Ons ideaal: een efficiëntieslag in preventieland

In Nederland wordt veel ondernomen op het gebied van preventie, maar waar hebben we het eigenlijk over als we spreken over duurzaam preventiebeleid? Hoe kunnen we het begrip preventie concreet maken? En wat betekent preventie binnen de diverse wettelijke kaders? Vragen die leven bij veel gemeenten.

Daarom heeft Marga Beckers met een aantal landelijke kennisorganisaties, gemeenten en werkplaatsen sociaal domein de preventiematrix ontwikkeld. Een helder kader dat overzicht en inzicht biedt.

Een aantal gemeenten is inmiddels met de preventiematrix aan de slag. Het gaat allereerst om het signaleren van de grootste problemen binnen een gemeente. De preventiematrix helpt vervolgens bij communicatie over en het aanscherpen van het preventiebeleid. Duidelijk wordt welke activiteiten en interventies worden ingezet om die problematiek te voorkomen en aan te pakken en dus ook wat er nog mist.

Voor een doeltreffend preventiebeleid heb je een strategie nodig voor jongeren, volwassenen en ouderen, langs drie sporen:

• Inzet op beschermende factoren bij mensen zonder risicofactoren.
• Inzet op ondersteuning van mensen met risicofactoren
• Inzet op de aanpak van de problematiek bij mensen, ter voorkoming van verergering of bijkomende problemen

We zien dat gemeenten vaak beginnen bij vroegsignalering. Met de matrix wordt in een dergelijke situatie duidelijk dat de grote groep mensen zonder risicofactoren of problemen niet wordt bereikt. Preventie zou zich juist ook op die groep moeten richten om te voorkomen dat deze groep risicofactoren en problemen gaat krijgen. Met de matrix kunnen daarnaast verdiepingsslagen worden gemaakt. Wat zijn werkende principes? Wat is de kwaliteit, wat is de impact en wat kosten genomen maatregelen?

Aan de hand van feedback zorgen we voor doorontwikkeling van de preventiematrix. Het meest ideaal zou opschaling zijn naar een landelijke, kennisinstituutoverstijgende databank. Een digitale matrix, waarin de interventies uit de zeven bestaande databanken overzichtelijk te vinden zijn. Zo kunnen gemeenten eenvoudig achterhalen op welke gebied interventies beschikbaar zijn en welke preventieprogramma’s in ontwikkeling zijn. Dit verhoogt de efficiëntie en biedt mogelijkheid tot samenwerken.

Ook aan de slag met de preventiematrix? Download hem hier.

Op verzoek van VWS en VNG is de landelijke werkgroep Preventie en Vroegsignalering opgericht om preventie concreet te maken. Betrokken zijn: NCJ, NJi, Pharos, Movisie, Vilans, Trimbos- instituut, RIVM, Gemeente Zeist, gemeente Leiden, gemeente Groningen, Gemeente Alkmaar, gemeente Zaanstad, Werkplaatsen Sociaal Domein (In Holland Haarlem), Hogeschool leiden, Kenniscentrum Jeugd en Kinderpsychiatrie, Kenniscentrum LVB.

Wil je meer weten over de preventiematrix of heb je aanvullende ideeën? Neem contact op met Marga Beckers via deze link.