Het was weliswaar direct duidelijk dat dit een waardevol project was, maar de inzet van een sleutelfiguur is relatief duur binnen de Participatiewet. Het kost in eerste instantie veel geld om iemand op een werkplek te plaatsen. Daar komt veel begeleiding bij kijken. Bij bezuinigingsdiscussies binnen de gemeente loopt zo’n functie vaak gevaar. Toen heeft VGZ dat geld beschikbaar gesteld. Het is bijzonder dat een zorgverzekeraar dat doet, de gemeente is immers geen zorginstelling.”

Het is bij deze doelgroep heel belangrijk dat goed gekeken wordt of het een passende functie is. Het is echt maatwerk en er komt veel begeleiding bij kijken. Manon van Bommel: “De cliënt mag aangeven dat een functie of een werkgever hem of haar niet aanspreekt. De vooruitgang van de gezondheid staat voorop. Als die verbetert, heeft dat invloed op meerdere leefgebieden. Ik blijf dus zoeken tot ik de juiste baan vind waar de cliënt zich prettig bij voelt. Dit zijn mensen die al acht jaar of langer in een uitkering zitten en daardoor vaak heel onzeker zijn over hun eigen kunnen. Met een goede match gaat hun mentale gezondheid vooruit en kun je ze helpen om meer eigenwaarde te krijgen.”

Ook de verhalen van Jacqueline, Werkneemster en
Steven Hubeek van werkgeversvereniging AWVN lezen? Lees hier verder.

Netwerkadviseur bedrijven en gezondheid